Posłanka Monika Rosa i Marcin Musiał wydają książkę o języku śląskim. Premiera 8 października
Ta książka wzięła się z miłości do Śląska i jego języka. I ze świadomości, że ślōnsko gŏdka odchodzi. By to odchodzenie powstrzymać, trzeba wzmóc myślenie i działania tu na Śląsku, ale też zainteresować tą sprawą całą Polskę. Bo dziedzictwo językowe Rzeczpospolitej jest naszą wspólną sprawą – wszak nie tylko język śląski jest zagrożony, także inne języki mniejszościowe, jak wilamowski czy łemkowski.
“Kiedy umrze ślōnsko gŏdka” to zbiór myśli o języku śląskim i w języku śląskim. Marcin Musiał i Monika Rosa zaprosili na jej łamy najlepsze śląskie umysły. Są Ślązacy znani w całej Polsce, jak prof. Tadeusz Sławek, Anna Dziewit-Meller czy Jerzy Ciurlok, ale też ci znani tylko lokalnie, jak Bronisław Wątroba, Barbara Szmatloch czy Marcin Melon. Książka jest bardzo różnorodna, czytelnicy znajdą w niej eseje, teksty naukowe, wywiady, przemówienia, ale też pierwszą próbę stworzenia antologii literatury śląskiej. Jak brzmi dziewiętnastowieczny rosyjski klasyk po śląsku? I czy słynny hymn “Dezyderata” po śląsku też ma swoją moc? Tego można się dowiedzieć po lekturze książki.
Ma ona też inny cel, chce przełamać stereotypowe i bardzo krzywdzące myślenie o języku śląskim jako o ubogiej gwarze, w której nie można wyrazić treści intelektualnych. Marcin Musiał i Monika Rosa, autorzy książki, tak dobrali teksty, by pokazać język śląski w całej swojej mocy i różnorodności. Jeszcze kilka lat temu nie do pomyślenia było, by po śląsku napisać tekst naukowy. Teraz to już się dzieje. Rozwój języka śląskiego na płaszczyźnie literackiej jest imponujący.
Autorzy książki wskazują też na braki. Zanika transmisja międzypokolenia języka. Odnowić ją może tylko nauczenie języka śląskiego w szkołach. Tylko nadanie gŏdce statusu języka regionalnego zapewni środki na wprowadzenie jej do szkół. Ta książka jest argumentem za tym, że trzeba to zrobić jak najszybciej. Bo inaczej gŏdka wymrze, a jak pisał prof. Sławek, nie można tego oddać ot tak sobie.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Premiera książki 8 października o godz. 18 w teatrze Korez. W tematykę prowadzi publiczność dyrektor teatru i aktor Mirosław Neinert. Gośćmi premiery, poza autorami, będą pisarz Alojzy Lysko i językoznawca dr Artur Czesak. Wydarzenie poprowadzi dziennikarka Karolina Lasota.
Po premierze książka dostępna będzie w formie elektronicznej na stronach www.jezykslaski.eu i www.silesiaprogress.com
O AUTORACH:
Marcin Musiał (ur. 1988) – humanista zaangażowany, Ślązak, literaturoznawca, bloger, współautor projektu ustawy o śląskim języku regionalnym i dwóch samorządowych programów dla śląskiej kultury. Zajął się tematem języka śląskiego ze względu na pamięc o swojej ōmie, kiero była jego jedynōm rechtorkōm ślōnskij gŏdki. Publikował m. in. w “Gazecie Wyborczej” i na portalu “Wachtyrz”. Pracuje w niemieckiej korporacji z branży rozliczeń. Pochodzi z Żor, mieszka w Katowicach.
Monika Rosa (ur. 1986) – Ślązaczka, z wykształcenia politolożka. Posłanka na Sejm VIII kadencji z ramienia .Nowoczesnej. Wcześniej pracowała m.in. w lokalnych mediach i w Kancelarii Prezydenta RP. Działaczka społeczna, współtworzyła czasopismo Liberté!, działała w Młodym Centrum, następnie w Stowarzyszeniu Projekt: Polska. W Sejmie zgłaszała m.in. projekt ustawy o uznaniu języka śląskiego za język regionalny. Pochodzi z Gliwic, mieszka w Katowicach.
