Krōtko a korzynnie #10 Ślōnsko gŏdka – już jynzyk! A co dalij:

1. Ôsoby ftore piastujōm stelle we rostomańtych insztytucyjach na Gōrnym Ślōnsku muszōm przemōc lynk, coby rzōndzić po ślōnsku?
2. Ôńske wyżyj mianowane persōny muszōm nauczyć sie we ślōnskij mŏwie pisać a czytać?
3. Mitarbeitery tych insztytucyji muszōm poradźić stosōwać ślōnski jako mŏwã piyrszego kōntaktu ze besucherōma, a dziepiyrŏ, kej kōmunikacyjŏ je ciynżkŏ abo unmöglich ślyź na lingua franca?
4. Ejźli punkt 3. Stanowi problym, to jechać na Nikisz do Ajncle ôbŏczyć, jako sie to richtig robi?
5. We insztytucyjach tabulki ze beschreibungiym, po ślōnsku we fettdrucku, po niymiecku, czesku a angelsku? Tedy ślōnskŏ mŏwa automatisch bydzie miała pragmatyczny wert. Tedy mitarbeitery bydōm mōgli sie wykŏzać we erklärowaniu ślōnskij gŏdki. Mianowany bōł beispiel Goroli, czamu einfach niy robić, jak ôni abo kōnsekwyntnij? Turyściŏ bandōm mieli wiyncyj s tego, kej niy bydzie schreibowane wszyjsko we jynzyku nŏwiankszyj liczby turistōw spoza Gōrnygo Ślōnska.
6. Skōńczyć dupcyć flecki, co żŏdyn niy poradzi gŏdać po ślōnsku. Bo dyć jako na bühnie, tako ze publikum niōs sie klang ślōnskij mŏwy?
7. Skōńczyć schlechtōwać ludźi co starajōm sie a chcōm gŏdać po ślōnsku?
8. Schlechtować ludzi, co schlechtujōm czyjoś ślōnskõ mŏwã?
9. Brać se beispiel ze regiōnōw, kaj gŏdki regiōnalne/myńszościowe majōm sie gut (Katalōnijŏ/Südtirŏl)? A niy kojić sie we ratlosigkeitcie, bo jake bogatsze staaty na zachodzie majōm prōblym skutecznie rewitalizować swojõ gŏdkã, na beispiel regiōnalnõ. Wohl, niywohl trza sie rŏwnać ze lepszym, coby kroczyć na przōd. Ejźli kaszubski mŏ Problym na levelu universitätskiym, to ino cynk, co trza wejzdrzeć bez beispiel na Katalōnijŏ, kaj sztudyńciŏ majōm auswahl ôbiyrać gŏdka miyndzy spanialeskōm a katalōńskōm, niy ino na jakij katalōnistyce, ale bezmajś na kŏżdym studienrichtungu!
10. Łōnczyć naukã ślōnskij mŏwy ze aby jednōm inkszōm mŏwōm regiōnalnōm G/Ś? bez beispiel: czeskōm, niymieckōm – przed tōm drugōm polske ethnonationalisty sie ôsobliwie lynkajōm a czujōm reszpekt.

11. Niy brać za elity ludzi, ftorym gańba je gŏdać po ślōnsku abo sie lynkajōm, co po ślōnsku bandōm rzōndzić mynij eloquent, chociŏż zdŏ sie co poradzōm, abo paradzōm se tyj gŏdki doszkolić?

Dej pozōr tyż:  Teatr Śląski: podwójna premiera "Tkŏczy"

12. We ramach Silesiateka, zôrganizować jake zdarzynie kajś na zachodzie/cyntrum Gōrnego Ślōnska? Stimmy Prof. Joanny Rostropowicz mie fest brachowało we ôńskiym gremium, stimmy ftorŏ sie niy stydzi ô ślōnskij gŏdce rzōndzić tyż po ślōnsku! Mimo, iże jejij socjalizacyjŏ leżała we głambi PRL, co jako widać niy je żŏdnōm barierōm, coby gŏdać po ślōnsku, bo sie ôni ôńskij ôszkliwyj PRL’owskij sozializacyje niy dali! Bariery ślōnskij gŏdki sōm ino we gowach zatōnkanych we PRL’u! Ô Rojzmiyrzy a tamtyjszym thetarze sie mŏc dobrego słyszy, możno tam?

