Perły literatury śląskiej

Aleksander Lubina

Perły literatury śląskiej

Dziś należy czerpać z dorobku Ślązaczek i Ślązaków – dorobek ten podaje nam współczesnym profesor zw. Joanna Rostropowicz, a na tacy leżą kunsztownie opracowane:  Perły literatury śląskiej, których autorami są  m.in.

Waldemar Meckauer – Górska kuźnia/Die Bergschmiede; Friedrich Bischofauf–Jutrzenka/Im Morgenrot; Joseph von Eichendorff – W poszukiwaniu czrodziejskiego słowa/Auf der Suche nach dem Zauberwort oraz Die Zauberei im Herbst/Jesienne czary i Ausgewählte Poesie/Poesie wybrane; Marie Klerlein – Uciecha i powaga/Spass und Ernst; Paul Keller – Gedeon i inne opowiadania/Gedeon und andere Erzählungen; Hugo Gnielczyk – Das Grubenpferd/Siwek;

Wydawca:  Górnośląskie Centrum Kultury i Spotkań im. Eichendorffa w Łubowicach

Wydania dwujęzyczne dla koneserów znajdują si  w księgarni Kawka w Gliwicach na Jana Siemińskiego 11: Telefon: 32 231 15 00

W Silesii Progress: Żyd wieczny tułacz – Kolejna książka z cyklu “Perły Literatury Śląskiej”. Opowiadanie Karla von Holtei, urodzonego we Wrocławiu pisarza, oddające klimat XIX-wiecznego Śląska.

https://www.silesiaprogress.com/pl/p/PLS-5-Karl-von-Holtei-Zyd-wieczny-tulacz/144

W Silesii Progress także dwujęzyczny zbiór opowiadań Valeski Bethusy-Huc,

Zbiór zawiera następujące opowiadania: Ostatni z rodu,  Franciszek, Wina Jadwigi, Trucizna

Akcja opowiadań rozgrywa  się na ziemi krapkowickiej.

https://www.silesiaprogress.com/pl/p/Ostatni-z-rodu-i-inne-opowiadania-Valeska-Bethusy-Huc/1268

Silesia Progress wysyła przejmujący Zamek Dürande arcymistrza śląskiego pióra z Lubowitz.

https://www.silesiaprogress.com/pl/searchquery/Per%C5%82y/1/default/5?url=Per%C5%82y

 

W Kawce znajduje się też  monumentalne sześciotomowe dzieło pani profesor Joanny Rostropowicz: Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności (tomy1-6)

Autor:  praca zbiorowa pod redakcją Joanny Rostropowicz

Wydawca:  Joanna Rostropowicz

Wydanie dwujęzyczne

Na dniach ukaże się siódmy tom Ślązaków:

SŁOWO WSTĘPNE

 

Gaude, mater Silesia,

prole fecunda nobili

Po 1945 roku, wraz z napływem ludności polskiej, przeniesiono na Śląsk wiele nowych wątków kulturowych, które, choć cenne, przytłumiły nasze rodzime, śląskie, i zepchnęły je na dalsze, mniej widoczne pozycje.

Odbicie tej tendencji dostrzec można chociażby w nazewnictwie ulic, placów, budynków użyteczności publicznej, które to nazewnictwo w ogromnej mierze nie nawiązuje już do naszej historii i tradycji.

Coraz częściej też znikają z naszego terenu zabytki: wspaniałe zamki, pałac i rezydencje, będące niegdyś ozdobą tej ziemi. Znikają także nekropolie; dawna kultura cmentarna, która jest przecież częścią niematerialnego światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO, już nie istnieje: nagrobków z dawnych czasów w języku niemieckim jest coraz mniej. Były one kulturowymi świadectwami bliskiej i odległej przeszłości oraz ważnym łącznikiem między teraźniejszością a przeszłością.

Muzea zaś nierzadko prezentują wypaczony obraz naszej kultury.

Poszczególne tomy Ślązaków od czasów najdawniejszych do współczesności stawiają

sobie za cel wypełnienie, choćby tylko          w niewielkim stopniu, powstałej w ten sposób luki poprzez przybliżenie mało dziś znanych, zapomnianych lub wręcz przemilczanych postaci, których działalność

przyczyniła się do rozwoju i świetności naszej ziemi.

Ufamy, że zaprezentowanie dokonań naszych ziomków – zarówno wybitnych, jak choćby tylko wartych zapamiętania – przyczyni się do scalenia zerwanych wątków naszej tradycji i do ożywienia jej, przywracając tym samym naszej ziemi jej realne historyczne oblicze.

Winni jesteśmy wdzięczność wszystkim tym, dzięki których bezinteresownej pracy i pomocy niniejszy tom mógł powstać: autorom biogramów, tłumaczom, redaktorom i korektorom, konsultantom.

Dziękujemy także pracownikom polsko-niemieckiej Biblioteki im. Josepha von Eichendorffa w Opolu, którzy od wielu lat służą nam pomocą w dotarciu do odpowiednich materiałów.

Szczególne podziękowania należą się dr Annie Elysii Radke z Marburga, prof. Wolfgangowi Reimannowi z Ratyzbony oraz Julii Speicher z Frankfurtu nad Menem za bezinteresowną korektę tekstów niemieckich.

