Stach Kropiciel 20.04.1924

Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.

Niech bydzie pochwalōny Jezus Chrystus!

Nie myślołech sobie że mojōm ôstatniōm gawyndōm bodna w gniazdo ōs. Bo jakzech Wōm kochani czytelnicy machnoł w strōna tych pań, ktōre sie to terazki pokazujōm w swojich brzidkich kostiumach na salkach, tak prawie że dnia nie ma żebych nie dostoł porzōndnej nauki w tej sprawie bōńdź to listkym bōńdź też w ôsobistej gawyńdzie.
Dotōnd moja staro ôdebrała 13 listkōw w tej sprawie, bo w mojej nieobecności kedy sie włocza po świecie ôdbiero moja połowica wszystke rzeczy dla mnie przeznaczōne. I jakzech Wōm ściōngnoł do chałupy, to sie biedaczysko mało nie rozrzewniło, czy też to byda wstanie z tego bałaganu sie wydropać. I rychtyg, żech nie myśloł, aby moje słowa napisane w ôbrōnie przizwojitości znalazły take echo w ôbrōnie zniewieściałości. Bo z tych wszystkich listkōw, ktōre leżōm na mym stole jedyn jyno Wōm kochani czytelnicy podam do przeczytania, abyście sie przekōnali że modne, nieprzizwojite kostiumy majōm dzi swojich ôbrōńcōw. Pisze mi jedna pani dyrektorowa banku tak:

Szanowny Panie Kropicielu!

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Czytałam w gawędzie W. Pana ostre słowa krytyki w sprawie naszych modnych garniturów damskich, jakie wdziewamy, z okazji rautów, balów lub innych uroczystości. Nie myślałam, że dzisiaj w tych postępowych czasach znajdzie się człowiek, który przeciwko tym modnem i pięknem ubraniom naszem publicznie wystąpi. Żyjemy przecież w wieku oświeconym i nie możemy się ubierać tak, jak chodzili ludzie w wiekach średniowiecznych, w których jak Jemu wiadomo szalała mafia inkwizycyjna. Niech nikt od inteligentnych dam nie wymaga, aby się one ubierały tak jak możno żona Pana, która zdaje się ze wsi pochodzi i w chuście i mazelonce chodzi. To też nie dziw, że się od takiego ubrania ciało poci, głowa parzy, co się fatalnie na stanie umysłowym odbija. Już my Panie wolimy nasze modne kostiumy, które i światło i powietrze dopuszczają, a więc służą zdrowiu i postępowi.

Niech Pan Kropiciel nie będzie gniewliwy otwartością powyższych wywodów, ale uważałam, że musiałam stanąć w obronie kultury i postępu.

Z poważaniem
Janina Z.

