Jak sroge firmy dbajōm ô naszã gŏdkã
Ôd dugszego czasu ôbserwujã to, jak ślōnskŏ gŏdka corŏz wiyncyj pokazuje sie we produktach i materyjach rozmajtych firmōw.
Jedyn ze piyrszych srogich modernych produktōw, co bōł narychtowany dlŏ ekstra naszego regiōnu, to bōł symulatōr jeżdżyniŏ lastautym i budowaniŏ swojij firmy transportowyj Euro Truck Simulator 2. Gra była stworzōnŏ ôd czeskigo studia SCS Software we 2012 roku i do dzisiej je widzianŏ za jednã z nojlepszych ger we swojij klasie. Sztyry lata niyskorzij studio wydało nastympnõ grã ze tyj seryje – American Truck Simulator – a rozchodzi sie w nij ô gynau to samo, ino zamiast jeździć miyndzy Ôstrawōm, Franfurtym i Lyonym, robiymy swōj biznes w Kaliforniji, Nevadzie i Arizōnie. Ôbie gry sōm tyż we wersyji ślōnskij dziynki chopcōm z IMGN.pro z Bielska, co mie zaangażowali do stworzyniŏ ślōnskij wersyje gry.
Pamiyntōm, jak na samym poczōntku przekłŏdaniŏ wyszło, iże ślabikŏrz niyma zgodny ze literami, co były we grze. Myślołch, iże bydã musioł użyć jakijś uproszczōnyj wersyje alfabetu abo pisać blank inakszyj, ale ôni mi na drugi dziyń pedzieli, że ekstra przeprogramowali grã i terŏz już wszyjsko funguje.
Nastympnŏ srogŏ robota, co ftoś zrobiōł dlŏ Ślōnzŏkōw, to Samsung i jejich mobilniŏki ze systymym Android po ślōnsku. Prziszli do tŏwarzistwa Pro Loquela Silesiana i tak mieli my piyrsze telefōny po naszymu. To bōł rok 2014, durch take rzeczy to była trochã abstrakcyjŏ. A jednak Samsung pedzioł, że fajnie by było, jakby coś takigo zrobić.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
We 2016 Martin Grabowski, co pochodzi z Bytōmia, ale swoje żywobycie swiōnzoł ze regiōnami Hiszpanije, poradziōł zrobić to, co mie sie niy podarziło: przekōnoł Facebook, żeby była tyż ślōnskŏ wersyjŏ jejich portalu. Jŏch prōbowoł sztyry lata wcześnij i nic. Widać coż żech robiōł źle. I chociŏż po prŏwdzie sōm tam felery i niy wszyjsko je przełożōne, to ważne je to, iże je ślōnskŏ wersyjŏ.
Niy piszã ô lokalnych firmach, bo wiadōmo, iże jak sie je stōnd, to sie naszã lokalność widzi. Nojbarzij podobŏ mi sie to, iże corŏz wiyncyj srogich światowych firmōw widzi naszã regiōnalność i takimi gestami pokazujōm, iże widzōm, że my sam tyż sōm.
Ale je tyż coś, co trochã szteruje. SCS Software, Facebook, Samsung, Hochland, Coca Cola, Canva (nŏrzyńdzie do tworzyniŏ grafiki online), Wawel, TVN (serial „Diagnoza”), IKEA (foto na wiyrchu) – wszyjske te firmy majōm jedno spōlne: ône niy sōm polske. Prŏwda, Wawel i TVN ôryginalnie sōm polske, ale dzisiej we piyrszyj posiedzicielami sōm Szwajcarzi, a we drugij Amerykany.
Je jedna polskŏ firma, co sie z nij ta polskość wylywŏ: SKOK Stefczyka. Chcieli być regiōnalni, zrobiyli tōż reklamã, co w nij „Ślōnzŏczka” padŏ „nie ma co godoć”. Tela było z tego regiōnalizmu we polskim wydaniu.
Sōm tyż absolutne wyjōntki, jak Wydawnictwo Literackie, co uzdało sie wydać „Dracha” Szczepana Twardocha po naszymu. Je jeszcze jedno wydŏwnictwo niy ze Ślōnska, co mŏ we planie wydać latoś ksiōnżkã po ślōnsku. Ale te wyjōntki bierōm sie z tego, że ksiōnżki wydŏwajōm ludzie naprŏwdã ôświycyni, ze ôtwartym wejdrzyniym na świat.
Czymu tak je? Czymu żeby firma pōmyślała ô tym, iże Polska niy wyglōndŏ, niy gŏdŏ i niy myśli cołkŏ tak samo, potrzebni sōm na wiyrchu ludzie, co sie w nij niy bildowali? Niyma to problym ze polskōm edukacyjōm? To ludzie z drugigo kōńca świata lepij radzōm sie z regiōnami w Polsce aniżeli ludzie stōnd.
A możno to niy edukacyjŏ. Możno take myślynie je w Polsce powszechne. Stolecie niypodległości, powstanie warszawske, Ślōnsk zawsze polski, bo Sobieski tyndy przejechoł i dwiesta strōmōw posadziōł. Ino jedna perspektywa. Niy ma placu na inksze myśli, niy ma placu na inkszõ kulturã, niy ma placu na inkszõ gŏdkã.
Zaczōn żech ale pozytywnie, tōż skōńczyć tyż muszã pozytywnie. Możecie być zicher, iże choćby niy wiym, co sie dzioło, dycki bydōm ludzie, co bydōm dokłŏdać ôd siebie coś ekstra, żeby gŏdka sie niy straciyła.
