Zarządzenie o poborze z roku 1890 w pow. oleskim
Poniżej chciałbym przedstawić tłumaczenie zarządzenia o poborze wojskowym opublikowane w Rosenberger Kreisblatt (Oleska Gazeta Powiatowa ) w roku 1890, którego cyfrowa kopia dostępna jest w Opolskiej Bibliotece Cyfrowej. Takie zarządzenia były corocznie publikowane w Rosenberger Kreisblatt. Ponadto w załączniku przestawiam ułożoną alfabetycznie listę 775 mężczyzn z obszaru dawnego powiatu oleskiego, którzy zostali powołani do stanienia się przed wojskową komisją poborową w latach 1888 i 1890.
Rosenberger Kreisblatt
(Oleska Gazeta Powiatowa)
Olesno (Rosenberg) 24 czerwca 1890 roku
Zarządzenia i zawiadomienia
Dotyczy poboru wojskowego
Tłumaczenie: Elżbieta Bereska.
Tegoroczny pobór zaczyna się w tutejszym obwodzie w Oleśnie w czwartek 3 lipca br. i zostanie w piątek 4 lipca br. o godzinie 6 kontynuowany.
Zanim na końcu podam wykaz rekrutów do stawienia się, oczekuje że zostaną przepisowo zawiadomieni, by zgłosili się osobiście w dniu 3 lipca rano o godzinie 5 i 4 lipca rano o godzinie 5 przed strzelnicą w przeciwnym razie odpowiedni przedstawiciele gminy zostaną pociągnięci do odpowiedzialności.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Rekruci zostaną podczas trwania poboru pod specjalną opieką przewodniczącego gminy (wójta).
Wójtowie mają przybyć z opaską i laską urzędu.
Wezwania poszczególnych poborowych muszą być pisemnie potwierdzone i należy je przynieść ze sobą w określonych terminach zaciągania, również członkowie rodzin, ojcowie, opiekunowie lub rodzeństwo są zobowiązani za punktualne przybycie wyznaczonych kandydatów.
Rekruci którzy będą przedstawieni muszą być możliwie dobrze ubrani i na ciele należycie czyści, także wszyscy zaopatrzeni w zaświadczenia, szczególnie surowo należy przestrzegać by przybyli trzeźwo, w przeciwnym przypadku wobec odpowiedzialnych przedstawicieli gmin zostaną zastosowane surowe kary porządkowe.
Jeśli chodzi o opinię w sprawie nieskazitelności, niedostępności i innych warunków związanych z sytuacją rekrutów, wójtowie winni pozyskać dokładne informacje, aby powyższe móc ewentualnie jeszcze wcześniej omówić.
Przy tych rekrutach którzy przez komisję zostali uznani jako przydatni, a cierpią na ułomność natychmiast nie rozpoznawalną, jak np. epilepsja, głuchota itp. muszą mieć co najmniej trzech wiarygodnych świadków, którzy potwierdzą że i w jaki sposób oni osobiście zauważyli w danej sytuacji u osoby powołanej do poboru oznaki choroby.
Kto wskutek choroby nie mógł się zgłosić na pobór, musi przedłożyć atest lekarski, który w razie nie wystawienia przez urzędującego lekarza, musi być przez zarząd uwierzytelniony.
Na podstawie takiego atestu są poza tym psychicznie chorzy, głupawi, kalecy zwolnieni od stawienia się. Inne przeszkody nie zostaną uwzględnione i nieobecni zostaną bez odwołania potraktowani jako nie pewni służby wojskowej i skoro tylko zostaną wykryci, postąpi się z nimi według ustaleń prawa.
Z skarżącymi się do odroczenia powinni się stawić przed Nadkomisją Rezerwy również rodzice, rodzeństwo, czy też inni krewni, oraz opiekunowie, świadkowie, lub rzeczoznawca w dniu 3 i 4 lipca o godzinie 5 rano, skargi które nie zostały Komisji Rezerwy wcześniej przedłożone i dopiero zostaną zgłoszone Nadkomisji Rezerwy nie będą uwzględnione, chyba że powstały one mniej więcej po zakończeniu działania Komisji Rezerwy, co przy ewentualnych przesłankach, przy tego rodzaju skargach można je motywować.
Świadectwo moralności (Führungs-Atteste) wyznaczonych rekrutów do stawienia się i do uzupełnienia rezerwy powinny być według gmin w wyznaczonej formie i terminie do dnia 20 czerwca 1890 roku dostarczone, aby uniknąć kosztów odbioru.
Rekrutów, którzy między czasie ulegną śledztwu sądowemu lub mają być ukarani, trzeba natychmiast podać z określeniem sądu, w którym trwa dochodzenie, z złożeniem przyczyny przez ukaranego na specjalnym druku z podaniem daty urodzenia i nazwiska podlegającego obowiązkowi służby wojskowej. W sprawie utrzymania porządku wskazuję na zawiadomienie pisma urzędowego z 20 marca 1855 roku nr 13 strona 97 i moje zarządzenie w piśmie powiatowym z 20 sierpnia 1873 nr 34 § 169 i oczekuje dokładnego przestrzegania zawartego w nim postanowienia.
Rekrutów którym brakuje zaświadczenia, trzeba imiennie ustalić by przed przystąpieniem do komisji je uzupełnić.
Tylko rekruci, którzy z powodu przestępstwa zostali z służby wykluczeni, nie są powołani do poboru. Powyższym zostaną świadectwa wykluczenia dostarczone po zakończeniu Komisji.
Rekruci, którzy do Nadkomisji 1890 roku muszą się zgłosić, jednak w międzyczasie się wyprowadzili z tutejszego obwodu muszą być niezwłocznie zgłoszeni na odpowiednim formularzu z podaniem nowego adresu pobytu, celem przekazania ich tam.
Lista 775 poborowych:
https://drive.google.com/file/d/0BzOjV7jypb-caVJYcDZlQ01zM28/view?usp=sharing
Piotr Górok – urodzony w Oleśnie, pasjonat historii lokalnej i genealogii.
