Tychy: “Śnialnia. Śląski underground” w MMT
Gościem kolejnej odsłony cyklu „Mozaika górnośląska” będzie Rafał Księżyk, autor książki „Śnialnia. Śląski underground”, wydanej w październiku 2023 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego. Spotkanie poprowadzi Stanisław Ruksza.
Ezoteryczna historia polskiej inteligencji. Polifoniczna opowieść o alchemii, psychodelii i buddyzmie w artystycznej enklawie zainicjowanej w latach 60. XX w. na Górnym Śląsku. Malarze Urszula Broll, Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek uciekli z realiów PRL–u do Śnialni – legendarnej Pracowni przy ul. Piastowskiej 1 w Katowicach – żeby śnić o wolności. Kusili duchowością, a po 1989 roku testowali granice odzyskanej wolności.
Historia ucieczki z opresyjnego otoczenia we własny świat: w przyjaźń, w sztukę, w śnienie. Wydawało się to eskapizmem, a zmieniło rzeczywistość. To tam publikowano jedne z pierwszych w Polsce Ludowej samizdatów, stąd wyruszano w pionierskie psychodeliczne tripy, tutaj zaczął się polski buddyzm zen. Rozwinęła się wrażliwość, która pozwoliła spojrzeć na Śląsk i na Polskę w nowy sposób. W kręgu ich oddziaływania znalazły się ważne dla polskiej kultury postacie, m.in.: Zdzisław Beksiński, Henryk Mikołaj Górecki, Jerzy Ilg, Ryszard Krynicki, Mieczysław Litwiński, Jacek Ostaszewski, Tadeusz Sławek, Olga Tokarczuk czy Ingmar Villqist.
Podczas spotkania będzie można zakupić książkę w specjalnej cenie oraz zdobyć podpis autora.
Rafał Księżyk (ur. 1970) – dziennikarz i krytyk muzyczny, współautor bestsellerowych biografii artystów: Tomasza Stańki, Roberta Brylewskiego, Tymona Tymańskiego, Kazika Staszewskiego, Marcina Świetlickiego i Muńka Staszczyka. Autor książek „23 cięcia dla Williama S. Burroughsa”, „Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach”, „Dzika rzecz. Polska muzyka u transformacja 1989–1993” oraz „Śnialnia. Śląski underground”.
Stanisław Ruksza – historyk sztuki (absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego), kurator wielu wystaw w kraju i za granicą, autor tekstów, redaktor książek, wykładowca (m. in. na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach i Akademii Sztuki w Szczecinie); przewodniczący Rady Uczelni Akademii Sztuki w Szczecinie (od 2021 roku). Od 2017 roku dyrektor TRAFO Trafostacji Sztuki w Szczecinie i główny kurator instytucji. W latach 2008–2017 dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. W latach 2003–2004 współpracował jako asystent Andrzeja Urbanowicza, kultowego malarza psychodelicznego, w legendarnej pracowni Piastowska 1 w Katowicach przy powstawaniu wystawy i książki „Katowicki Underground Artystyczny po 1953 roku” (wyd. Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice 2003). W swoich badaniach koncentruje się na związkach sztuki z przemianami społecznymi i politycznymi, zagadnieniu seksualności i śmierci, oraz zjawiskach granicznych w sztuce współczesnej. Rezydent m.in. apexart w Nowym Jorku (2009), Careof DOCVA w Mediolanie (2013, 2015) i Cité internationale des arts w Paryżu (2017), MeetFactory w Pradze (2018).
data: 21 lutego 2024 (środa), godz. 17.00
miejsce: Muzeum Miejskie w Tychach, Stary Magistrat, pl. Wolności 1
gość: Rafał Księżyk
prowadzi: Stanisław Ruksza
zapisy: 887 450 212 (także SMSem), g.oleksy@muzeum.tychy.pl
wstęp wolny