Krōtko a korzynnie #1 Annaberg – Oberschlesien vel niydupowate Ślōnzŏki
Oberschlesien je musikbandym ze Piekŏr (dt.: Deustch Piekar; pl.: Piekary Śląskie), ftorzi pora lŏt nazŏd przi pōmŏcy wetbewerbu Must Be The Music, ôsiōngli srogi erfolg, ze muzykōm mianowanōm Neue Deutsche Härte (Abo sōm na isto, kuli uzusu ślōnskigo twōrcōm nowygo genre: Nowŏ Ślōnskŏ Twardo[ch]ść?), a kuli tygo srogiym imagegewinnym dlŏ Gōrnygo Ślōnska / Oberschlesien, ftory niy do kōńca ôstoł spomiarkowany bez instytucyje dlŏ Gōrnoślōnzŏ(c)kōw, ftore padajōm tys ô siã, co sōm OberschlesierInen. Trudno pedzieć inkasyj, ejźli sie wejzdrzeć na wystymp na Woodstocku, kaj video na YouTube mŏ… … a badnijcie se sami wiela klickōw mŏ! A we publice widać rostomajte fany. Band niy poszoł za mainstreamem, coby sie stanōńć Bercikiym scyny muzycnyj, nastōmpiyły zmiany we zusammensetzungu bandu, a artystycny wert steignōł kuli tygo, a prawie jedyn s tych kōnskōw bōł sam stichym ku tymu textowi!
Ôńskigo roku na kōniec Novembra pojawiōł sie na jednym ze videoplattformōw singel “Annaberg” ôd bandu Oberschlesien. Richtig wyzgerny. Po videoclipie widać, co niyftore passage sōm borgniynte ze dokumyntu, ftory szyrzy propagandã ze polskij perspektywy szōńcōw konflitu, ftory mianuje sie “tzw. Powstaniami Śląskimi”. Dokumyntowi niyrŏd robiã werbung, nale ciynzko niy spōmnieć co niymiecke miano “Annaberg” napisali ze fehlerym, toli bez jedno “n”. We inksym tyj seriji video schauspieler przeblecōny za pos… ehm… powstańca gŏdŏ jako to bōło ze jego ultraobiektywnyj perspektywy. Perspektywy jakigo selbstschutza sie niy dockōmy we niym… A we trzeciym aszōm sie porwanym, kajś wele Budzyniŏ we Polsce, autym ôd Niymcōw… Niy powiym, sam je ôbiektywnie.
Terŏzki nazŏd do videoclipu “Annaberg” ôd Oberschlesien. Chopy niydość co bez fehleru poradzōm schreibnōńć “Annaberg”, to zrobiyli swojim kōnskiym, to cym sie powinny zajmować dokumynty we demokratycnym staatcie: Zdekonstruować nacjonalizmy; być warnungiym dlŏ docesnych a prziszłych pokolyń, co gewalt a wojna (polycōm ksiōnżka Pana Prof. R. Kaczmarka ze untertitlym “Nieznana wojna polsko-niemiecka”) to zło; ôbchować gleichgewicht perspektywy ôbiuch strōn a rozladowować spannung politycny. Syszymy we kōnsku na pocōntku wgranŏ Rota (Vaterlandbezogene hymna spoza Ślōnska) a Schlesierlied (Heimatbezogene hymna ze Ślōnska), ftore idzie uzdać za popularne pieśni ôd kożdyj ze strōny kōnfliktu, ftore wkludzajōm we atmosferã tych casōw. Jedyn ze trzech vocali we formie kobiycyj stimmy śpiywo ludowõ piejśń ô tragedyji matki zabitych synōw bez złych wrogōw we kōnflikcie wyżyj mianowanym a we dalszyj teili przejmuje refrain. Vocal kompletujōm dwie mynske stimmy. Tekstu niy chcã zdrŏdzać za fest, ale “darymny bōl, darymno śmierć, płytki grub, matki herz, Annaberg” podśtrychujōm bezsynsowność wojny a jako skutkuje, a przed cym te miyjsce powinno mahnować. “Choby ôd tych łez drugo Ôdra była, jesce by tych synkōw jiym niy ôżywiyła” to jus lirycny ritt na pegasusie, jako ôpisujōm wymiŏr leidu łzami matulek, co wypołniŏ Ôdrã, chapeau bas Oberschlesien!
