Papuasy a Fojerman (8) Wieczerzo ze premierym
Dejcie pozōr: Tekst prosty bōł pisany zarozki na laptopie, a tekst we kursywie bōł piyrwej pisany we hefcie, jak niy mioł żech przi sia laptopa, a dziepiyro potym sam wrażōny.
VIII. Wieczerzo ze premierym
2025.07.16 godz.12:50 (WEW); 2025.07.16 godz.4:50 (WAR)
Po dwōch dniach wandrowanio po morzach a wyspach sōm my nazod we Wewak na Misyji Wirui u b. Szymōna. Wczora świyntowali my Dziyń Ślōnskij Fany na wyspie Yuo Island, a dzisiej kupiuli my piyrszo łōdka dlo ślōnsij floty. A tak gynau, to ôstawiyni my ta nasza fana
rybiorzōm ze Wyspy Yuo Island i ôd dzisiej bydzie ôna tam z nimi pływała po morzu. Niy wiym yno, co na to powiy mōj Velorex, bo żech mu jōm zebroł. Ci ludzie na tych wyspach sōm tak samo uśmiychnyci, rzyczliwi a chyntni do pōmocy, jak ci znad rzyki Sepik, ale sam sōm ôn bliżyj „cywilizacyje“, majōm chałupka do gości, przinosiyli nōm gorko woda we termosie, talyrze, szolki. Mieli tyż ôni dlo gości madrace, moskitiery. I niy byli tacy zaskoczōni, jak zejzdrzeli tela bladych twarzōw. I nawet kokoty jakoś cicho pioły, coby nas niy pobudzić. I prosia (pik) za głośno niy kwiczało. I te strōmy a kwiotka były trocha posadzōne, a niy taki, co kaj urośnie. We kościele mieli my mszo bez dwa dni. Ôdprawiali jōm farorz Rōman po polsku, a czytania i wanielijo czytali miejscowi ludzie. Ôni tyż zaśpiywali pora pieśniczek. A jo żech tego trocha słōchoł a nagrowoł. Sam te kościoły tyż sōm fajne, skrōmne. Tako lauba: trocha dachu ze blachy a ściany yno taki do pōł bez ôkyn. Dźwiyrzi tyż niy ma. Pod dachym ptoki majōm gniozda, przi ôłtorzu spino sie jakiś pajōnk, ławki pozbijane ze surowego drzewa, a ludzie ôstawiajōm strzewiki (lacze – japōnki) przed dźwiyrzami, a wlazujōm boso do kościoła. Wczora mieli my mszo na 9:00 a było sporo ludzi (na cołkij wyspie miyszko ich mynij jak 100). Swojigo farorza sam niy majōm, jadynie takigo lokalnego katechety, a farorz dopływo roz za czas. Dzisiej mszo była na 7:00 rano. Prziszli my do kościoła, a tam prōzno, ze dwie starki miejscowe. Myśloł żech, co bydymy sami, dyć za chwila sie zaczli schodzić. Zaczło sie sztwierć godziny niyskorzij, ale kościōł bōł praje pełny. Sam sie ludziōm nikaj niy śpiycho, bo roboty niy ma. Wyjechać niy ma jako. My przi wyjeździe ze Yuo Island podarowali nasza ślōnsko fana sternikowi ze łōdki, tymu, co nas sam prziwiōz ze Boiken, a zawiōz nazod. Ôd terazka mo ta fana pływać na łōdce bez cołki czas. Tōż mōmy już we Papui – Nowyj Gwinyji swōj strōm kokosowy we Kunjingini, a mōmy tyż swoja fana na łōdce we You Island.
