Jak to piyrwej we szkole było

Pochodza s Rybnika, tam żech sie urodziła, tam chodziła do szkoły, tam miałach jak kożdo młodo frelka swoji starości sercowe i szkolne. No cōż, taki je życi i kożdy chce wziōnć s niego tela wiela sie yno do, bo przeca te młode czasy nigdy sie już niy wrocōm nazod. Jak se tak tera myśla to dochodza do wniosku, że te downe utropy ni majōm sie nijak do dzisiejszych. No ale wtedy myślałach inacy.

Dzisioj cołki życi przewrociło nōm sie do gōry nogami. Jakiś zdalne nauczani bez internet. Fto by pōmyśloł kiej za mojich szkolnych czasōw niy było takich wynalazkōw i nikōmu niy prziszło na myśl, że kiedyś dziecka tak bydōm sie uczyć. S jednej strōny je to wygodne, ale s drugi strōny pozbawio dziecek i Ôjcow bezpośrednigo kōntaktu s szkolorzami i rechtōrami, a sōm internet niy dowo tego co sie nazywo wiynź miyndzyludzko.

Kōmorki, telefōny, laptopy sōm dobre, ale niy tak ,żeby cały czas w nich siedzieć bo idzie dostać fioła. Dzisioj jo poberōm Wōm trocha ô czasach jak jo chodziła do szkoły. Co do rechtorōw spōminōm jich rozmańcie jednych dobrze, a jednych źle, a nikierzi ôstanōm we pamiynci do kōńca życio tak jak np. rechtōrka francuskigo. Na sama myś ô tej beskuryji skōra mi ciyrpnie a szkuty stojōm na gowie. Jak była ôbleczōno na czerwōno, to my już wiedzieli, że je zło jak ôsa i na lekcji bydzie chaja. Ni mogła tyż ściyrpieć jak dziołszki chodziły podug mody. Było to czasy, kiej trza było mieć ancugi, inacy mundurki szkolne uszyte na jedno kopyto. Wtedy nastała krōtko moda tzw. mini. Ta rechtorka szła s dziołchami do szwoczki, by niy dej Pōnboczku ta uszyła jim krōtki faltowane kiecki. Ale dziołszki, jak to dziołszki, wziyny se na sposōb i tak poskrōcały te faltynroki. Na ji lekcji zapinały zicherkōm i spuszczały jak yno mōgły. Tera jo myśla, że kożdy wiek mo swoji prawa, bo przeca jak świat światym moda była i bydzie na piyrszym placu, a kożdo baba już to mo wrodzōne, że chce fajnie wyglōndać i ôblyc sie jak noleży.

Ze szkolnych czasōw pamiyntōm tyż tako rechtōrka matmy, kiero my przezywali „Cyfra” i belfra historyji. Wołali my na niego „Belfegor” a to skuliż tego, że bōł ôkropnie szpetny, a we telewizorze w tym czasie lecioł taki film „Belfegor – upiór Luwru.” Tego rechtora szło jakoś ściyrpieć, bo chocioż szpetny jak noc, bōł dlo nas bardzo fajny. Jak my sie uczyli to było wszystko dobrze. Zresztōm u niego niy było ani jednej pały. Co do „Cyfry”, to ta miała być downo na pyndzyji, bo niy doś, że była ślepo, to jeszcze gucho, a miała kajś po siedymdziesiōntce a jeszcze uczyła. Jak se ôbrała jakigoś szkolorza to rōntym wołała go do tabule. Roz synek s jeji klasy coś nabrojoł i do szkoły mioł sie stawić abo ôjciec abo matka. Karlus niy pedzioł jak rechtōrka mo na miano, a mamulka nieświadōmo niczego poszła do szkoły, żeby pogodać s „Cyfrōm”. Potym było skuli tego taki larmo, że wmiyszoł sie w to Dyrektor szkoły, kieryn zrobioł nōm taki prani, że my pamiyntali do kōńca swojich dni w szkole.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Jo myśla, że te wszystki rechtory wiedziały jak jich przezywajōm, yno niy dali sie znać. Bōł jeszcze i Fizyk, ale tera już niy pamiyntōm jak my na niego wołali. S nim mōm taki przikre wspōmniynia. Wiela lot po szkole, jak były kartki na rozmańte artykuły, trefiłach go w sklepie za bōmbōnami i inszymi szekuladowymi maszkietami. Bōł taki ścisk, że niy szło wytrzimać. Ôgōnek bōł wielki, a ôn już fest schorowany stanōł poza ôgōnkiym. Kiejbyście wy widzieli jak ludziska wsadzili na niego. Zaczyni szpetnie przezywać, że taki stary, po co mu bōmbōny chyba, że dziecka go posłały, itp. Mie zrobiło sie ôkropnie gańba za tych ludzi, ale niy mogłach nic zrobić, bo tyn zaro s płaczkami w ôczach wyloz s tego sklepu i telach go widziała.

My tera przezywōmy na młodych, że tacy zepsuci, a niy pamiyntōmy, że pora lot tymu my byli tacy sami. No cōż, pamiynć ludzko je krōtko. Nie byda tu za wiela godać, niech kożdy s nos zajrzi do swojigo sumiynio, a wroca sie nazod do tej szkoły. Drugim rechtorym ô kierym już żech szkryflała, a to skuli tego, że mi nojbardzi utkwioł w pamiynci.  Pochodziōł ze starej szlechecki lwowski familije. Cołko „Iljada” i „Odyseja” po grecku umioł na pamiyńć i tym sie kwolōł. Uczoł nos tego piyknego polskigo jynzyka, ale nie dej Pōnboczku, żeby my godali po naszymu. Bōł to taki wielki Panoczek i mioł taki yno swōj sposōb uczynio nos na pamiyńć. Wszystki lektury kiere my przerobiali dyktowoł do hefta a potym s tego pytoł. Ci co niy umieli spamiyntać tego co dyktowoł mili s tym wiela utropy. Ôdbiło sie to na notach, bo za jedna godzina lekcyjno postawiōł prawie cołki klasie same pały. Te jego nauczani nikōmu niy wyszło na dobre. Ludzie, niy uwierzycie co s niego bōł za czowiek. Cyrkuśnik wiynkszy niż ustawa przewiduje. Jak dostowoł geltag, to posyłoł do banku dwie szkolorki, żeby mu wymiyniły piyniōndze na taki nowiutkli gładki i niywypuczōne jak listki wsadzōne do ksiōnżki. Wszystki urzyndniczki już go tam znały. Jak yno wloz do klasy to przi biurku musiała stoć szkolorka s futyrbachowōm sznuptychlōm, kiero wyciōngoł s kapsy i na jego ôczach ściyrać i stołek i biurko, żeby sie niy zmazoł. We ancugu chodziōł dziynnie do roboty i to bez dwadziyścia lot, a tyn ancug wyglōndoł tak, jak by ze sklepu bōł dzisioj kupiōny. Wtedy bōł dlo nas takim cudokiym, ale tera kiedy mōm swoji lata, to se myśla, że kożdy s nas je na swoj sposōb jakimś cudokiym i mo swoji przizwyczajynia, kiere potym bydōm spōminać insi.

Nojlepi jednako spōminōm rechtorka „Boja”. Ta to umiała ze szkolorzami i pogodać i nauczyć i jak trza było ôchrzanić tak, że niejednymu mōndrali wyszło to w piynty. Ci co byli takimi najwiynkszymi rojbrami we szkole wyrośli na porzōndnych ludzi. Widać,ż e szkoła do kierej chodzili, czegoś jich nauczyła bo sōm / a możno byli, bo wiela s nich już niy żyje abo sōm na pyndzyji/ we zocy u inszych ludzi. Spōmna tu  pora s nich: Arcybiskup Damian Zimoń, Kardynał Bogusław Kominek, Piotr Paleczny pianista i wiela jeszcze inszych.

Na kōniec powiym jyno, że kożdy s nas mo jakiś spōmniynia ze czasōw jak łazioł do szkoły, a to co terazki je minie i wrōcymy do normalności. Chocioż tak jak pokazuje życi, możno i nasze wnuki tak jak my tera, ze płaczkōm we ôku  bydōm spōminać te czasy, jak ôni chodzili do szkoły.

Regina Sobik