13. Ejźli kejś, ślōnskŏ gŏdka baje uznanŏ, za jynzyk regiōnalny, to stelle we tych insztytucyjach, śmiōm dzierżeć ino te, ftore jak skoro ślōnskŏ gŏdka niyma jeszcze uznanŏ, poradzōm gŏdać po ślōnsku – öffentlich?

Dlŏ tych, ftorzi medikujōm ô co sie rozłazi, sam link do cołkij dyskusyje “Ślōnsko godka – już język! I co dalej? Debata na Małym Festiwalu Wielkiej Literatury”, ze 19. Juni 2023 we Bytom/Beuthen/Bytōm (Rozbark/Roßberg): https://fb.watch/lgrMxTVLLL/

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

A do fanpage’u na Facebook ôd ôrganizatora Silesiateka – werci sie ab und zu zŏglōndnōć, co tam richtujōm za treffy, polycōm: https://www.facebook.com/silesiateka

Hannes Sowistscholl

Oberschlesier reinster krwi, ejźli fto wierzi, co co takigo existieruje…

13, 13, Freitag, Piōntek
Ohh ja die Bösen, die bösartig Sprachen werwenden…
…Ejźli Ślōnzŏ(cz)ka wechsluje gŏdkã na niymieckõ, ślōnskõ, polskõ, czeskõ, angelskõ atd., to chce ôbadać, ejźli perspektywã drugij strōny, je mōno- abo poligodkowŏ, a niy ze celym, coby kogo “poniżyć”…
… abo dbŏ einfach ô tak zŏcnie wszandy mianowanõ ślōnskõ wielogŏdkowojść…

Dej pozōr tyż:  Powraca Mały Festiwal Wielkiej Literatury

Do terŏzka toli erscheinowało na Wachtyrzu.eu:

Krōtko a korzynnie #9 “Mōj gōrnoślōnski ôbrŏzek z rōmkōm ale niyôszklōny” ôd Peter Bienia
In der Kürze liegt die Würze #8 Die Schreibregeln der (ober)schlesischen Sprache
Krōtko a korzynnie #7 Zŏwiść pojstrzŏdkiym do teilowaniŏ Ślōnzŏ(cz)kōw?
Krōtko a korzynnie #6 Kandy podzioło sie nasze “Szczyńść Boże” a “Z Bogiym”
In der Kürze liegt die Würze #5 – 21. Juli 2022 Łukasz Kohut und Birgit Sippel schauen sich die Lage der Sprachdiskriminierung im oberschlesischen Rosenberg (Ôlesno) an
In der Kürze liegt die Würze #4 Autonomiemarsch 2022
Krōtko a korzynnie #3 “Reisememoiren” abo “Kajś” richtig a niy po sielach?
Krōtko a korzynnie #2 “Przemilczane” ôd Moniki Neumann
Krōtko a korzynnie #1 Annaberg – Oberschlesien vel niydupowate Ślōnzŏki

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

10 kōmyntŏrzi ô „Krōtko a korzynnie #10 Ślōnsko gŏdka – już jynzyk! A co dalij:

  • 15 siyrpnia 2023 ô 21:12
    Permalink

    Klar gibt es auch im texanischen Schlesisch Deutschen Wortschatz, neben anderen aus dem Englischen, welches ebenfalls zu deiner Frust eine germanische Sprache ist und sich naturgemäß auch gut ins Schlesische einfügt. Bin gespannt, wie deine xenophobische Psyche den Zahlreichen deutschen Wortschatz im polnischen verkraftet? Oder ist es dann auf einmal keine in “Polution” in deiner Parallelwelt mehr?