Masz babo placek! Choćbych chcioł sie wysilać i wysokōm poszczyznōm ôdpowiedzieć, nie szło by mi ôd rynki, to też po prostu zarosinkoj ôdpowia. Szanowna Pani! według mego prostego rozumu postymp i kultura a modne kostiumy i niymoralność to dwie rzeczy, ktōre nie bardzo do kupy pasujōm. Jeśli mocno wyrżniynte bluzki i z prziporami na boku zrobiōne suknie bydōm ôdznakōm wykształcynia i postympu, to musza Szanownej Pani brewider rzeknōńć, że sie Pani z tym postympym co najmniej ô 3 tysiōnce lat zpōźniła, bo dokumyntnie wiym, że już w Sodōmie i Gōmorze damulki bardzo niechlujnie sie ubierały. Nawet jeszcze wiyncej wyrżniynte ubrania miały, bo sie na wpōł nago nosiły, aby swe cielsko gapiōm wywieszać! Nie moga sie w tym dopatrzić postympu, jeźli sie coś robi, co już kilka tysiyncy lat przedtym ktoś inkszy robił. Jeźli mi Pani zajechała ôd inkwyzycji, to musza Pani powiedzieć, że to z kostjumami mo tyla do roboty co mōj nieboszczyk dziadek z kwokōm naszego ôwczorza. Gdzie Rzim, gdzie Krym a gdzie karczmy poleske zapyta Polak, ktōry list Pani przeczyta. Przeca inkwyzycja, ktora miała w średniowieczu istnieć była robotōm ōwczesnych rzōndōw świeckich, ktōre zawsze sie wykolejały no a i dzisiej nie braknie tego, aby świecke rzōndy nie zrobiły kozła. I najlepsze ôryńdzie powagi kościelnej można wypaczyć, jeżeli je ktoś wykōna, ktōry nie mo pojyńcia ô rzeczy. Toć dzisiok żyjymy w czasach postympu i kultury jak Pani twierdzi, dziś nie ma inkwyzycji a jednak patrzmy na Rosja, tam w imia wolności i postympu zarzinajōm ludzi, strzelajōm starcōw, mordujōm kobiety a nawet dzieci mynczōnza co? za to, że ktoś sobie pozwala mieć inksze zdanie ô żydowskim kōmunizmie i bolszewiźmie niż klikażydowska, ktōra sprawuje rzōndy sowiecke. Dzi jesteśmy świadkami najgorszego gatunku inkwyzycji, a czy za to kościōł katolicki może? Przecież ôn gwałty zawsze potympiał. Co do ôstatniego zarzutu, że ôd wiejskich strojōw ciało sie poci a głowa zaparzi, to niech Pani bydzie spokojna ô zdrowie naszych kobiet, bo lepiej i zdrowiej jest sie wypocić, niżeli by miał ktosikoj chodzić źle ôkryty i marnie ubrany, bo ôd takego „modernego” stroju może niejyno z ciała ale i z głowy wywietrzić, a potym to już takej pustej głowie nic nie pōmoże. Tyla ô sprawie modnych kostjumōw. Musza kochanych czytelnikōw przeprosić, że tak dużo gderam ô sprawie już raz poruszōnej a miołbych coprawda jeszcze bardzo dużo rozmajitych rzeczy do ôpisanio. Bo jak sie człowiek włoczy po świecie to tych nowin sie tyla nazbiero, żebyś nimi całego „Gościa Niedzielnego” zapełnił. Ale mnie już ôstatni roz ksiōndz redaktor świyńcił, że tak dużo bajdōm a ôn nie mo na moje tyrkoty wiela miejsca. Toż musza sie krotko trzima. Jednak ô jednej sprawie zapōmnie nie mogōm.

Czytaliście kochani czytelnicy list pasterski naszego Przewiel. ks. Administratora Apostolskego, w ktōrym to tak ślicznie stoji, abyśmy wszyńdzie zaagitowali za ligōm katolickōm, ktorōm mamy po świyntach stworzić. Słyszołech tyn list z ambōny w Starym Bieruniu, boch tam sie prawie był włōczył w tym czasie, i musza wōm powiedzieć, że nad tymi słowami naszego Arcypasterza warto sie zastanowić! Musimy przistōmpić do dzieła. Dzisiejszego dnia wszyscy sie ôrganizujōm – skoro wiync wrogowie krziża zwartym szeregym idōm przeciwko nam tedy my na wezwanie naszego Arcypasterza zapisujmy sie do ligi katolickej. Jeszcze jedna sprawa. Czcigodnyksiōndz redaktor prosi ô składki na „Gościa Niedzielnego” dla chorych, ktorzi w lazaretach leżōm. Jak to moja staro czytała, zarosinkoj wydobyła z kufra pod ôknym cosikoj grosza i nuże mnie pcha miyndzy ziebra, abym był taki dobry, a jej to w liście do redakcji „Gościa Niedzielnego” doōnczył. Naturalnie e to chyntnie zrobia, bo to dobra rzecz. Niech też chorzi majōm cosikej do czytania.

Jeszczech mioł rōżne rzeczy ôpisać, ale że to dziś dziyń pogodny, musza iść na pole zasioć ôwies i kōniczyna, bo latoś jakosikoj ta wiosna jeszcze bardzo słabo.
Przi jajku wielkanocnym prosza sobie przipōmnieć, że wszystkim, wszystkim, ktōrzi ta gawynda przeczytali „wesołego Alleluja” życzy

uniżōny sługa
Stach Kropiciel.