Ślōnskŏ nŏrodowość na czeskim Ślōnsku: wyniki spisu we gminach

Czeski Statystyczny Amt (ČSÚ) ôpublikowoł gynau wyniki łōńskigo cynzusu (powszechnego spisu ludności) podug krysōw i gminōw, w tym dane ô nŏrodowości!

We styczniu informowali my, że podug stympnych wynikōw Ślōnzŏkōw przibyło, ślōnskõ nŏrodowość jako jedzinõ podało 12 451 ôsōb, a do kupy ze inkszymi wiyncyj jak trzidziści tysiyncy. Dzisiŏ, po zrachowaniu wszyjskich kōmbinacyji, wiymy, iże zdeklarowanych Ślōnzŏkōw we Czeskij Republice je 31 301.

Sōm my wszandy, tōż 945 Ślōnzŏkōw sie znodło we Pradze, 560 we Brnie, a po jednym żyje bez przikłŏd we dziydzinie Strupčice przi grubie brōnŏtnego wōnglŏ we zachodnich Czechach abo we Chvalšinach kole Czeskigo Krumlowa. No, a jako sie sprawy majōm we hajmacie? Pograli my sie ze tabulkōm a zrachowali, że na terynie historycznego Ślōnska* miyszkŏ cuzamyn 1 020 029 ludzi, z tego ślōnskij nŏrodowości je 27 218 (11 193 jako jedzinŏ) abo 2,67 % (1,09 % jako jedzinŏ). 86,95 % czeskich Ślōnzŏkōw żyje na Ślōnsku.

*statystycznie niy-do-podzielyniŏ gminy na ślōnsko-morawskij granicy Ôstrawa, Frydek-Mistek, Baszka, Brzyzowŏ, Jakartowice, Małŏ Morawka, Mankowice, Morawskoślōnski Koczōw, Ôstrawica, Ôstrużnŏ, Stare Hamry wrachowali my cołke, niy wrachowali my ale Fulneka i Frydlantu nad Ôstrawicōm, ôd kerych jyno mały part nŏleży do Ślōnska

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Podzielyli my tyż Ślōnsk na subregijōny:

  • Prajskŏ / Hulczyński krej: 9,70 % – 6 291 ôsōb | jako jedzinŏ: 2 928 ôsōb
  • Ôpawski Ślōnsk (= krys Ôpawa bez Prajskij + ślōnske gminy krysu Nowy Jiczyn i zachodniŏ tajla krysu Ôstrawa-miasto): 3,82 % – 5 830 ôsōb | jako jedzinŏ: 2 523 ôsōb
  • Cieszyński Ślōnsk / Zŏôlzie: 2,32 % – 9 638 ôsōb | jako jedzinŏ: 3 806 ôsōb
  • Karniowski Ślōnsk (= ślōnske gminy krysu Bruntal): 1,96% – 1 368 ôsōb | jako jedzinŏ: 560 ôsōb
  • Frywołdowski/jesiōnicki krys: 1,82 % – 648 ôsōb | jako jedzinŏ: 296 ôsōb
  • miasto Ôstrawa: 1,12 % – 3 173 ôsōb | jako jedzinŏ: 1 080 ôsōb
Dej pozōr tyż:  Ligota ma swój hymn!

W absolutnych nōmerach nojwiyncyj Ślōnzŏkōw żyje na Cieszyńskim Ślōnsku, ale je to ôczywiście skuli tego, że sam je nojwiyncyj dużych miast. Kej sie podziwōmy procyntualnie, to – bez zaskoczyniŏ – wygrŏwŏ hulczyński krej abo takzwanŏ Prajskŏ, tradycyjnie nojsilnijszy bastijōn ślōnskości we Czeskij Republice. Sam sie znojdujōm aji trzi rekordmeny, dziydziny ze wiyncyj jak 15 % ślōnskij nŏrodowości: Darkowice, Kobierzice a Gniywoszyce. Na cołkij Prajskij, ôkrōm peryferyjnego Trzebōmia, je procynto „naszych” wiynksze jak 5 %. Podane wyniki mŏ jeszcze siyła gminōw kole Ôpawy, a ślōnskŏ stolica sie może poasić trzema tysiōncami świadōmych miyszkańcōw. Na Cieszyńskim Ślōnsku jyno dwie dziydziny przekroczyły 5 %, sōm to: Ropica, co leży miyndzy Czeskim Cieszynym a Trzińcym, a ôdległŏ beskidzkŏ ôsada Hyrczawa przi czesko-polsko-słowiŏckim trōjstyku.

Co je pozytywnym iberaszōngym, symboliczne jedno abo dwa procynta Ślōnzŏkōw nōndymy bezmałaś wszandy, nawet na wiynkszości dziydzin we frywołdowskim (jesiōnickim) krysie, co z modernym ślōnskim regijōnalizmym sie moc niy kojarzi. Gminōw bez żŏdnych Ślōnzŏkōw je jyno szejś: Paździyrnŏ (Pazderna) kole Frydka-Mistka, Bykōw-Laryszōw (Býkov-Larýšov) kole Karniowa, Szyrokŏ Niwa (Široká Niva) kole Bruntalu, Wacławōw kole Bruntalu (Václavov u Bruntálu), potajlowane ślōnsko-morawskōm granicōm Mankowice (Mankovice) kole Ôdrōw a Herzmanice kole Ôdrōw (Heřmanice u Oder).

Niżyj lista wszyjskich gminōw ze wiyncyj jak 5 % deklarycyji ślōnskij nŏrodowości: (zielōnōm farbōm przinŏleżne do hulczyńskigo kraju, modrōm we reszcie ôpawskigo krysu, brōnŏtnōm na Cieszyńskim Ślōnsku)

  1. Darkowice (Darkovice)18,59 % (240 ôsōb)
  2. Kobierzice (Kobeřice) – 16,13 % (506 ôsōb)
  3. Gniywoszyce (Hněvošice) – 16,02 % (154 ôsōb)
  4. Zŏwada (Závada) – 14,49 % (83 ôsōb)
  5. Piszcz (Píšť) – 13,38 % (269 ôsōb)
  6. Szczepōnkowice (Štěpánkovice) – 13,18 % (404 ôsōb)
  7. Hać (Hať) – 12,69 % (314 ôsōb)
  8. Markwartowice (Markvartovice) – 12,31 % (261 ôsōb)
  9. Strahowice (Strahovice) – 12,06 % (102 ôsōb)
  10. Wielge Goszczyce (Velké Hoštice) – 11,96 % (212 ôsōb)
  11. Rogōw (Rohov) – 11,87 % (71 ôsōb)
  12. Chlebiczōw (Chlebičov) – 10,54 % (122 ôsōb)
  13. Wrzesina (Vřesina) – 9,70 % (156 ôsōb)
  14. Dolny Byneszōw (Dolní Benešov) – 9,62 % (374 ôsōb)
  15. Bolacice (Bolatice) – 9,44 % (413 ôsōb)
  16. Wyrszowice (Vršovice) – 9,01 % (45 ôsōb)
  17. Bogusławice (Bohuslavice) – 8,85 % (151 ôsōb)
  18. Ôldrziszōw (Oldřišov) – 8,82 % (122 ôsōb)
  19. Krawŏrz (Kravaře) – 8,78 % (574 ôsōb)
  20. Mikołajice (Mikolajice) – 8,67 % (23 ôsōb)
  21. Kuchelnŏ (Chuchelná) – 8,57 % (101 ôsōb)
  22. Sudzice (Sudice) – 8,44 % (51 ôsōb)
  23. Koźmice (Kozmice) – 7,98 % (147 ôsōb)
  24. Nowe Siedlice (Nové Sedlice) – 7,48 % (36 ôsōb)
  25. Niypłochowice (Neplachovice) – 7,47 % (68 ôsōb)
  26. Biołŏ (Bělá) – 7,43 % (48 ôsōb)
  27. Służowice (Služovice) – 7,28 % (59 ôsōb)
  28. Skrzipōw (Skřipov) – 6,94 % (68 ôsōb)
  29. Hulczyn (Hlučín) – 6,87 % (937 ôsōb)
  30. Raduń (Raduň) – 6,83 % (78 ôsōb)
  31. Mokre Łaźce (Mokré Lazce) – 6,75 % (74 ôsōb)
  32. Brōnka kole Ôpawy (Branka u Opavy) – 6,58 % (67 ôsōb)
  33. Hyrczawa (Hrčava) – 6,48 % (14 ôsōb)
  34. Ludgerzowice (Ludgeřovice) – 6,46 % (312 ôsōb)
  35. Szylerzowice (Šilheřovice) – 6,42 % (101 ôsōb)
  36. Gŏj na Ślōnsku (Háj ve Slezsku) – 6,07 % (193 ôsōb)
  37. Ściyborzice (Stěbořice) – 6,03 % (84 ôsōb)
  38. Wynglyrzōw (Uhlířov) – 5,83 % (21 ôsōb)
  39. Sztabłowice (Štáblovice) – 5,78 % (37 ôsōb)
  40. Holasowice (Holasovice) – 5,71 % (75 ôsōb)
  41. Melcz (Melč) – 5,67 % (37 ôsōb)
  42. Grodziec nad Morawicōm (Hradec nad Moravicí) – 5,65 % (299 ôsōb)
  43. Ropica (Ropice) – 5,56 % (90 ôsōb)
  44. Litułtowice (Litultovice) – 5,44 % (51 ôsōb)
  45. Ôpawa (Opava) – 5,42 % (2 989 ôsōb)
  46. Brzyzowŏ (Březová) – 5,36 % (71 ôsōb)
  47. Sławkōw (Slavkov) – 5,31 % (108 ôsōb)
Dej pozōr tyż:  Bruksela: Kto nie rozumie historii, jest skazany na jej powtórzenie

A na kōniec lista miast czeskigo Ślōnska, tym razym ustawionŏ podug absolutnych nōmerōw. Kaj miyszkŏ nojwiyncyj Ślōnzŏkōw:

  1. Ôstrawa (Ostrava) – 3 173 ôsōb (1,12 %)
  2. Ôpawa (Opava) – 2 989 ôsōb (5,42 %)
  3. Trziniec (Třinec) – 1 154 ôsōb (3,41 %)
  4. Karwinŏ (Karviná) – 1 152 ôsōb (2,37 %)
  5. Hawiyrzōw (Havířov) – 1 030 ôsōb (1,51 %)
  6. Hulczyn (Hlučín) – 937 ôsōb (6,87 %)
  7. Czeski Cieszyn (Český Těšín) – 891 ôsōb (3,85 %)
  8. Frydek-Mistek (Frýdek-Místek) – 702 ôsōb (1,30 %)
  9. Krawŏrz (Kravaře) – 574 ôsōb (8,78 %)
  10. Ôrłowŏ (Orlová) – 572 ôsōb (2,07 %)
  11. Karniōw (Krnov) – 551 ôsōb (2,49 %)
  12. Bogumin (Bohumín) – 511 ôsōb (2,55 %)
  13. Dolny Byneszōw (Dolní Benešov) – 374 ôsōb (9,62 %)
  14. Grodziec nad Morawicōm (Hradec nad Moravicí) – 299 ôsōb (5,65 %)
  15. Jabłōnkōw (Jablunkov) – 199 ôsōb (3,74 %)
  16. Bruntal (Bruntál) – 181 ôsōb (1,21 %)
  17. Rychwołd (Rychvald) – 175 ôsōb (2,34 %)
  18. Frywołdōw (Jeseník) – 174 ôsōb (1,65 %)
  19. Pietwołd (Petřvald) – 140 ôsōb (1,87 %)
  20. Szōnōw (Šenov) – 128 ôsōb (2,03 %)
  21. Witkōw (Vítkov) – 128 ôsōb (2,37 %)
  22. Studynka (Studénka) – 127 ôsōb (1,41 %)
  23. Biłowiec (Bílovec) – 120 ôsōb (1,67 %)
  24. Miasto Ôlbrachcice (Město Albrechtice) – 96 ôsōb (2,83 %)
  25. Racimōw (Vratimov) – 94 ôsōb (1,29 %)
  26. Klimkowice (Klimkovice) – 91 ôsōb (2,11 %)
  27. Cukmantel (Zlaté Hory) – 84 ôsōb (2,46 %)
  28. Gōrny Byneszōw (Horní Benešov) – 76 ôsōb (3,49 %)
  29. Wyrbno pod Pradziadym (Vrbno pod Pradědem) – 70 ôsōb (1,47 %)
  30. Ôdry (Odry) – 41 ôsōb (0,58 %)
  31. Jawōrnik (Javorník) – 33 ôsōb (1,32 %)
  32. Widnawa (Vidnava) – 16 ôsōb (1,38 %)
  33. Frydberk (Žulová) – 14 ôsōb (1,27 %)
  34. Ôsobłoga (Osoblaha) – 10 ôsōb (1,02 %)
Dej pozōr tyż:  Bez mgła, bez pamiyńć. Ô “Silesiusie” ôd Hynryka Wańka

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Kamil Czaiński – Bielitzer, Cysarŏk, Europejczyk. Bohemista, tumacz, redachtōr, czeski i polski wikipedysta, fotograf. Nojbarzi go interesuje socyjolingwistyka, urbanizm i kulturowŏ problymatyka strzodkowyj Europy.

Śledź autora:

3 kōmyntŏrze ô „Ślōnskŏ nŏrodowość na czeskim Ślōnsku: wyniki spisu we gminach

  • 5 kwiytnia 2022 ô 22:25
    Permalink

    Wzorem czeskim jak w naszej RP będą wyniki spisu powszechnego trzeba pokazać deklaracje ślaskiej narodowości na mapie całego historycznego Śląska, także Dolnego Śląska, a nie tylko Górnego.

    Ôdpowiydz
  • 3 kwiytnia 2022 ô 14:11
    Permalink

    Hervorragende Arbeit für die Wissenschaftlichkeit im (Ober)Schlesischen!
    Bravo!

    Ôdpowiydz

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza