Krōtko a Korzynnie #11 Professor Grażyna Barbara Szewczyk – “język śląski”.

We ramach treffu: Spotkanie z Anną Malinowską / Debata: Po co literatura (śląska) jeszcze jest?, zôrganizowanego bez Silesiateka, zônaczyła sie dyskusyjŏ na pograniczu tymatōw translatoryki, ślōnskij gŏdki a jejij lexykalnych möglichkeitōw miyndzy Professor Grażynōm Barbarōm Szewczyk, Pisŏrzym Bronisławym Wątrobōm, Marcinym Musiałym kludzōncōm Ilonōm Chylińskōm (- czekōmy na kolejne rapsy po ślōnsku!) a publicznojściōm, we keryj szło miyndzy inkszymi ô dojś ôgraniczōne möglichkeity przełożyniŏ niyftorych kōnzeptōw na mŏwã polskõ ze mŏwy ślōnskij, co niy znaczy iże mŏwa polskŏ niy poradzi tygo wyrajzić, nale co trza do skutku dōńś czasym na ôkrantkã, choby beschreibungiym, parafarazōm atd. Hypothesa, co potyncjoł wortschatzu mŏwy ślōnskij – chŏciŏż bei weitem możno jeszcze niy cołki spisany – przewyższŏ lidzbōm potyncjoł wortschatzu mŏwy polskij, kuli swobody adaptacyje wortōw ze mŏwy czeskij, niymieckij, angelskij, francuskij, polskij atd. no i toć tyż internacjōnalismōw do ślōnskij gramatyki – s tōm myjślōm  Professor Grażyna Barbara Szewczyk idzie pedzieć, co bōła za kōntynt, kerŏ niy coby jōm fto musioł za jynzyk ciōngnōńć – jako sie to czyni oft ze niyftorymi zadufanymi we swojim światku szpecami ôd gŏdki polskij, coby pedzieli: “ja, jynzyk ślōnski… ”  Professor Grażyna Barbara Szewczyk gŏdajōm same ôd siã ô “języku śląskim”, bez szumu. Germanistka – literaturwissenschaftlerka, krōm tygo übersetzerka ze gŏdek skandynawskich. Co ciekawe jednōm ze gŏdek skandynawskich je mŏwa norweskŏ, ftorŏ sie ôd regiōnu do regiōnu naturalnie (bo kej naszŏ ślōnskŏ!) rōżni – je fest rōżnorodnŏ, we unterschiedzie do gŏdki polskij, ftorŏ mŏ fest unitarne wejzdrzynie, niy ino na siã sama, nale tyż na sōmsiednie (ślōnskŏ, kaszubskŏ, mazurskŏ, laskŏ), pra? Ciekawŏ myjś ftorŏ  Professor Grażyna Barbara Szewczyk przikludziyła we aspekcie ślōnskigo była, co sama stylizacyjŏ na ślōnski fragmyntōw we tłōmaczyniu ksiōnżki “Cholonek” ôd Leona Bielasa – Ślōnzŏka, fest na dobre sie przispożyła übersetzungowi ksiōnżki Janoscha na polske. Ejźli jynzyk ślōnski, mŏ tak srogi wortschatz, a dodŏwŏ aji übersetzungōm na polske, tego czego czysty jynzyk polski by niy poradziōł sōm, to jedynōm barrierōm zdŏ sie być ino włŏsny mindsetting, coby zainstalierować ślabikŏrza a napoczōńć schreibować po ślōnsku! Abo?

Ôkrōm tego treff toć hauptsächlich bōł ô ślōnskij literaturze, gojściyli buchautorzi/rki:

Anna Malinowska (piyrwszŏ teila treffu)
prof. Grażyna Barbara Szewczyk
dr Krystian Węgrzynek
Monika Kassner
Bronisław Wątroba
Marcin Musiał

Niy brachło we dyskusyji mian Autorōw, kej H. Bienek, A. Scholtis, Janosch, S. Twardoch – sam prawie ô jego percepcyji we Niymcach min. bez tamtyjszŏ Polonijŏ (?)  a pŏruch inkszych. Idejŏ wkludzyniŏ “Pierwszej Polki” H. Bienka do kanōnu lektur polskich, kuli miyndzy inkszymi rozladowaniu spannungu miyndzy haterōma a miyłośniykōma jednego pana K. znŏdła szyroki beifall we cołkim sahlu. Nojdymy we kanōnie lektur polskich: Goethego, nŏdymy tyż rŏmany Siynkiewiczowske – ftore niy za moc wkludzajōm do intergracyje europejskij… Tōż możno endlich je tyż zeit na Horsta Bienka ze Ślōnska a jego “Pierwszõ Polkã”, ftorŏ se we duchu humanismu ôsprawiŏ ze kōmpleksowōm geschichtōm Gōrnygo Ślōnska, a we szyrszym wejzdrzyniu relacyjōm Polsko-Niyemieckiym? Dlŏ tych ftorzi chcōm sie we tyj ksiōżce rozeznać a wyrobić ôpinijõ, ejźli bōłaby to dobrŏ idejŏ wkludzić jōm do kanōnu lektur polskich….   …..podŏwōm sam link do audiobucha: Link, dowiycie sie s niego wiyncyj ô: panie K., Geschichtcie Gōrnego Ślōnska ze przedednia 2. Wojny Światowyj we jego transkulturowo-gŏdkowym wymiarze, ô Wassermilce a inkszych Gōrnoślōnskich archeotypach, ze rostomańtych persektiv.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

“To niy sōm słowa, to je muzyka” na zakōńczynie nawiōnzoł Maricin Musiał, do Fragmentu “Die ersten Polka” we ftorym H. Bieniek doł jednym ze swojich protagonistōw – katolickiymu pfarŏrzowi ze Gleiwitz wymiynić na ćwierć strōny miana Gōrnoślōnskich miyjscowojści!

Fto niy poradziōł być a go zaciekawiyło, podŏwōm a polycōm link do cołkij dyskusyje*:  Spotkanie z Anną Malinowską / Debata: Po co literatura (śląska) jeszcze jest?

a do fanpage’u ôd ôrganizatora: Silesiateka, kaj mogecie wachować na nŏstampne treffy: https://www.facebook.com/silesiateka

Treff ôdbōł sie we Kochłowicach (Ruda) /Kochlowitz (Ruda O/S) – Księgarnia Stronnicza, dnia 21. Juni 2023.

* bezmajś cołkij, bo pod kōniec  p. geheimdienst ôcynzurowoł.

Hannes Sowistscholl

Oberschlesier reinster krwi, ejźli fto wierzi, co co takigo existieruje…

Schlipp Schlaps Bim bim

Poppoff padŏ, co – Literatura ślōnskŏ je poto, coby jōm wkludzic do kanōnōw na Gōrnym Ślōnsku a uczyć jōm ze naszyj perspektivy (verstehować).

Do terŏzka toli erscheinowało na Wachtyrzu.eu:

Krōtko a korzynnie #10 Ślōnsko gŏdka – już jynzyk! A co dalij:
Krōtko a korzynnie #9 “Mōj gōrnoślōnski ôbrŏzek z rōmkōm ale niyôszklōny” ôd Peter Bienia
In der Kürze liegt die Würze #8 Die Schreibregeln der (ober)schlesischen Sprache
Krōtko a korzynnie #7 Zŏwiść pojstrzŏdkiym do teilowaniŏ Ślōnzŏ(cz)kōw?
Krōtko a korzynnie #6 Kandy podzioło sie nasze “Szczyńść Boże” a “Z Bogiym”
In der Kürze liegt die Würze #5 – 21. Juli 2022 Łukasz Kohut und Birgit Sippel schauen sich die Lage der Sprachdiskriminierung im oberschlesischen Rosenberg (Ôlesno) an
In der Kürze liegt die Würze #4 Autonomiemarsch 2022
Krōtko a korzynnie #3 “Reisememoiren” abo “Kajś” richtig a niy po sielach?
Krōtko a korzynnie #2 “Przemilczane” ôd Moniki Neumann
Krōtko a korzynnie #1 Annaberg – Oberschlesien vel niydupowate Ślōnzŏki