Godka Klachuli 20.10.1920
Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.
Moji Złoci!
Bardzo sie gorsa na „Kocyndra”, boch mu padała zaroz na pocōntku, co by żodnymu tego nie godoł, ze jo ôproc synkōw mōm jesce cery. Ale ôn sie kajś spotkoł z inksymi Kocyndrami i buksami i musieli sie tam trocha ôlelać, bo tak psiojucha wszystko wypaploł, i teraz pożōnd dostowōm listki ôd rozmajtych karlusōw, ktōrziby chcieli chodzić na zolyty do mojich dziołch. No, kej już teraz wiecie, ize mōm cery, to wōm powiym, ze mōm dwie dziołchy na wydaniu i jedna smarkato, co ji jest 15 lot. Jak sie ktōry chcioł dōmnie na zolyty kropnōńć, to ino może chodzić do Gertrudy, bo Zofijo już jest po słowie i śrynkowiny były w bioło niedziela. A ô tej smarkatej Marynie to ani nie godōm, bo tyn śpik jesce, mo pora lot casu. Majōntkōw jo tam mojim dziołchōm wielkego nie dōm, ale każdo dostani porzōndny „ałstatunek”: pierziny, wertyko, wszystko do kuchnie, i kupa łōnchōw, a trocha wiana tam jesce po nasej śmierci sie znojdzie. Ale mōj ziyńć musi by gryfny a nie żodyn widłok. Musi umieć w polu robić i wszystke stare kōnski tańcować. Musi być Polok i Katolik, knapszachtowy hajer i przinojmniej w jednym zwiōnzku polskim. Kurzić może, ale nie w kuchni. Wypić se też może, ale nie śmia go nigdy widzieć ôzartego. Toz teraz wiecie, ze cym zeście sōm, jak wtory mo chyńć przijść, to niech przijdzie ze swokym i dalej se pogodōmy.
Zaś te przejynte ślimoki niymiecke abo kryncōm z tym plebiscytym, i chcieliby nos tak wymigać i ôcyganić przi głosowaniu jak tych Mazurōw i tych Warmiokōw. Ale sie u nos mogōm djobelnie witnōńć i na nos ôszydzić. Pisoł mi tu kejś synek po bracie listek z Westfaliji, uskorzoł sie, jak ich to tam Miymcy prześladujōm i jejich zgrōmadzynia ôzganiajōm. Agynty niymiecke spisujōm pōno wszystkich Ślōnzokōw cy nasych cy cudzych, ściōngajōm dlo nich rodne listy, niekedy zaroz dwa a nawet lo takich, co juz w Rajnlandzie, we Westfalach abo w Berlinie ziymia gryzōm i potym chcōm tych swojich a za nasych i za tych umartych cudzych ludzi posłōńć do nos na plebiscyt. Jo se padōm, ize jak Miymcy te gizdy nie przestanōm prześladować tam nasych ludzi, to my im tu mogymy zrobić wet za wet i ôbocymy, jak tu potym tym wszystkim smykōm germańskim byńdzie na sumiyniu. Przi plebiscycie niech zaś germany nie myślōm, ize my sōm Mazury, bo nasi chłopi i chłopcy ale tez i my baby byńdziymy dować pozor i kożdego cudzego sie przed wsiōm zatrzimo i musi pedzieć, przi wtorej ulicy, we wtorej chałupie sie urodził i kaj mo przijocieli we wsi. A jak nie bydzie sztymować, to se już tam śniym inace pogodōmy.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Była tez u mnie w niedziela jedna dziołcha z Pawłowa, co sie zno z mojim synkym, i ktō©y mi jōm chcioł pokozać i mi sie spytać, cy jo zezwola na jejich wesele i cy im dōm błogosłōnwiyństwo. Ôbejżałach jōm se ôd trzewikōw az do nestlika i dośc mi sie tak podobała. Jast łymbsko, dobrze po polsku godo i cyto, jyno jest jesce śniej tako fidryna ôstrzepano. Pożōnd sie śmieje i dużo godo. Ale jo mysla ize jak bydzie mojōm niewiastōm, to bydzie statećniejso i jak se weźnie przikłod ze mnie, wesele możno bydzie po godach i to wos potym do Pawłowa zaprosymy. Ale nie wszystkich, ino Hanysa, Francka i Gustlika, bo te wesele nie bydzie przeca u mnie, to nie moga cudzym ludziōm takich kostōw robić.
Chmosia moja tez była z procesyjōm w Cynstochowach i wōm padōm, nie może sie nachwolić, jak ji sie tam podobało. Chleba jasnego i „wōsztu” to prziniosła jesce na cały tydziyń. Padała, ize dopiero teraz wie, jak to te Miymcy cyganiōm ô Polsce. Tam na wsi, tak jak u nos na wsi, a w miastach take porzōndki jak u nos w miastach, jyno że tam ludzie majōm wiyncej jeść, wszystko jest tōńsze a te panuchny i te panowie se tak dużo nie myslōm i godali tak znami za paniebrat choćby ze siostrami. A nabożyństwo w kościołach! mōj Jezusku, padała, tam dopwiero cłowiek widzi, jaki tyn polski lud jest pobożny i że Polska to jest katlojicki kroj, i wszycko cy pōn, cy siodłok, cy robotnik, cy siandara, cy wojok, cy dziod wszyjscy w kupie klyncōm i rzikajōm. A u nos jakech staro, toch jesce nie widziała siandary ani zielōnki rzikać. No niedługo to sie ôd tych zepsutych Miymcōw urwiymy i bydymy noleżeć do katolieckej Polski, jyno musymy wszyjscy głosować tak jak nōm sumiynia polske i katolicke koże a tych zbałamōncōnych jesce musimy nawrōcić.
Jak cłowiek teraz jedzie bez jako wieś, to aby mo uciecha jak widzi, te ulice po polsku nazwane i jak ta zycherka modro po polsku godo. Nie wszystke wsie majōm mōndrych i ôdważnych deputowanych w gminie, ale jo myśla, ize i te niedołyngi, jak ôbocōm, jak teraz w inksych wsiach wyglōndo, tez we swojich gminach polskej mowie dajōm wszyńdzie to miejsce, ktōre ji sie noleży.
Kamratkōm mojim i wszystkim klachulōm dowōm do wiadōmości, ża niedługo moga chodzić do mnie piyrze skubać i przi tym mi mogōm wszystke nowiny ze swojich wsi ôpedzieć, ale to musōm być take rzecy, co mi je Kocynder postawi, bo ôn jast bardzo wymyślny i bylejakich klachw babskich postawić nie chce. Musa jesce wartko kartofli natrzić na placki, bo stary i chłopcy je bardzo radzi jedzōm do kupy z cornōm kawōm.
Tōz do widzynio!
Rōźla Pyscycka.
