„Silesian Studies / Badania śląskoznawcze” – relacja
9 marca 2023 roku na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbyło się kolejne z cyklu spotkań „Silesian Studies / Badania śląskoznawcze”. Tym razem wykład gościnny wygłosił wybitny śląskoznawca, dr hab. Tomasz Kamusella, wykładowca na University of St Andrews. Jego wykład został zatytułowany: “Politics and the Status of the Silesian Language”.
Profesor Kamusella rozpoczął swoje wystąpienie od opowiedzenia o początkach swojej kariery naukowej i powodach, dla których zdecydował się podjąć tematykę języka śląskiego. Rozlegle poruszył wątek najważniejszego uwarunkowania politycznego, mającego wpływ na dzisiejszy status języka śląskiego, to znaczy problem typowego przede wszystkim dla Europy Środkowej i Wschodniej nacjonalizmu etniczno-językowego. Jednocześnie jako przeciwwaga dla praktyki politycznej, została przez niego kilkukrotnie wskazana i pozytywnie oceniona koncepcja obywatelska narodu, zawarta w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 roku. Ta swoista dychotomia – wykluczająca praktyka polskiego nacjonalizmu a demokratyczna i inkluzywna Konstytucja – powracała także w ramach dyskusji.
Język jako narzędzie polityczne, a dokładniej zjawisko społeczne podlegające politycyzacji, był centralnym problemem wykładu. Jednakże, omówione zostało także inne zjawisko związane z wykorzystywaniem języka śląskiego, to znaczy jego pojawienie się w Internecie oraz rozwój prasy i działalności wydawniczej. Niezależnie od decyzji władz politycznych w Polsce, język śląski został uznany przez Bibliotekę Kongresu na podstawie normy ISO 639-3 i został mu nadany kod szl. To właśnie w sieci możemy dziś obserwować rozwój języka śląskiego, jego ekspansję i wzrastającą popularność.
Na koniec mogę także zapowiedzieć, że profesor Kamusella najprawdopodobniej będzie osobiście na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w pierwszej połowie czerwca tego roku z kolejnym wykładem gościnnym. Osoby zainteresowane proszę o śledzenie naszych ogłoszeń.
Cały wykład można zobaczyć na kanale YouTube Instytutu Nauk Politycznych UŚ:
dr Anna Muś