Śląsk w poradniku Georga Dehio o zabytkach sztuki w Polsce

Aleksander Lubina

Cykl: Literatura na Śląsku i po śląsku

Śląsk w poradniku Georga Dehio o zabytkach sztuki w Polsce

Notatka wydawnicza
Pod redakcją Ernsta Badstübnera, Andrzeja Tomaszewskiego, Detharda von Winterfelda. Pod redakcją Sławomira Brzezickiego i Christine Nielsen. Z 80 planami i planami pięter oraz 34 mapami. Po raz pierwszy w czasami trudnej historii stosunków niemiecko-polskich zaprezentowano około 2500 najważniejszych obiektów z najważniejszymi datami budowy oraz informacjami o wyposażeniu i zaangażowanych artystach, z uwzględnieniem ich funkcji historycznych: w metropolii Wrocławia, w miastach mieszkalnych, takich jak Głogów, Legnica czy Cieszyn, w ośrodkach regionalnych, takich jak Jelenia Góra czy Kłodzko, w mniejszych miasteczkach wiejskich i wreszcie w młodszych regionach przemysłowych wokół Wałbrzycha i Katowic, a także w ważnych klasztorach i miejscach pielgrzymkowych, takich jak Krzeszów, Henryków lub Góra św. Anny oraz duża liczba zamków i dworów. Wszystkie miejsca ułożone są według aktualnych nazw miejscowości. Teksty uzupełniają rejestr miejscowości i katalog artystów, a także obszerne mapy i materiały planistyczne oraz słowniczek. Bazujący na tradycyjnych niemieckich podręcznikach ufundowanych przez Georga Dehio tom poświęcony Śląskowi otwiera nową serię „Poradnik Dehio o zabytkach sztuki w Polsce”.
Klappentext
Herausgegeben von Ernst Badstübner, Andrzej Tomaszewski, Dethard von Winterfeld. Bearbeitet von Slawomir Brzezicki und Christine Nielsen. Mit 80 Grundrissen und Plänen und 34 Karten. Erstmalig in der teilweise schwierigen deutsch-polnischen Beziehungsgeschichte werden die etwa 2500 bedeutendsten Objekte mit den wichtigsten Baudaten und Informationen zu Ausstattung und beteiligten Künstlern unter Berücksichtigung ihrer historischen Funktionen dargestellt: in der Metropole Breslau, in Residenzstädten wie Glogau, Liegnitz oder Teschen, in regionalen Zentren wie Hirschberg oder Glatz, in kleineren Landstädten und schließlich in den jüngeren Industrieregionen um Waldenburg und Kattowitz, dazu bedeutende Kloster- und Wallfahrtsanlagen wie Grüssau, Heinrichau oder Annaberg ebenso wie eine Vielzahl von Schlössern und Herrensitzen. Sämtliche Orte sind nach den heute gültigen Ortsnamen angeordnet. Ein Ortsregister und ein Künstlerverzeichnis sowie reiches Karten- und Planmaterial und ein Glossar ergänzen die Texte. In Anlehnung an die von Georg Dehio begründeten traditionsreichen deutschen Handbücher eröffnet der Band über Schlesien die neue Reihe “Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler in Polen”.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Dej pozōr tyż:  O wydawnictwie Silesia Progress Pyjtra Długosza

Recenzja w Frankfurter Allgemeine Zeitung, 21.07.2006
Arnold Bartetzky jest pod wyraźnym wrażeniem tego obszernego podręcznika, który dokumentuje około 2500 pomników sztuki w ponad 1200 lokalizacjach na terenach śląskich dzisiejszej Polski. Szczegółowo chwali owocną współpracę niemieckich i polskich naukowców. Zaświadcza, że obie strony zamiast nacisku narodowego przyjęły naukową trzeźwość i pozostawiły za sobą stare antagonizmy. Bartetzky szczególnie chwali historyczne i historyczne teksty wprowadzające, które poprzedzają odpowiednie opisy zabytków i dostarczają informacji o historii kulturalnej regionu. Uwzględnienie pomników zniszczonych w czasie wojny również spotkało się z aprobatą. Biorąc pod uwagę imponujące ogólne wyniki dużego niemiecko-polskiego projektu, uważa fakt, że rozwój od czasu drugiej wojny światowej był zaniedbany, jako „znaczące niedociągnięcie”.

Rezensionsnotiz zu Frankfurter Allgemeine Zeitung, 21.07.2006
Sichtlich beeindruckt ist Arnold Bartetzky von diesem umfangreichen Handbuch, das rund 2500 Kunstdenkmäler in über 1200 Orten in den schlesischen Gebieten des heutigen Polens dokumentiert. Ausführlich würdigt er die fruchtbare Zusammenarbeit deutscher und polnischer Wissenschaftler. Beiden Seiten bescheinigt er, sich statt nationaler Emphase wissenschaftliche Nüchternheit auf die Fahnen geschrieben zu haben und alte Antagonismen hinter sich zu lassen. Besonders lobt Bartetzky die den jeweiligen Denkmalbeschreibungen vorangestellten historischen und kunsthistorischen Einführungstexte, die über die Kulturgeschichte der Region informieren. Auch die Einbeziehung von im Krieg vernichteten Denkmälern findet seinen Beifall. Dass die Entwicklung seit dem Zweiten Weltkrieg etwas zu kurz kommt, hält er angesichts der imposanten Gesamtleistung des deutsch-polnischen Großprojekts für einen “lässlichen Mangel”.

Dej pozōr tyż:  Orzesze/Ornontowice - Polsko/Niemiecka wojna zwana "powstaniami śląskimi"

Odsyłam do cyklu Moc kultury (znajdziecie tam Państwo przeszło 50 tekstów) oraz do cyklu Piękno poezji (znajdziecie tam Państwo kilkanaście tekstów o poetach i poetkach ze Śląska).

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Górnoślązak/Oberschlesier, germanista, andragog, tłumacz przysięgły; publicysta, pisarz, moderator procesów grupowych, edukator MEN, ekspert MEN, egzaminator MEN, doradca i konsultant oraz dyrektor w państwowych, samorządowych i prywatnych placówkach oświatowych; pracował w szkołach wyższych, średnich, w gimnazjach i w szkołach podstawowych. Współzałożyciel KTG Karasol.

Śledź autora:

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza