Śląski pisarz o marszałku z PiS: “Nad jego działaniami unosi się duch komunizmu”
Grzegorz Kopaczewski
1949-2019 Nowy centralizm czyli o planach rozwiązania Regionalnego Instytutu Kultury
Gdy do władzy dochodzi partia owładnięta przekonaniem, że ci, którzy nie są z nią to zdrajcy, sabotażyści bądź naiwni głupcy poddani wrogiej propagandzie, aparat partyjny wdraża program centralizmu. Kultura i nauka musi zostać ujednolicona wedle wzoru podanego przez centralę.
W 1949 roku w Polskę ruszyli ludzie ministra Sokorskiego celem zadbania, by w każdej kulturalnej placówce w kraju sztukę uprawiało się według wytycznych z centrali. Wydziały sztuki na uczelniach, muzea, galerie, teatry, kina i domy kultury miały odtąd tworzyć i eksponować dzieła miłe nowej władzy. W Polsce zapanował socrealizm. W tym samym czasie na uniwersytetach i w innych instytucjach naukowych zastępy jurnych ZMP-owców w czerwonych krawatach pilnowały, by także naukę uprawiano wedle instrukcji z centrali. Jedyną słuszną bazą dla pracy intelektualnej stał się marksizm-leninizm.
70 lat później zaczynamy doświadczać nowej fali centralizmu kulturowego i naukowego. Duch ministra Sokorskiego unosi się nad planem przekształcenia Regionalnego Instytutu Kultury w Instytut Myśli Polskiej. Centrala uznała, że trzeba ujednolicać, i to najlepiej na szybko rozpędzonym walcem, bez pytania, bez konsultacji. Czemu im się tak spieszy? Czyżby dotychczas ukrywano przed mieszkańcami naszego regionu Myśl Polską? Czyżby w szkołach i uczelniach województwa śląskiego był utrudniony dostęp do dzieł gigantów Polskiej Myśli? Po pierwsze: to ten rewolucyjny żar tak ich pali, tak jak palił ZMP-owców. To ta chęć stworzenia nowej elity, nowego człowieka wedle jednej sztancy tak ich podnieca. A po drugie to zerknijcie na pierwsze zdanie. Za takich ta władza ma nas – mieszkańców regionu.
Grzegorz Kopaczewski (ur. 1977) – absolwent Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. Autor książek “Global nation. Obrazki z czasów popkultury” (2004), “Huta” (2007) i wydanej niedawno “1989”. Mieszka w Chorzowie.