XVII Śląska Jesień Gitarowa za pasem

Tegoroczny Międzynarodowy Festiwal oraz Konkurs Gitarowy im. doc. Jana Edmunda Jurkowskiego w Tychach odbędzie się w tym roku w dniach 21-27 października.

Organizatorem Konkursu jest Miejskie Centrum Kultury w Tychach, konkurs przeznaczony jest dla wszystkich solowych gitarzystów urodzonych po 31.12.1987r., niezależnie od wykształcenia i kraju zamieszkania.

Parę słów komu są festiwal i konkurs poświęcone. Konkurs odbywa się co dwa lata a jego patronem jest zmarły w wieku 56 lat wybitny pedagog i twórca festiwalu doc. Jurkowski. On to wraz z prof. Józefem Powroźniakiem, ówczesnym rektorem katowickiej PWSM, doprowadził w 1972 roku do utworzenia klasy gitary jako instrumentu głównego na Wydziale Instrumentalnym. W 1982 roku Senat Uczelni, na wniosek rektora już wówczas katowickiej Akademii Muzycznej, powołał Katedrę Gitary, a 1 października 1983 roku Jan Edmund Jurkowski objął jej kierownictwo. W gronie członków Katedry znaleźli się: st. asyst. Alina Gruszka, mgr Janina Mikołajczak i mgr Karol Ferfecki.

Do szczególnych dokonań Katedry należało stworzenie w 1986 roku – wspólnie z dyrektorem Wydziału Kultury w Tychach Janem Kulbickim, pierwszego w Polsce międzynarodowego festiwalu i konkursu gitarowego pod nazwą „Śląska Jesień Gitarowa”. Festiwal, organizowany w cyklu dwuletnim, już od pierwszej edycji stał się ważnym wydarzeniem muzycznym w skali krajowej oraz międzynarodowej. Jego poziom artystyczny, jak i organizacyjny budzi do dzisiaj uznanie, a dokonania laureatów na kolejnych etapach ich rozwoju artystycznego w pełni potwierdzają trafność decyzji międzynarodowego jury. Ponadto, festiwal stał się okazją do nawiązywania współpracy z wybitnymi przedstawicielami światowej gitarystyki i najnowszymi kierunkami jej rozwoju, zarówno w aspekcie wykonawczo – interpretacyjnym, jak i poznawczym, kreśląc godny wizerunek kultury regionu i kraju.

Zerknąłem na program koncertów festiwalowych, na razie jeszcze można kupić (na koncert inauguracyjny nieliczne) bilety na cztery koncerty, ale za to jakie! Przeczytałem ich programy (tam gdzie już są) i nazwiska ich wykonawców i muszę przyznać że jest to pierwszoligowy zestaw na topowym europejskim / światowym poziomie.

Koncert inauguracyjny odbędzie się w niedzielę  21 października w sali koncertowej NOSPRu a w programie będą dwa koncerty gitarowe: Mikołaj Góreckiego – „Arioso e furioso”; Koncert na gitarę, orkiestrę smyczkową i perkusję oraz Manuela Ponce „Concierto del sur” przedzielone magiczną suitą orkiestrową „Música para un jardín” Joaquina Rodrigo.

Solistami będą 37-letni gnieźnianin Łukasz Kuropaczewski, absolwent wrocławskiej Akademii Muzycznej i uczeń elitarnej podyplomowej klasy Manuela Barrueco na Peabody Conservatory of Johns Hopkins University w Baltimore oraz 42-latek, chorzowianin rodem i jeden z najbardziej rozpoznawalnych na świecie gitarzystów klasycznych średniego pokolenia, wychowanek Akademii Muzycznej w Katowicach w klasie gitary Wandy Palacz, Marcin Dylla. Edukację muzyczną kontynuował na zagranicznych uczelniach: w Akademii Muzycznej w Bazylei pod kierunkiem Oscara Ghiglii, w Akademii Muzycznej we Freiburgu u Sonji Prunnbauer. Zaś obaj panowie doskonalili swe umiejętności jeszcze w Konserwatorium Muzycznym w Maastricht w klasie prof. Carlo Marchione.