2025.07.17 godz.22:05 (WEW), godz. 14:05 (WAR)
Wszyjsko sie kedyś kōńczy, tōż i nasz byzuch we Wewak u Szymōna sie pōmału kōńczy. Jutro wczas rano lecymy fligrym do Port Moresby i przesiodōmy sie na drugi fliger do Mount Hagen. Jeszcze pora dni bydymy ze Szymōnym we gōrach. Mieli my stować ô 5-tyj rano, ale praje posłali maila, co fliger bydzie ô 2 godziny niyskorzij, tōż mogymy spać do 7 – myj. Kofry mōmy już spakowane, bo już sam niy przijadymy do Wewak. Dzisiej byli my z rana na torgu, a pokupiyli my trocha roztomańtych graczkōw, żodnymu niy potrzebnych. Dyć jakoś pamiōntka trza se kupić, tōż i jo żech kupiōł pora wydubanych we drzewie graczkōw. Mōm czopka: „Dziecko Sepiku“, figurka Utopka ze Sepiku, jakiś dzieciyncy klajdek, pora wisiorkōw. Chca se jeszcze kupić papuasko fana a koszulka, ale to już we Mount Hagen, abo we Port Moresby. Sam te krajowe fligry we Papui – Nowyj Gwinyji godzōm sie yno na kofer 16 kg, a mōj mioł przi przijeździe 27 kg, tōż mieli my dopłacić. Na szczynście Szymōn przijechoł pō nas, a bōl bez kofra, tōż jakoś my to pochytali. Terazki żech sie boł, że byda mioł wiyncyj wogi, ale pokazuje sie, co mōm yno 22 kg. Tōż te szaty, ôrnaty do farorzōw, co my sam prziwiōźli musiały tela wożyć. Abo te lyki, a szampōny, co żech Szymōnowi ôstawiōł. Ôstawiōł żech tyż Szymōnowi jedne „Ôzprowki a opowiadania“ i maska do snurketingu, coby mieć wiyncyj placu we kofrze. Dyć Martynka yno na to czakała, coby mi dociepać trocha swojich rzeczy. Byli my tyż jeszcze dzisiej ôstatni roz ôkōmpać sie we Morzu Bismarcka we Wewak. Jo Wōm powiym, jako to sam je piykno plaża (publiczno, miejsko) i żodnego tam niy ma. Roz my yno trefiyli sie tam ze biskupym, a tak byli my dycko głōwnie sami. Jakiś pora miejscowych bajtlōw prziniōśli nōm kokosa prosto ze strōma. Mama chytała ryby na wyndka, a dzieckōm sie mierzło, tōż prziszli ku nōm z tymi kokosami. A my niy mieli nic dlō nich, bo na plaża my nic niy brali, coby tego niy stracić. Kupiōł żech se tyż ze Martynkōm post karta ze PNG, a znaczki na pamiōntka. Szymōn nōm doł trocha kotlokōw (kinōw, a toea) na pamiōntka, tōż weznymy se ze sobōm na Ślōnsk. Terazki mi sie spōmniało, co to możno ta ślōnsko fana, co ôd wczora pływo na łōdce ze Yuo , była tako ciynżko, co tyn kofer tela wożōł.
2025.07.18 godz. 9:05 (WEW), godz.1:05 (WAR)
Tōż je tymu tak: sōm my nazod ze lotniska. Fliger do Port Moresby chyba ôdwołali. Niy wiym gynau, jako to tam tymu je. Lecioł inkszy fliger do Port Moresby, z miyndzylōndowaniym w Vanimo, ale nas niy wziyni, bo niy udało sie papiōrōw coś załatwić. Ciekawe sam majōm te trasy. To je tak, choby z Katowic lecieć do Gdańska z miyndzylōndowaniym we Rzeszowie. A ze Gdańska drugim fligrym po Poznania. Dyć terazki nasze kofry sōm na lotnisku już, a my sōm nazod u Szymōna. Gospodorz szykuje na wartko śniodani, potym możno bydzie mszo, jak Farosz znojdzie swoji insztrumynta, bo coś pojechało we kofrach. Kole 12 mōmy zaś jechać na lotnisko, coby prōbować inkszym fligrym dolecieć do Port Moresby. Tam, abo sie przesiednymy na lot do Mount Hagen, co je fest wōntpliwe, abo nas zawiezōm do hotelu (linie lotnicze Air Niugini) i jutro dziepiyro polecymy w te gōry. To je Papua, tōż żodyn niy wiy, co bydzie za 5 minut. Dlō nich ôpłaco sie ôdwołać fliger i zapłacić za hotele. Miejscowym niy zapłacōm. Poślōm ich dudōm, a turystōw za wiela niy ma a jeszcze dłōgo niy bydie, bo to je Papua – Nowo Gwinyjo. Jedynie szofera, diakōna Janusza, mi je żol, bo kursuje z nami tam a nazod.
