Gŏdka Klachuli 20.03.1921

Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.

Moji złoci!

Podobōm wōm sie dzisiej, pra? Tak mnie se przedstowcie w palmowo niedziela i jo myśla, ize tez napewno kożdo porzōndno kobieta i dzioucha tu u nos tak bydzie wyglōndała. A choć sie tam możno kajiniekaj i jaki ôdrodek abo jako Miymcula znojdzie, to nic nie znacy i tak choćby sie wypluł, bo wszystke inksze i tak bydōm głosowały za Polskōm. Zaś te głupie abo też złe, co to zapōmniały jako matka je porodziła, to potym na Wielkanoc jak my Alleluja, to ône „Gorzke żale” śpiewać bydōm i dopiero potym ich bydzie gańba i sumiynie ich bydzie gryzło tak, ze im ani sodra ani jajca smakować nie bydōm. Bo jo wōm padōm, że choćby sie Miymcy na głowach stawiali i choćby te nasze djoble ôdrodki i przechrzty jesce nawet w ôstatnich dniach sie nie nawrōciły, to my jednak do Polski przidymy, bo wszystke baby i dziołchy, cho jesce majōm rozum w porzōndku dajōm głos za Polskōm.

Widziałach tyz tu kejś w mieście, jak sztudynci na „rolwagach” i autōmobilach ôzwozili „strōzaki”. To pōno dlo tych smykōw, co przodzi tu stōnd uciekli, a teroz ize widzōm, że ich w Miymcach ceko bieda, tōz tu przijadōm, aby nos przegłosować i Gōrny Ślōnsk zaprzedać Miymcōm, coby ich nasa ziymia i nase bogactwa wyratowali z tego marasu, do ktōrego wleźli samochcōnc. No wszyscy tam z tych, co na tych strōzakach bydōm leżeli, za Miymcami głosować nie bydōm. Dużo ich juz nawet pisało, że bydōm głosować za Polskōm, byle im jyno Miymcy „rajza” i za ta zmuda zapłacili, a dużo ich sie tez jesce nawrōci i strōcaki nōm sie potym przidajōm.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Ci Miymcy to jednak sōm niespokopiōni, bo co inkszego godajōm, a co inkszego robiōm. Na tyn przikłod, te nojwiynksze pyskoce, co to przi kożdej sposobności wołajōm iz sōm „dojcz” i ize Gōrny Ślōnsk napewno zostanie „baj Dojczland”, to juz teraz swoje meble i nocynie „nach Dojczland” wysyłajōm, i jak ech słyszała, to speditory jesce nigdy nie miały tyla roboty jak teroz. Możecie ich sie spytać. Z tego widać, ize Miymcy już wiara w „zik” stracili. A zaś ci inksi Miymcy, co tu majōm chałupy i nie mogōm pryndko uciekać, to majōm na swojich chałupach nojwiyncej polskich plakatōw i kartek nalepiōno. Take mōndroki! To na to, coby potym mōgli pedzieć, ize ôni tez byli za Polskōm. Tak, tak, moji Złoci. Kożdy mōndry Miymiec juz wie, ize Gōrny Ślōnsk przijdzie do Polski, jyno na ôko to jesce godo inacej, tak jak te „bymatry”, ci ktōrzi nojwiyncej na Korfantego i na ta jego ôdezwa przezywali, to nojpiersi Korfantymu na nia ôdpedzieli. Jyno niektōrzi Polocy sōm tacy ciymni i głupcy, ale Miymcy sie potym z nich bydōm śmioli, jak ôni choć cudzi tu ôstanōm a swoji rodowici, ale głuptasie i ôdroki pudōm z packami.
Słyszałach, iże w Piekarach, kaj jesce przed poru miesiōncami trzech żydōw miało dōmy, to dzisioj juz ani jedyn, bo sie zawcasu wynoszōm. A wiecie, ize żydy majōm bardzo dobry nos i nojprzōd już wiedzōm, jak co przijdzie, to jest ize my przidymy do Polski.

Jak ech było w ôleski „kresie” na ôdwiedzinach, to tam we Wolnym Kadłubie i w inkszych wsiach łaziła jakoś ôbtargano baba i żebrała ô chleb, a przitym ôpowiadała, ize jest z Polski i że tam w Polsce jest wielko bieda. Chłopōm naszym w tej wsi sie jakoś ta baba niezdała, jej zacyna broda cernieć. Roz jak tak prawie pyskowała na Polska, chycioł jōm jedyn synek nogle pod kecki i cōz byście pedzieli? Toli chycił za chłopske galoty, bo to nie była baba jyno chłop cygōn, przepłacōny agitator z pod Ôpola, a nie baba z Polski. Widzicie, take to sōm casym u nos gizdy i cygany.
Tu u nos w bytōmskim chcieli Miymcy jesce na ôstatku zrobić pora ôgłupiajōncych wiecōw, bo ci mōwcy chcieli jesce zarobić na cygaństwie, ale im sie nie udało, bo u nos żodyn nie chce ich brōw i pierdōł słuchać i jo myśla, ize tak samo w inksych ôkolicach tez chyba żodyn nie wierzi w te cygaństwa, co mu tam przepłacōni ludzie na wiecach miymieckich i co mu take baby w galotach, co zarostajōm na brodzie, na Polska nagodajōm, abo co w takich świńskich szmatach jak „Wola Ludu”, „Dzwōn”, „Pierōn” i inkszych Miymcy, abo przepłacōne polske ôdrodki nacyganiōm. Tacy zaś przeca nasi polscy ludzie nie sōm głupcy, za jakich ich Miymcōw trzimajōm.