Równie serdeczne podziękowania należą się tym, którzy przeznaczyli na druk niniejszego tomu 1,5 % swojego podatku, a także Bankom Spółdzielczym w Krapkowicach i Dobrzeniu Wielkim za wspaniałomyślne wsparcie finansowe naszego przedsięwzięcia.

Opole, maj 2023.

Joanna Rostropowicz

 

(dalszy ciąg):

Inne istotne publikacje o kulturze na Śląsku to:

• Tytuł: Tradycje kultury antycznej na Śląsku

Autor: praca zbiorowa pod redakcją Joanny Rostropowicz

Wydawca:  Opole 1997

W tej pracy:

Tomasz Krzysztof Witczak: Śląsk w w epoce antycznej …

Józef  Mantke, Herbert Myśliwiec: Krzysztofa Wintera łaciński opis kuźnic Śląskich

Zbigniew Kadłubek: Retoryka w szkole na Śląsku w renesansie i barok

Maria Kalczyńska: Antyk w starodrukach śląskich…

Jan Kopiec : Zainteresowania katolickiego duchowieństwa parafialnego na Ślasku w XVII wieku kulturą antyczną

• W tomie drugim z 2003 m.in.:

Tytuł:   Tradycje kultury antycznej na Śląsku II

Autor: praca zbiorowa pod redakcją Joanny Rostropowicz

Wydawca: Opole 2003

Anna Elysia Radke: Beispiele neuster Gryphius- und Angelus Silesius Rezeption

Anna Malina: Łacińskie dramatyszkolne o Jozefie egipskim jako przykład osiemnastowiecznych inspiracji literaturą starożytną

Dariusz Rott: Piotr Wachenius – autor „Hymnów moich domowych”. Szkic z dziejów tradycji hymnologicznych w siedemnastowiecznej literaturze śląskiej

Zaproszenie do gliwickiej  Kawki

W gliwickiej KAWCE na Jana Siemińskiego 11: Telefon: 32 231 15 00 na półkach czekają także inne książki napisane, zredagowane, tłumaczone i polecane przez panią profesor Joannę Rostropowicz (1943) Joanna Rostropowicz (ur. 1943) –filolog klasyczną, nauczycielkę  akademicką,  absolwentkę Instytutu Filologii Klasycznej i Kultury Antycznej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, który ukończyła w 1966 roku. W 1999 roku otrzymała tytuł profesora zwyczajnego. Wykładała filologię klasyczną na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, a następnie na Uniwersytecie Opolskim.

Wybitną pozycją wśród książek polecanych:  Laudes Ukrainae

Autor:  Anna  Elissa Radke

Wydawca:  Königshausen & Neumann

Rok wydania: 2023

Wydanie wielojęzyczne (języki: łaciński, hiszpański, francuski, niemiecki polski, ukraiński)

 

Autorka oraz tłumaczki i tłumacz:

Autorka – język łaciński:  Anna Elissa Radke (Hamburgi nata die 21 Iunii 1940) est philologa, theologa, et poetria Latina natione Germana. Primum Hamburgi et postea Marburgi philosophiae et litterarum Latinarum Graecarumque studiis se dedit, nec non theologiae Christianae secundum doctrinam Lutheranam. Postea, magistra artium facta, scripsit carmina tam Latine quam Theodisce;

 

Tłumaczki i tłumacz – język hiszpański Sandra Inés Ramos Maldonado – Catedrática de Filologia Latina de la Universidad de Cádiz;

– język francuski: Alain van Dievoet – latinigite: Alaenus Divutius, (naskiĝinta la 18-an de marto 1948 en Saint-Josse-ten-Noode) estas latinlingva poeto el Belgio;

– język niemiecki: Anna Elissa Radke;

– język polski: Joanna Rostropowicz;

-język ukraiński: Ludmyla Shevchenko.

 

Wiersz: Obdarz nas pokojem

 

14. Dona nobis pacem Pacem redona gentibus esurientes et bonis implere dignare et sitim compesce, sana vulnera,   Deus paterque et exulum, redue eos in patriam! Tibi rependet gratias in saeculorum secula.   (Anna Elissia Radke)

14. Дай нам мир Мир поверни народам Спраглих добрoм, Рани зцилі болючі І  нагодуй голодних.   Отче наш милостивий, Бідних вигнанців зігрій, Im поверни  батьківщину, Хай проcлавлiaют Тебе! (Ludmyla Shevchenko)

Ludmyla Shevchenko opiekując się dwojgiem małych dzieci przetłumaczyła wybór łacińskich oryginałów bez prądu i ogrzewania. To tłumaczenie jest dowodem na jej niezłomnego ducha pod  bombami moskiewskich barbarów.

Pozostałe książki to:

Tytuł:  Joseph von Eichendorff inaczej

Autor: Margarethe Korzeniewicz

Wydawca:  Silesia Progress

 

Tytuł:  Dzieciństwo na Górnym Śląsku i druga wojna światowa- Wspomnienia maturzystów

Autor: Manfred Rossa

Wydawca: Fundacja Nauki i Kultury na Śląsku

 

Tytuł:  Märchen – Baśnie

Autor:  Gerhart Baron

Wydawca: Silesia

 

Tytuł:  Odpocznij od samego siebie

Autor:  Paul Keller

Wydawca: Fundacja Nauki i Kultury na Śląsku