    Ôdpowiydz
  • 24 czyrwnia 2023 ô 18:19
    Permalink

    Proponuje pana prof. Marka z Opola. Ten wybitny znawca i promotor slaskich spraw , dla ktorego Slazak ktory nie jest Polakiem , nie jest czlowiekiem , swoja wiedza i umilowaniem slaskosci moze wniesc sporo dla promocji jezyka slaskiego. Odradzam H Janoscha , autora Cholonka. Ten osobnik akurat stwierdzil : Jezyk slaski ? Raptem 500 slow. To juz lepiej Esperanto ozywic.

    Ôdpowiydz
    • 25 czyrwnia 2023 ô 16:00
      Permalink

      Der Marek, der sagt, Schlesier seien Polen? Hahaha… mit dem Polnischen sagen Sie bereits alles aus. Halten Sie sich an Ihre Vorbilder und ich such nach meinen selbst.

      Ôdpowiydz
      • 28 lipnia 2023 ô 05:23
        Permalink

        Przez stulecia żyli na Śląsku Ślązacy, Polacy, Morawianie, Czesi itp. O przynależności do grupy społecznej decydował status społeczny i wiara a nie “narodowość”, która do XVII wieku nie istniała.
        Żyli w zgodzie i pokoju.
        Do czasu gdy na Śląsk przyleźli Niemcy – mordercy i złodzieje.
        Niedawno te kanalie robili mydło i abażury z ludzi…

        Ôdpowiydz
    • 26 czyrwnia 2023 ô 19:54
      Permalink

      Sag mal, hast Du auch ein Hundebellen gehört – fragte der Kleine Bär den Kleinen Tiger.

      Ôdpowiydz
    • 26 czyrwnia 2023 ô 19:48
      Permalink

      Ja, klopfer hat es knapp auf den Punkt gebracht. Wen die Eliten es vorzeigen werden, dass es ausreichend ist das Slawoschlesische „Sprache“ zu benennen ohne diese Sprache selbst in gesprochener, geschrieben Form anzuwenden und den Gebrauch zu fördern, so glaube ich, dass das Slawoschlesische unausweichlich zu einem ausgestopften Präparat werden könne. Im Theater laufen Stück um Stück mit Erfolg auf Slawoschlesisch, ohne dass da eine Übersetzung angezeigt wird. Worin liegt die Barriere, dass man dies auf weitere Bereiche der Kultur, aber nicht nur überträgt? Das Potenzial des Slawoschlesischen ist noch lange nicht ausgeschöpft, sei es beim Wortschatzerwerb, der sich u.a. mit dem Deutschen überlappuje: sicherung, birna(-e), einfach(owy), richtig, sicher, genau, ja, dings, schaufenster, und den Deutschlernenden somit zugutekommen kann (polnische Sprachnazis müssen schon damit selber zurechtkommen, dass das Deutsche zu den gefragtesten Sprachen in der Republik Polen zählt…) übers Slawoschlesische konnte ich mir auch so einiges aus dem Tschechischen – aber nicht nur – einfacher einprägen…. Der kulturelle, bzw. erzieherische Wert nicht auszuschließen! Ist es nicht für ein Kind, in mehreren Sprachen/Perspektiven erzogen zu werden, besser? Anstatt ihm intolerant, teils mit manipulativen/unterschwelligen Methoden einzutrichtern, dass eine seiner Sprachen nur eine unnützes verkommenes Polnisch seye? Hoffentlich versiegt diese Quelle an schöpferischen Potenzialen nicht.

      Ôdpowiydz
      • 28 lipnia 2023 ô 05:49
        Permalink

        You’re talking nonsense, man.
        The German words you mentioned are the POLLUTION of the Silesian language.
        How do you think the Silesians communicated before the Germans came to Silesia?…

        The pure Silesian language survived in… Texas.
        In the southeast of TX live the descendants of Silesians who came to the USA in the early 19th century. They still speak the true, pure Silesian language to this day. No German impurities.

        Ôdpowiydz
  • 23 czyrwnia 2023 ô 12:19
    Permalink

    Dobre Ansätze sam sōm… na, terouzki einfach trza ône umsetzować, also bitte: ślōbske elity ran!

    Ôdpowiydz

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza