Canon Silesiae – co to takiego?

W 2012 roku, kiedy zarejestrowano Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, postanowiło wzmacniać tożsamość śląską głównie poprzez działania kulturalne. Jednym z nich był pomysł na serię wydawniczą “Canon Silesiae“. Jej celem miało być przybliżanie czytelnikom dziedzictwa kulturowego Górnego Śląska, jego bogactwo i różnorodność. Główny nacisk położono na książki beletrystyczne i tak powstały serie: Canon Silesiae – Ślōnskŏ Bibliotyka oraz Canon Silesiae – Bibliotyka Tumaczyń.  Zdecydowano się na nazwę dwuczłonową, łacińsko-śląską. Łacińską, ponieważ, jak zaznacza prof. Joanna Rostropowicz: „śmiało możemy uznać łacinę za język ‘najbardziej śląski’, bo był zwornikiem tej wielobarwnej społeczności przez wiele wieków, niemal do końca XVIII wieku”. I śląską, bo zjawisko renesansu ślōnskij gŏdki, jej podniesienia do rangi równoprawnego kodu komunikacji, jest świadectwem żywotności górnośląskiej tożsamości i zobowiązaniem do jej kultywowania.

Inspiracją do tej powołania takiej serii były dwie publikacje: “99 książek, czyli mały kanon górnośląski” Zbigniewa Kadłubka i Łucji Staniczek oraz Fabryka Silesia 1/2012 (Czterdziestu wybiera kanon). W obu w/w publikacjach starano się opracować kanon literatury górnośląskiej, czerpiący z wszystkich języków (polskiego, niemieckiego, czeskiego, łaciny, śląskiego, etc) w których artyści urodzeni bądź tworzący na Górnym Śląsku literacko nawiązywali do regionu. Okazywało się, że wiele z tych ważnych pozycji jest obecnie niedostępnych dla czytelników lub nigdy nie zostały przetłumaczone na język polski bądź śląski (np. “Ostwind” Augusta Scholtisa). Pomysłodawcy Canonu Silesiae postanowili temu zaradzić.

Z czasem serię poszerzono o wydawanie książek o charakterze historycznym i powstała seria Canon Silesiae – Ślōnske Dzieje. Partnerem serii od początku było wydawnictwo Silesia Progress, które po sądownej decyzji o zawieszeniu działania SONŚ przejęło na siebie całkowity ciężar dalszego wydawania książek w ramach wszystkich serii.

Do tej pory ukazały się następujące książki:

Zbigniew Kadłubek – “Listy z Rzymu“

Ajschylos – “Prōmytoj przibity“, tłum. Zbigniew Kadłubek

Mirosław Syniawa “Dante i inksi“, tłumaczenie poezji światowej na śląski

Henryk Waniek “Jak Johannes Kepler, jadąc do Żagania na Śląsku, zahaczył o księżyc“

August Scholtis “Wiatr od wschodu“, tłum. Alois Smolorz

Robert Burns “Wiersze i śpiywki“, tłum. Mirosław Syniawa

Henryk Waniek “Obcy w kraju urodzenia“

Charles Dickens “Godniŏ pieśń“, tłum. Grzegorz Kulik

Mirosław Syniawa “Cebulowŏ Ksiynga Umartych“

Krystian Gałuszka “Księga Raziela“

 

oraz w serii Canon Silesia – Ślōnske Dzieje:

Jerzy Ciurlok “Ich książęce wysokości. Część górnośląska“

Eva Tvrda “Dyskretny urok Śląska“, tłum. Karolina Pospiszil

Jerzy Ciurlok “Ich książęce wysokości. Część dolnośląska“

“Dziennik ks. Franza Pawlara” w red. Leszka Jodlińskiego

Wilhelm Gorecki “Rowój przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku“

Eva Tvrda “Dziedzictwo“, tłum. Karolina Pospiszil

Helena Buchner “Hanyska“

Helena Buchner “Dzieci Hanyski“

 

Od przyszłego tygodnia będziemy publikować po fragmencie każdej z nich.