Jak gra Łukasz Kuropaczewski? Próbka poniżej – Piazzola i koncert podwójny na gitarę, akordeon i orkiestrę smyczkową (Kuropaczewski / Wyrostek / EOK / José Florêncio):

I jeszcze „Cadenza” – kompozycja Krzysztofa Pendereckiego:

A Maestro Dylla? Znacie Ständchen Franciszka Schuberta. Na pewno. Ale czy można ją „zaśpiewać” na chordofonie? Posłuchajmy:

Drugi koncert inauguracyjny, również w niedzielę 21 października, odbędzie się w Mediatece w Tychach, która będzie miejscem dwóch światowych premier: koncertu na 2 gitary i orkiestrę Clarice Assad w wykonaniu Brasil Guitar Duo oraz autorskiego wykonania koncertu gitarowego Marka Pasiecznego z Orkiestrą AUKSO pod batutą Marka Mosia.

Próbka kunsztu dwóch Brazylijczyków – kompozycja Edu Lobo „Zanzibar”:

Brazylijka Clarice Assad (ur. 1978), pianistka i kompozytorka,  to córka Sergio Assada, który wraz z bratem Odairem tworzy od już od blisko pół wieku jeden z najsłynniejszych  (jeśli nie najsłynniejszy) duet gitar klasycznych świata. Ciotka,  Badi Assad jest też nieobca miłośnikom gitary – grała chyba z wszystkimi wielkimi gitary na koncertach, w Brazylii jest ikoną; w Stanach i w Europie jej piosenki i sztuka gry na gitarze najbardziej rozpowszechniła w latach 90-tych audiofilska wytwórnia braci Chesky.

Kompozycja Clarice „Bluezilian” – chyba trudno by było znaleźć bardziej „gorące” wykonanie:

„Last song” Clarice,  grany a vista przez Davida Russela, pomachajmy Mistrzowi na koniec:

Marek Pasieczny, absolwent wrocławskiej Akademii Muzycznej, wirtuoz gitary, kompozytor, doktor kompozycji muzycznej, wykładowca kompozycji i gry na gitarze na  University of Surrey, Guildford, UK ,od lat mieszkający na Wyspach Brytyjskich, to człowiek gitary bardzo poszerzający klasyczny arsenał środków wydobycia dźwięków z tego instrumentu, ale jak  – technika gry! (utwór dedykowany Carlo Domeniconiemu – „The Flight of Kikuidataki”):

Nie zapominajmy też o AUKSO  – Orkiestrze Kameralnej Miasta Tychy. Dyrygent nie taki diabeł straszny – dla tych młodych ludzi to już ich muzyka, i to bardzo klasyczna. Hala Stulecia nabita do ostatniego miejsca, wielki szacunek – „Polymorphia na 48 instrumentów smyczkowych”:

Trzeci koncert, zaplanowany na poniedziałek 22 pażdziernika w Mediatece w Tychach, to recital niezwykle utalentowanego i młodego, 23 letniego gitarzysty francuskiego rodem z Marsylii, Cypriena N’tsaï oraz koncertowanie Rolfa Lislevanda z Orkiestrą Historyczną {oh!]. Nie wiadomo jeszcze jaki wykonawcy przedstawią repertuar ale czego by nie grali, należy polecić ten koncert ze względu na klasę ich samych jako muzyków.

Posłuchajmy Cypriena , ucznia Raymonda Gratiena z Konserwatorium Marsylskiego, oraz studenta kursów mistrzowskich u  Jérémiego Jouve i Judicaëla Perroy, w 1 części sonaty  Mario Castelnuovo-Tedesco „Omaggio a Boccherini”:

A jak gra jeden z najwspanialszych lutnistów i gitarzystów gitary barokowej? Tutaj Rolf Lislevand a vista, tak dla próby na gitarze Stradivariusa –  Santiago de Murcia „Tarantela”:

Poniżej w doborowym towarzystwie; ten koncert i wydawnictwo płytowe „Folías de España” z początku 21 wieku to już klasyka – Jordi Savall / Arianna Savall / Rolf Lislevand / Pedro Estevan / Adela Gonzalez-Campa – Antonio Martin y Coll „La Folia”:

Nie miałem zielonego pojęcia, że Orkiestra Historyczna {oh!}, przez te 6 lat z małym okładem dała już ponad 100 koncertów, olbrzymie doświadczenie Martyny Pastuszki, zapał Artura Malkego, nowa sala koncertowa z prawdziwego zdarzenia jak i ciężka praca całego zespołu przynoszą wspaniale owoce. Stworzenie tak rozbudowanego zespołu muzyki dawnej na takim poziomie w tak krótkim czasie zakrawa na cud – 13 symfonia papy Haydna:

Jutro OH gra w Bystrzycy nad Olzą (Bystřice nad Olší) Telemanna, Bacha i Bendę z … Bartholdem Kuijkenem na flecie traveso jako solistą w ramach Festiwalu Sztuki Św. Wacława, posłuchajmy wcześniejszego nagrania ze znacznie młodszym, ale równie niezwykle utalentowanym flecistą francuskim Georgesem Barthelem – J.S. Bach, suita orkiestrowa nr 2 BWV 1067 (ta ze słynną bardinierą na końcu):

Czwarty zapowiedziany koncert 27 października w Mediatece  to występ laureatów konkursu gitarowego oraz zespołu ”Ponte Vecchio” – sopranistki Chen Reiss, wirtuoza mandoliny Avi Avitala, Łukasza Kuropaczewskiego na gitarze i wiolonczelisty Davida Adorjana.

Co artyści mówią o swoim projekcie muzycznym? Posłuchajmy:

Chen Reiss to sopran średniego pokolenia i śpiewaczka niezwykle popularna w Niemczech, Stanach Zjednoczonych jak i w rodzinnym Izraelu, jest uznaną interpretatorką  pieśni i partii sopranowych Mozarta, Spohra, Schuberta, Lachnera.

Msza c-moll (KV 427) „Et incarnatus est”:

Franz Lachner “Seit ich Ihn gesehen” – Chen Reiss, sopran / Andy Miles, klarnet / WDR Funkhausorchester / dyr. Pietro Rizzo :

Avi Avital to wirtuoz madoliny, bardzo hołubiony przez Deutsche Grammophon, dla którego nagrywa.

Czy można zastąpić serio mandoliną partię fletu a klawikord lub klawesyn harfą?  Sprawdźmy. J.S. Bach – Sonata na flet  es-dur, BWV 1031; I. Allegro Moderato

Nazwisko wiolonczelisty Dawida Adorjana było mi skądś znajome, poszukałem – no i bingo, zgadza się! David Adorjan parę ładnych lat młodszy i w doborowym towarzystwie; CPE Bach „Cello Concerto in a-moll:  I. Movement: Allegro assai” (Adorjan / Christopher Hogwood dyr./  Bach Collegium München), dość rzadka okazja posłuchać maestro Hogwooda na instrumentach wspólczesnych 🙂 :

Zachęcam wszystkich do uczestnictwa w Festiwalu XVII Śląskiej Jesieni Gitarowej; tylu wspaniałych artystów na najwyższym poziome muzycznym i to nie w Wiedniu, Berlinie, Pradze czy Warszawie a na miejscu w Katowicach i Tychach.

P.S. To jeszcze nie koniec przygody z gitarą w tym roku; już w listopadzie rusza dwudziesta edycja Gliwickiego Festiwalu Gitarowego Gerarda Drozda. Na zachętę kompozycja mistrza Drozda dedykowana wykonawcom: „Pejzaże wyobraźni” op. 170. Grają Ewa Jabłczyńska i Dariusz Kupiński, czyli Kupiński Guitar Duo. Najwyższa światowa półka. Dźwięk gitar Philipa Woodfielda. Obydwoje z katowickiej szkoły gitary ….

No i może to, nagranie w bibliotece w Mikołowie. Nie znam drugiego takiego wykonania ….