Miasto na zbarzołach

Czy ftoś miyszkańcōw Rybnika, Żor abo pobliskich miejscowości zno tako ôpowieś ô mieście na zbarzołach. Pōnoć downo, downo tymu  tyndy leciała droga kiero wiodła snad Morza Bałtyckigo na połednie Europy. Bezmała bōł to tzw„Szlak Bursztynowy”, ô kierym sie kedyś tak wiela szkryflało i godało .

Chocioż niy wiym czy to prowda, czy możno jakoś bojka, bo taki berani słyszałach ôd starzika ze strōny mojigo Ôjca, a ôn ôd swojigo. Widać były to downe czasy, tōż chca Wōm trocha naszkryflać ô tym coch słyszałach, jak żech była małym bajtlym. Na Folwarkach tōż wele młyna, kierego dzisioj już ni ma, za samiutkim lasym, kaj nowo autobana przecino sōmsiadujōnce ze sobōm miejscowości Kokoczyń /Kłokocin/, należōncy dzisioj do Rybnika i Folwarki, kiere dzisioj należōm do Żor, w downych czasach leżało miasto Ławy.

Tak go mianowali pobliscy miyszkańcy tych ziym. Miasto to leżało pojstrzodku zbarzołōw i mimo takigo położynio piyknie sie rozwijało, a to skuli kupcōw, kierzy rajzowali tyndy ze swojim towarym na połednie Europy. Moj starzik ze strōny Ôjca, kieryn pochodzioł s niedalekich Jōnkowic /Jankowic/ dycko godoł, że toż za grubōm Blicher /Jankowice/ i ôstały sie ślady wōmwozu, w kierym leciała droga ku Żorskim Folwarkōm.

To je prowda, bo jak by se tam naszkryflać tako linijo ôd tego wōmwozu do Żor, to by leciała akurat bez Folwarki, kaj miało by być we przeszłości to miasto Ławy. Tyn wōmwoz niewidoczny dlo ôka s biegiym lot zarostoł trowōm i rozmańtymi chaszczami, bo wele wybudowano nowo droga a i las zakrywoł go tak, że niy było wiela wodać. Tak było wiela wiela lot i żodyn by niy pamiyntoł ô nim, kiejby niy kanalizacjo kiero była budowano wele tej nowej drogi. Droga zawrzyto toż i  miyszkańcy Jōnkowic przipōmnieli se ô tej starej we wōmwozie. Nawiyźli kamiynio, załotali dziury i tak se skrōcali przejazd a droga, kiero miała już swoja historjo, dostała jak by to pedzieć nowe życi.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Wrōca sie nazod do tego miasta na zbarzołach. We mieście tym jak, godo legynda, bo jak to inacy mianować, kiej ni ma żodnych papiōrōw, we kierych by ô tym było naszkryflane, całe karawany kupiecki stowały na noc. Miejscowi udzielali gościny zmochanym bez droga ludziōm i zwierzyntōm. Nic niy było za darmo, skoro miasto rozwijało sie i rozbudowywało, bo przeca kupce płacili za noclyg i jedzyni abo piyniōndzami abo towarym a nikiedy i  bursztynym. Tak było do czasu, bo pōnoć pora takich pragliwcōw, kerzi chcieli sie wartko zbogacić, napadło na karawana, zrabowało towōr a kupcōw zabili.

Tego było za wiela Pōnboczkowi, bo tak sie wkurzoł na ta ludzko pragliwoś, że zesłoł na miasto tako srōmotno ulicha, kiero spowodowała, że Ławy zaczyny tōnōnć we bagnie, grzebiōnc niy yno zbujōw ale i spokojnych dotōnd i dobrych miyszkańcōw tego małego miasteczka. We niedalekich Żorach, kiere w tych czasach były małōm ôsadōm, stoł pōnoć drzewianny kościołek a zbarzoły dochodziły aż do jego płota. Kiedy grzynzawisko zaczyno dochodzić aż tukiej, miyszkańcy Żor ni majōnc drōg ucieczki, przelynkli sie ôkropnie i schrōniłi  we tym kościołku, wznoszōnc rzykani do Pōnboczka ô retunek. Przisiyngli, że jak ôcalejōm, to we podziynce dziynnie bydōm rzykać rōżaniec. Tak też sie stało, bo zbarzoły zaczyny wysychać. To bezmała dziynki różańcowi Żory ôcalały, co wiyncy rozrosły sie do wielkigo i piyknego miasta, a na miejscu  Ław wyrōs gynsty las, a potym już wiycie las, kieryn wiela wiekōw nieskorzy zostoł trocha wyciynty, bo a na tym miejscu wybudowano nowo autobana.

Możno jak kieryn s Wos bydzie jechoł we tym kierōnku spōmni se, że wszystko mo swoja cyna, skoro wielaś lot nazod było tu piykne miasto, kiere zniszczyła ludzko pragliwoś .

Regina Sobik