(Ober)Schlesisch A1.3 (Fortsetzungskurs) – 3. semester kursu ślōnskij gŏdki na VHS Heidelberg
We ôstatniŏ strzoda, 23. oktobra 2024, startnōł nŏstympny semester piyrszygo kursu ślōnskij gŏdki jako cudzij gŏdki we niymiycko-sprachigowych landach na Volkshochschule Heidelberg.
Kurs zrichtowani je do lujdzi, co poradzōm po niymiecku a majōm interessa nauczić se rzōndzić po naszymu, rozumiyć abo einfach reaktywować kenntnisse ślōnskij gŏdki u tako mianowanych spätaussiedlerōw abo ônych teili familyji. Piyrszy semeter kursu ślōnskij gŏdki startnōł we oktŏbrze 2023.
We ôstatniych semestrach po einführungu we grundausdrucki, alphabet a kōnjugacyji verbōw we präsens, ftore verpackowane bōły we tematyka se vorstellować, sprachy, wohnungsort a inksze. Dolazły do tygo tysz rachowaniy, pluralformy, imperativ a einführung we vergangenheitsformy verbōw przi rzōndzyniu ô urlaubie, płacyniu, hotelu a wegbeschreibung we miejście.
Kurs je fortsetzungskursym, bezto kŏżdy, co se anmelduje, mujsi poradzić jusz ździybko we inkszych słowiōnskich sprachach, abo mieć trochã ahnung ô ślōnskij gŏdce bez gŏdaniy abo słyszynie ślōnskygo we familyji.
Ślōnskŏ gŏdka jako cudzŏ gŏdka ôferowanŏ we sprachkurse na Volkshochschule Heidelberg bazuje na ślōnskij gŏdce ze Annaberglandu, kaj kole ślōnskygo niymało lujdzi poradzi rzōndzić po niymiecku, bezco nadŏwŏ se we kōntextcie ślōnskygo, co je rzōndzōny we diasporze ślōnskij we landach niymiecko-sprachigowych. Zusätzlich ze tygo gebietu pochodzōm Ślōnske Texanery t.m. (tako mianowane) Silesian Texans jako i tysz farŏsz Msgr. Dr. Franciszek Kurzaj (Slawentzitz/Sławiyncice), co je seelsorgerym we Texajsie ôd 1986 roku, ale i tysz sōm Erzbischof Prof. Alfōns Nossol (Broschütz/Brożyc).
Annabergland je tysz heimatym ôd tych znanych persŏnōw, co analizowały a propagowały ślōnskŏ gŏdka choby Prof. Reinhold Olesch (Zalenze /Zŏłynże, Annaberg), Prof. Joanna Rostropowicz (Deschowitz/Zdziyszowice), Dr. Herbert Matuschek (Ottmuth/Ôtmynt) a Prof. Tomasz Kamusella (Kandzin/Kyndzierzin). Widzymy tukej srogi einfluss na entwicklung ślōnskygo ôd zaangażowaniŏ lujdzi, co sōm ze cyntralnyj teili Oberschlesien wedle Annabergu, co dzisiej skuliż teilungōw verwaltungowych, polityki a mianowaniu jako wojywōdztwo ôpolcke zamiast Gōrny Ślōnsk, je zapōminiane, iże gebiety wiyjske a małych miastōw wedle Annabergu sōm cyntrōma, kaj se uchŏwała starŏ formã ślōnskij gŏdki a mŏ ôna blank srogi wert przi rennaissance ślōnskij gŏdki. Coby zmiynić myntalne ignorowaniy tych gebietōw choby przi aktualnich tryndach kodyfikacyji a brak reprezyntantōw, co sōm wykształcōnymi filologōma, we Radzie Ślōnskij Gŏdki, spōminŏ se sam ô roli a przikludzyniu nazŏd wertu, jaki przipadŏ historicznie tymu gebietowi przi Annabergu, jako historycznyj kolybki ślōnskygo a ślōnskij kultury, ale i schnittstelli, kaj nałażōm na siybie rŏztomajtne varianty ślōnskij gŏdki: ôd sysaniŏ bez kobylŏrzy aże po nosowe klangi (ã) po połejdniowij seitcie Ôdry wedle Walcōw, Strzyleczkōw we strōnach Głogōwka a dalij. Do tygo mix ze ślōnsko-niymieckōm kulturōm, ftorŏ sam niy yno niyrŏz je we gŏdce ale i we vermischowaniu se tradycyjōw widoczni.
Kursbeginn: 23. Oktober 2024, strzoda ôd 18.00 aże do 19.30, co tydziyń bez herbstsemester.
Sprŏszōm Wŏs, kejbyjście miejli interessa, na kurs ślōnskij gŏdki „(Ober)Schlesisch A1.3 (Fortsetzungskurs) – Eichendorffs Zweitsprache in Europa und Texas (Online-Kurs)“.
(Info: https://www.vhs-hd.de/programm/fremdsprachen.html/kurs/516-C-28591847/t/oberschlesisch-a13)
Autor kursu a rechtor ślōnskij gŏdki: Adam Peter Kubik
Adam Peter Kubik – uczōł/uczi niymiyckego, polskygo a ślōnskygo we Heidelbergu, Mannheim, na Yale University (USA) a bōł bilingualnym rechtorym we Oberschlesien. Je autorym buchōw a artiklōw po niymiecku, ślōnsku a angylsku ô Ślōnsku, Südtirol a Ślōnskich Texanerach/Silesian Texans, bezco nŏlejżi jako mitglied do Südtiroler Autorinnen- und Autorenvereinigung (SAAV). Jako inżyniyr, rechtōr a kōmparatista je poliglotōm, co niy trawi mono(tōn)lingualnojści, bezco przaje besonders grenzgebietōm, kaj gŏdki se bez geschichta vermischowały a sōm richtig dalij rzōndzōne bez lujdzi. Uchowoł se we trzigŏdkowojści ze Annaberglandu (ślōnski a niymiecki ze familyji), kaj łajziōł do schulōw.