Co TY możesz zrobić do ślōnskij godki – w Dziyń Godki?

21 lutego, we Dziyń Ôjczystyj Godki, fajrujymy tyż świynto naszyj godki. Pozbiyralimy 6 pōmysłōw na to, co kożdy może w tyn dziyń zrobić do nij i… do samego siebie.

1. Kup ksiōnżka po ślōnsku

Kożdy rok pokazuje sie pora nowych ksiōnżek po naszymu. Chocioż niy ma tego za moc, ale idzie już co trefić w mało wiela kożdyj zorcie: do bajtli i do majoryntnych, fikcyjo i spōminanie, proza a poezyjo, do szpasu i do rozważowanio. Kożdo jedna kupiōno ksiōnżka mo wert do wydowcōw i autorōw. Roz – to je piniōndz. Dwa – to je sygnał, iże ich robota je kōmu potrzebno. Tōż jak ino cie stykać, zaroz ôbsztaluj ksiōnżka po ślōnsku. Aby roz za rok, w Dziyń Godki.

Dorada: Kaj? Bez przikłod we Silesia Progress

2. Szynknij kōmu darek ze ślōnskōm godkōm

Treska, na kieryj stoi co do boznōw abo jaki fajny szpruch. Graczka we ślōnskij wersyji. Nalepka do auta abo maska na gymba. Jak kōmu przajesz, dej mu cosik takigo. Bez to ôn tyż zacznie pokazować, iże godo – i że ś nim idzie pogodać po naszymu. Wiela razy trefiōmy sie z cudzymi ludziami i zaczynōmy godka po polsku ino tymu, że niy wiymy, jeźli ôni znajōm nasza godka?! Taki geszynk to niy ino przijymno rzecz do kamrata abo do kogo z familije, ale tyż pōmogo prōmować nasza godka.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Dej pozōr tyż:  Dwa sprachkursy ślōnskij gŏdki: (Ober)Schlesisch A1.1 a A.2

Dorada: Kaj? Bez przikłod we Gryfnie

3. Zacznij używać ślōnskij wersyje programōw

Ślōnsko tastatura na kōmputrze i w mobilnioku. Ślōnski Facebook abo pakiet Libre Office. Godka w telefōnie Samsung. Hneda tyż – już za pora tydni – ślōnsko wersyjo przeglōndarki Firefox. Niy trza wiela, coby swoje cyfrowe przestrzyństwo zmiynić na takie, w kierym krōluje ślōnsko godka! Bez to idzie żodyn roz niy tracić kōntaktu z godkōm; czytać i myśleć kożdy jedyn dziyń po ślōnsku, tyż wtynczos, jak sie za fest niy mo kōntaktu ze Ślōnzokami! A ku tymu – trza pedzieć – idzie tyż informacyjo do twōrcōw i fyrmōw: “Aha – cyfrowo ślonsko godka to je to, w co sie werci iść”.

Dorada: Kaj pobrać? Bez przikłod na Sillingu

4. Pisz po ślōnsku z tymi, co ś nimi po ślōnsku godosz

Mosz do posłanio wiadōmość, sms abo email? Wiysz, iże po drugij strōnie je ftosik, fto poradzi godać, abo rod by z tobōm godoł po naszymu? Niy dej sie prosić – zaroz do niego pisz po ślōnsku, a zacznij już dzisio! Nasza godka dźwignie kożdy tymat i kożdo sytuacyjo. Styknie ino jij durch a ciōngle używać! A im wiyncyj jij bydziesz używać przi pisaniu, tym lepij ci to pōdzie!

5. Poznej ślōnski muster pisanio

A jak już zaczniesz pisać i ôboczysz, jak fest sie przidowo tych pora slōnskich liter, co ich niy ma we polskij godce, wejrzij na prawidła pisanio po naszymu. To niy ma ciynżkie, te “ō” jak Ślōnsk, drōt, ciepnōńć, a te “ô” jak ôstuda, ôn i ôgōn. Zaroz lepij, naturalnij, snadnij sie piszōm te słowa. I sam mogōm ci sie przidać te ksiōnżki z piyrszego pōnktu, abo tastatura ze trzecigo…

Dej pozōr tyż:  Na gōrnoślōnskich szportplacach, 21.04.2023

Dorada: Kaj sie ô tym przewiedzieć? Bez przikłod u nos, tukej

6. Poczytej, abo poôzprawiej swojimu bajtlowi po naszymu

Jak mosz bajtle, to ekstra na świynto godki narychtuj do nich czytanie bojki. Abo poszukej za jakōm ksiōnżkōm, abo poôzprawiej sōm ze gowy, abo chocioż znojdź w necu, co je po naszymu ponagrowane. Chociożbyście na beztydziyń niy godali w dōma po ślōnsku – w tyn jedyn dziyń dej dzieckōm znać, iże ślōnsko godka mo swōj plac we waszyj familiji.

Dorada: Co puścić? Bez przikłod kōnsek Przigōd ôd Alicyje we Kraju Dziwōw

A jakbyś szukoł co wiyncyj, dej se to pedzieć: nojlepsze, co możesz zrobić do ślōnskij godki, to jij używać. Jak poradzisz i kiedy poradzisz, ale godej, godej, godej po naszymu!

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

ur. 1981 w Katowicach. Tumacz, pisorz, popularyzatōr ślōnskij godki. Spōłtwōrca serwisu.

Śledź autora:

Jedyn kōmyntŏrz ô „Co TY możesz zrobić do ślōnskij godki – w Dziyń Godki?

  • 20 lutego 2021 ô 17:50
    Permalink

    7. Jak zes je na Gōrnym Ślōnsku, to godej do cudzych Po ślōnsku, Tak Jak Bajerok zagodo Po bajerowsku a Katalōn Po katalōńsku U siebie. Ejzli sie trefi Auslynder, to dycko mogesz Jako czowiek kultury przyńś na polski, angielsku Abo Jako Tam spōlno godka nojdziecie z drugim czowiekiym. Niyroz trefi sie drugigo Ślōnzo(cz)ka i godka je dalij zyjzwo WE obiegu. Czansto tyz Auslynder(ka) (Abo Jak to TERA sie poprawnie politycznie godo: osoba ze backgroundem migracyjnym) wykoze empatyjo Abo interesa dlo naszyj godki. A ze roz za kedy sie trefi Jaki czowiek bez kultury, to to niyma prziczyna, coby tampic swojo wlasno rodno mowa poza chalpom! 5/7 checked 2/7 in Progress. Silling, Silesia Progress polycom, tyz jeszcze WE Ajncli na Nikiszu Abo na Annabergu na ulicy szkolnyj (wisi ślōnsko Fana Nader wchodym – to Tam;) sōm Fajne rzeczy do kupiynio, i pra nolepij Tam zaro Po ślōnsku zagodac;)

    Ôdpowiydz

Ôstŏw ôdpowiydź do Silesius Anonymus Pociep ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza