Godka Klachuli 10.02.1921
Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.
Moji Złoci!
Wszyscyście już możno niekej widzieli, jak pies sceko na Bożo Mynka i pōmyśleliście se przi tym: „Wolno psu na Bożo Mynka scekać”, bo pies przeca nie może Pana Boga ôbrazić. A wiecie na co jo wōm to pisa i kōmu? Na to, coby to wszyscy, co mi casym napisōm, jaki paskudny listek, co to w nim przezywajōm na mie i na Polska itd. wiedzieli, ize jak jo jejich listek wezna do rynki i przecytōm, to tak choćbych słysała takego psa na krziż scekać. Tak jak ôn krziża, tak wy ôsły nie możecie mie a co dopiero Polski ôbrazić. To se roz na zawsze miarkujcie, ize take listki to hew je przecytōm, wyciepna na gnōj. A zaś tym inkszym pisarkōm i pasarzōm, co pisōm porzōndne listki, to dowōm do wiadōmości, żeby pisali, coś, co jest co wort, a nie jake bylejake bździny i babske chlasty, bo to szkoda papiōru, casu i inkostu. Cytaliście już możno wszyscy ô tej miymieckej ałtōnōmji. Jo tam tego sama nie mōgła zrozumieć, ale my sie ześli z Fyrtokym i z Kocyndrym i dopiero my se to w kupie przesztudiyrowali i patrzimy, a to take cygaństwo wōm padōm, aż sie kurzi. „Łobiecki pod niecki , a głupiymu radość”. Cytali my tam, ize ta ałtōnōmijo to dostanymy dopiero, jak po plebiscycie byńdzie welōnek, a w tym welōnku wszyscy bydōm „sztymowali”, że chcōm mieć gōrnoślōnski „Land”. Toż jo padōm, iże „lepszy wrōble w rynce niż kanarek na dachu”. A dalej tez tam stoji ize dopiero po plebiscycie jakby my tak, cego Boże nie dej, przi Miymcach mieli zostać, to nōm dopiero pedzōm kaj sie ta prowincjo ślōnsko napocyno i kaj sie kōńczy. I ôni se to tak uśryftowali, ize potym pedzōm, że i Nysa, i Brzeg, i Ôlawa, kaj sie to te nasze hajmatsszoje z niymieckimi hajmatsszojami poprali, i kto wie, jaki kryse tam jesce przi tym welunku bydōm głosowały. A ôprōc tego nōm tu jesce poślōm pełno smykōw i ôbdachōw, nasych ludzi zaś za byleco pozawierajōm do herestu, tak jak to robił Hörsing i jak jesce dzisioj niymiecke sztacanwaldy” robiōm, no i potym bydzie welunek! – Te germany to myślōm ize my tacy głupcy, jak ôni sōm mōndrzi i że sie na tym cygaństwie z tōm ałtōnōmjōm nie poznōmy. Ale sie kapli!
Loboga, ale to był u mie cōmber a cōmber przed ôstatkami, taki prowdziwy babski-kocynderski cōmber. Dziołchy padała: Mamulko, tego roku musi być u nos cōmber a choćby my sie mieli żydym zastawić i musi być na niym być Hanys Kocynder, Fyrtok, Karlik i Gustlik z harmōnikōm. I cozech biedno baba miała robić, nie mogłach sie ôbegnać, no i zaprosiłach wszystkich z „Kocyndra” i jesce poru inkszych, napiekłach krepli, kupiłach krakowskego, takego do jedzynio za „zymftym” i takego do picio, i nawarziłach harbaty z arakym, jaynoch jesce pedziała dziołchōm, ize w same ôstatki tego nie zrobimy, bo w kościele jest „Wystawiynie”, toby na nos katolikōw nie pasowało bez tyn cos skokać i wyprawiać tańce. Jak sie dziołchy już postrojiły, zacyni sie goście schodzić, no i moga wōm pedzieć, ize boł cōmber za nic wesele. Gustlik groł na harmōnice tak, ze mu sie te klapki jyno tak migały, a my z dziouchami tak śpiewały, ize dzisioł jeszcze cało familjo ôd Pyscycki jest ôchrapociało, a jo to godōm tak głucho, choćby ze starego garca, boch sie jesce przeziōmbiła. Tańcowali my trojoka, ulana, mietlorza, drypka, i rozmajite kōnski, az potym wroz zawołoł Fyrtok ta psiojucha: Słuchejcie koledzy, kej ôstatki tez ôstatki, toz toz niech bydzie babski cōmber; siadajcie PYscycko na grzebło, pojadymy bez wieś az na gōrka. I wiyny mie te psiōmarchy, posadziły na grzebło i jechali my. Gustlik na przodku z harmōnikōm, Fyrtok z Hanysym ciōngli, Karlik pociskoł, a dziołchy ze swojimi zolytnikami i chłopcy śpiewali i robili larmo, choćby ich wto ze skōry ôdzieroł. Śnieg zacōnł prawie tajać i prziszłōnch dodōm mokrzutko i stoplano jak kacka, ale co my sie ucieszyli to my sie ucieszyli. Jyno zacym my robili cōmber, to mōj Pietrek ôstoł sōm w chaupie i robi se sōm ôstatki, chnet wszystko pozjodoł i wypił i leżoł za żeleźniokym głowa na rycce, pod nogami mioł grotek, fajfkōm kiwoł i śpiewoł:
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
„Dziołcho, dziołcho, co ty ôdymnie chces? Fajfka mōm nowo, na ślub gotowo, jyno mie se weź”.
Dopieroch wziyna myloka, przejechała go tak roz i huzia na niego: Ty stary dziadzie, niedługo bydzies staroskym i zamiast twoje cery to ty śpiewos ô ślubie, i taki mi robis wstyd przed Fyrtokym i przed inkszymi synkami, to djoblo niymrawo, wyłaś do kōmory i śpij a jutro se pogodōmy, bo przi gościach nie byda robiła ôstudy. Poszoł do kōmory i jynoch jesce słysała, jak se z naszym psym „bakanym” godoł ô „Ferszlaku” i ucoł bakana, jak sie w kamiyniu dziura bije na dźwig. Widzicie take skoranie boske mōm casym z Pietrkym i choć to chłop jest bez żōłci, to jednak jak sie dorwie do picio, tos pije tak, że ô Boskim świecie nic nie wie. No ale jo sie musa inacej zabrać do niego. Taki był u nos tego roku cōmber.
Tōz wōm życa wszystkim wesołych Ôstatkōw a pamiyntejcie tez nos.
Do widzynio
Rōźla Pyscycka.
