Ślōnsko-rusińske tropy na Słowacyji
Folkowŏ kapela ze Słowacyje, Hrdza, nagrała nowŏ pieśniczka “Štefan/Штефан”. Nie bōło by w tym nic interesantnego dlŏ Ślōnzŏkōw, kiejby nie… Ô tym napiszymy zarŏzki, ale nojpiyrw sami ôbejrzcie ta pieśniczka.
No to jak? Wiycie już ô co idzie? Ja, gynau! Pieśniczka bōła nagranŏ we nojwyższym hotelu na Słowacyji, kery zwie sie Sliezsky Dom, po naszymu Ślōnski dōm. Jakżyście sōm mało spostrzegawczy, to ôbejrzijcie pieśniczka jeszczy rŏz i dejcie pozōr ôd minuty 1:25.
Tera dziebko historyje, kerŏ tyczy sie tego hotelu. Na poczōntku bōło sam schrōnisko, kere postawiyli we 1871. We marcu 1874 roku ściepła jy ale lawina. We 1895 roku postawiōno nowe schrōnisko. Zrobiōła to ferajna Magyarországi Kárpát Egyesület (MKE) (Uherskŏ Ferajna Karpackŏ), a gynau jyj ślōnskŏ sekcyjŏ ze Wrocławia. Skuli tego schrōnisko dostało miano “Ślōnski dōm”. Budynek bōł pŏra razy przerŏbiany we latach 1907-1909, 1943 i 1957-62. We listopadzie 1962 kōmpletnie wygoroł. We latach 1966-68 postawiōno na jego placu hotel, kery nie do kōnca pasuje do gōrskego landszaftu, ale ôstawiōno mu miano “Ślōnski dōm”.
Co ciekawe, to nie je jedyny ślōnski trop we tej pieśniczce. Dziołcha, kerŏ tam śpiywŏ, to Susanna Jara. Śpiywała ôna we 2014 roku we Katowicach na… Dniu Gōrnoślōnskim. Przijechała wtedy ze łemkowskōm kapelōm Teroczka. I gynau po rusińsku śpiywano je tyż pieśniczka “Sztefan” Hrdzy, kerŏ grŏ już bezmała 20 lŏt. A kapela pochodzi ze rusińskygo cyntrum na Słowacyji – ze Preszowa.