Śnik ô Ezrze i kocie
50 lŏt tymu, 1 listopada 1972 roku umar w Wynecyji amerykański poeta Ezra Pound. Urodziōł sie 137 lŏt tymu, 30 października 1885 roku, w Hailey, Idaho. Ô tym, jakōm ważnōm postaciōm bōł w poezyji XX stoleciŏ, nojlepszyj gŏdajōm wiersze ôd inkszych poetōw, w kerych je ô nim gŏdka. Do terŏzka narachowoł żech 2378 takich wierszy ôd 1650 poetōw, ku tymu niy bele jakich poetōw, bo jego miano, jego poezyjõ i fakty z jego życiŏ prziwołowali w swojich wierszach – niy kożdy rŏz z wypokopiyniym i powŏgōm, czasym tyż ôbskarżycielsko abo dlŏ błŏznōw – m. in.: Conrad Aiken (Ballade of Worshippers of the Image), W. H. Auden (Letter to Lord Byron, Part I), Horst Bienek (Variationen über ein Gedicht von Ezra Pound), Elisabeth Bishop (Visits to St. Elizabeths), Bertolt Brecht (E. P. Auswahl seines Grabsteins), Christy Brown (Revisited), Charles Bukowski (well, now that Ezra has died…), Basil Bunting (On the Fly-Leaf of Pound’s Cantos), Julio Cortazar (Aquí Alejandra), E. E. Cummings (Ballad of an Intellectual), Hilda Doolittle (Sagesse), Bob Dylan (Desolation Row), T. S. Eliot (I will arise & go NOW, & go to Rappaloo), Robert Frost (I am a Mede and Persian), Allen Ginsberg (Wichita Vortex Sutra), Ernest Hemingway (The Soul of Spain with McAlmon and Bird the Publishers), Geoffrey Hill (Al tempo de’ tremuoti 72), James Joyce (A bard once in lakelapped Sermione), Patrick Kavanagh (Spring Day), Jack Kerouac (207th Chorus), Thomas Kinsella (Downstream), Amy Lowell (Astigmatism, to Ezra Pound), Robert Lowell (Ezra Pound), Malcolm Lowry (Another Immorality), Hugh MacDiarmid (The Meeting of the East and the West), Archibald MacLeish (Ezry), James Merrill (The Book of Ephraim W), Czesław Miłosz (Czeladnik II), Eugenio Montale (L’alluvione ha sommerso il pack dei mobili), Marianne Moore (Ezra Pound), Pier Paolo Pasolini (Poeta delle ceneri), Tadeusz Różewicz (jeden z Ojców kościoła poezji), Carl Sandburg (EZRA [Pound]), John Updike (Tax-Free Encounter), Derek Walcott (Homage to Gregorias), Kenneth White (In a Café at Largs, in memoriam Ezra Pound), William Carlos Williams (To My Friend Ezra Pound), Adam Zagajewski (Ezra Pound) i Louis Zukofsky (A, 14).
We wierszu, kery dŏwōm niżyj, gŏdka je ô śniku, coch go mioł latoś 15 marca (w tym dniu, ô czym żech se niyskorzij przipōmnioł, w roku 1996 umarła partnerka Pounda, Olga Rudge, kerŏ je pochowanŏ wele niego). Walter i Patrizia to wnuki ôd Pounda, bajtle ôd jego cery Mary de Rachewiltz. Czasownik *μάω – gr. ‘je żech chyntny, mōm chynć, je żech fertich’ – to stary homerycki czasownik znany jyno z niykerych form. Drugim poetōm-kociŏrzym w tym wierszu je Josif Brodski pochowany pŏrã krokōw ôd Pounda na Isola di San Michele. Pasik i Missisipi to sōm miana dwōch z mocki kotōw w jego życiu.
W ligynsztulu żech ujzdrzoł wŏs z wesołym w ôku
blyskym. Na klinie waszym siedzioł kot mryngaty,
jak na zdjynciu zrobiōnym ôd waszego ziyncia
w… w… w… w piyndziesiōntym ôsmym wierzã roku
w Brunnenburgu, na zōmku, w ciepły dziōnek, latym.
Tela zdjyncie, dyć w śniku nic niy sztimowało,
bo Waltera z Patriziōm wele wŏs niy było,
a i plac bōł na zōmek podany cojś mało.
I dziepiyro za chwilã poznołch po aniołach,
że to kerchōw na Wyspie Świyntego Michoła.
Wy w Rapallo (Yeats świadkym) żeście futrowali
koty głodne, bezpańske, co i fechciŏrz-ślepiec
mŏ je w zgardzie, co bezma kożdy smark w nie ciepie
kamiyniami, co ôd psōw sōm ôbszczekowane,
co nic bezma niy znajōm w życiu krōm ciyrpiyniŏ,
a jak niyśliście jŏdło dlŏ tamtyj czelŏdki,
suchaliście pozornie grecko-kocij gŏdki.
Tyn, co w śniku na klinie żeście go trzimali,
isto tyż swoje μάω po grecku ôdmiynioł.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Blisko, jyn pŏrã krokōw ôd wŏs, w jednyj z kwatyr
leży inkszy poeta-kociŏrz w wiecznym śpiku
(moc wŏs rōżni, dyć we dwōch przepaść idzie zasuć,
kej człek niy je jak gyszic mitami nabity).
Kot, jakij by niy przibroł pozy, dycki – padoł –
bydzie piykny. I beztōż kotym ôgōniatym
chcioł być w prziszłym żywocie. Jak i wy pojmowoł
kociõ mŏwã, tōż miołby isto ô Pasiku,
Missisipi niyjednã ôpowiŏstkã dlŏ wŏs,
wy ô trōjcy łaciatyj, co wōm niōsła radość,
byście mu ôpedzieli w tym kraju bez czasu.
Nic by wŏs niy gōniyło, wiela byście chcieli
mōglibyście se miauczeć po grecku i przi tym
wieczność by sie musiała pōł na pōł podzielić.