Tōs cymu Oberschlesien je niydupowate?
Ganz einfach, znajōm multikulturowy wert G/Ś a czyrpiōm s niego potyncjoł, robiōm moc dobrygo kōnsztlerowym przekŏzym: chrōniōm ślōnski jynzyk, detabuizujōm, bratajōm/siostrzōm, a spōłfinasowało te impresywne ujyńcia do video singlu “Annaberg” Ministerstwo Obrony Narodowej. Za co piyknie dziynkujã!
Suma Sumarōm mega!
Ino wytuplikujcie mi jedno: pojakiymu, to niy robi Ministerstwo Edukacji Narodowej?!
Hannes Sowistscholl
Oberschlesier reinster krwi, ejźli fto wierzi, co co takigo existieruje…
Bimm-Bimm!
Und die Scholle saust durch den Schacht!
Ino po tym tekście już mi sie zdało, że skondś to znom, po ôbejrzyniu videoclipu już żech był durch pewny. Słowa to interpretacyjo najbarzij znanego utworu (lamyntu) na świecie śpiywanego po ślonsku – 3 czyńsci III Symfoni op. 36 “Symfonia pieśni żałosnych” Henryka Mikołaja Góreckiego. Siōngnoł ôn po ludowo pieśniczka czasu powstań, zdo mi sie, że nieznanego autora.
Kajze mi sie podziol
moj synocek mily?
Pewnie go w powstaniu
zle wrogi zabily.
Wy niedobrzy ludzie,
dlo Boga swietego
cemuscie zabili
synocka mojego?
Zodnej jo podpory
juz nie byda miala,
chocbych moje stare
ocy wyplakala.
Chocby z mych lez gorkich
drugo Odra byla,
jesce by synocka
mi nie ozywila.
Lezy on tam w grobie,
a jo nie wiem kandy
choc sie opytuja
miedzy ludzmi wsandy.
Moze nieborocek
lezy kay w dolecku,
a moglby se lygac
na swoim przypiecku.
Ej, cwierkejcie mu tam,
wy ptosecki boze,
kiedy mamulicka
znalezc go nie moze.
A ty, boze kwiecie,
kwitnijze w okolo,
niech sie synockowi
choc lezy wesolo
Band Oberschlesien nie był piyrszy, bo lata tymu swoja ineterpretacyjo na scyna wkludziła “Chwila Nieuwagi” i ônskigo roku wydali to na płycie “Dostone Żytko”. Zdo mi sie tyż, że przyczynili sie fest do popularyzacji oryginału stōnd pewnikiym kolejny band po to siōngnoł.
Kej autor, abo redakcyjŏ oryginału nie zno to ô tym by szło co szkryfnonć, bo to je durch ciekawe.
Sympfonio na wiki:
https://pl.wikipedia.org/wiki/III_symfonia_G%C3%B3reckiego
Chwila nieuwagi:
https://www.youtube.com/watch?v=eUHdMFLxtus
Beth Gibbons z Portishead a Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia:
https://www.youtube.com/watch?v=-YlGYxCSDJU
Piyknie dziynkujã za kōmyntŏrz, ftory defacto, je już dobrym materialem, jako ad vocem. Sōm znōm tyn kōnsek ze “Grzesznygo żywota Franciszka Buly” zdŏ mi sie abo ze Kutzowskich. Co ciekawe kursujōm 2 varianty, ChW śpiywŏ tyn polsko-propagandowy, Gōrecki a Oberschlesien majōm variant co jednoczy. Respect at Górecki.
Jakżech ino tyn videoclip oboczył to zaroz żech se płyta obsztalowoł. Moga każdymu polecić.