Prawie jak pisa i przichlipuja se kawy z gorcka, a tu wroz ktoś klupie na drzwi. Ôtwierōm, patrza i azech sie przeżegnała. Dyć tu włazi siostra mojego Pietrka za swojim chłopym z Westfal. Piersi ymigranci! Bardzo sie ździwili, jak ech jim na jejich „Gutnamt” ôdpedziała „dobry wiecōr” i jesce bardziej sie ździwili, jak widzieli przi stole cała rodzina Pyscyckōw ôd małyngo do srogego cytajōncych polske gazety. No i tak ôd słowa do słowa jedne głupstwo i cygaństwo za drugim, ktōre im Miymcy tam we Westfal i jesce po drodze do głowy wbili, my im wydmuchali. Ale cobych wōm tam dopiero miałōm cało ta nasza godka ôpowiadać. Kōniec kōńcym był taki, iże ô szōstej na wiecōr ôba śli z nami do kościoła na Nowynna do Serca Pana Jezusa prosić ô zwyciynstwo dlo Polski. A w Palmowo Niedziela to jedna głowa mōm, ale jōm kłada, ize ci ôboje za Miymcami głosu nie dajōm. Ha no, kożdego roz sumiynie polske rusy i prowda zawsze wyjdzie na wierch. Jyno do tych ludzi, do tych ôcyganiōnych borokōw trzeba dobrze i serdecznie przymōwić.

Mōj młodszy synek bardzo sie cieszy, ize choć sōm jesce nie może dać głosu za Polskōm, to jednak sie bay trocha przisłuży, bo tu w chałpie mōmy tako staro choro kobieta, co trocha nie dojrzi i ôn jōm do głosowanio zawiedzie, bo w naszej chałupie nie bydzie ani jednego cłowieka, co by ôstoł w dōma. Wy tez jak wszyjscy rōbcie, bo tu chodzi ô kożdy głos.

Troskach sie za dużo dzisiaj ôzbajdurziła, ale ize to jest ôstatni roz przed plebiscytym, tozech chciała wszystko wypedzieć, coch miała na sumiyniu i jo myśla, ize jak byda pisać do tego Kocyndra, co wyjdzie na Wielkanoc, to juz cały świat bydzie wiedzioł, ize Gōrny Ślōnsk jest polsko ziymia, i ze tu mieszko norōd polski. Wszystke narody prōc Miymcōw i zdrajcōw bydōm sie cieszyć, ize my sie nie dali ôcyganić i nie dali se zawrōcić głowy, jyno my pokozali, ize mōmy swōj włosny rozum i że wiymy, i sami juz ôsōńdzić mogiymy, kaj nōm bydzie lepiej. Byleby jyno wszyjscy nasi ludzie młodzi i starzi, chorzi i zdrowi, wszyjscy do jednego na plebiscyt pośli, głos za Polskōm dali, to te miymiecke basoki i ci wszyjscy zdrajcy ôd wstydu jesce przed wielkanocōm tustōnd uciecōm.

Miymcy myślōm ô cygaństwie i jejich przigotowanie to jest posyłanie tu na Ślōnsk rozmajitych zbōjōw, „gwerōw” i granatōw, zaś Polska i z niōm wszyjscy katolicy całyngo świata modlōm sie i tak jak my prosōm Boga ô zwyciynstwo dlo Polski. Ktōż jest lepszy i kōmu Pan Bōg bydzie błogosławił? Nōm biednym prześladowanym, co go na kolanach prosymy ô wolność, cy tez złodziejōm i zbōjōm, co w kościołach ô świństwach godajōm, plujōm i kurzōm, co św. Jana na rynku w Rybniku ôblepieli kartkami, a w Mikołowie nawet spowiednica w kościele, co świńske i bluźniōnce śpiewki śpiewajōm?

Ale Pan Bōg tez chce, coby cłowiek sōm sobie scyńście zbudowoł i na to mu doł wolno wolo. Tōz spełnijmy Wola Boska i idźmy w niedziela palmowo z Bogiym na plebiscyt i dejmy kartka za naszōm prawdziwōm i kochanōm Ôjczyznōm, Polskōm.
Wasza Rōźla Pyscycka.