2025.07.18 godz. 11:30 (WEW), godz.3:30 (WAR)
Sōm my po śniodaniu, Farorz ôdprawiyli mszo, wygroł żech ze Martynkōm we bilarda, a za chwila kolejno prōba lotu i wyjazd na lotnisko. Farorz fest rzykali, tōż możno sie udo dolecieć dzisiej do tego Mount Hagen, abo yno chocioż do Port Moresby. Możno zdōnżymy bez tyn tydziyń zalecieć do tych gōrōw, bo na drugo sobota mōmy już fliger do Singapuru. Jo bych rod poszoł teraz ôkōmpać sie jeszcze do morza, dyć je to trocha daleko piechty, a i badyhōuzy sōm już we kōfrze na lotnisku spakowane, tōż trza siedzieć a czakać ciyrpliwie.
2025.07.18 godz. 22:00 (POM), godz.14:00 (WAR)
Jo Wōm powiym, ta Papua – Nowo Gwinyjo, to je jednak fest bogaty kraj, yno ruła sam majōm aże tako ze piecykym. Mieli my dzisiej stować ô 5 rano, coby ô 7:40 lecieć z Wewak do Port Moresby i potym przesiadka do Mount Hagen. Zaczło sie ôd tego, że wczora wieczōr prziszoł meil, że fliger poleci z Wewak do Port Moresby ô 2 godziny niyskorzij, a mogymy stować ô 7. Przed 8 byli my na lotnisku, a fligra niy ma. Ôdwołali. Możno polecymy inkszym za pora godzin. Udało nōm se wylecieć ô 15:20. We Port Moresby byli my ô 16:45, dyć do Mount Hagen ô tym czasie już nic niy furgo. We Papui fligry lotajōm (jak lotajōm) yno bez dziyń, bo w nocy je za cima. Kej niy ma dzisiej fligra, tōż muszōm nōm dać hotel. Miejscowi ludzie tyż bezmała dostowajōm hotel, jak fliger niy przileci My czakali 2 godziny, co nōm znojdōm hotel i kole 18:45 posłali nas na postōj, kaj stojōm auta ze roztomańtych hoteli. Nas posłali do Crown Hotel. Tyn jejich bus bōł praje pełny, wszyjskich by nas niy wziōn, tōż my go przepuściyli a czakali my aż zaś przijedzie a pozbiyro nas wszyjskich. Zaś pōł godziny. Kole 19:15 udało nōm sie wsiednyć do tego busa, a ô 19:30 byli my we holelu. Sam dobro godzina nas kwatyrowali, kole pōł dziewiōntyj kożdy dostoł klucze do swojij izby. Yno my te kofry wciepli do izbōw, a szli my na wieczerzo. Cōż to była za uczta. Szwedzki stōł we indyjskij restauracyji. Yno trocha ôstre to było. A we izbie w hotelu telewizōr, czajnik do kawy, roztomańye cuda, lampy, suszarki do włosōw, telefōn, klucz do izby na karta cyfrowo. Szymōn bezmała widzioł we jadalce downego prymiera ze Papui. Tak to, bezto ze ôdwołali lot, musieli dać nōm hotel, jodło. Tyn nasz hotel ze jodłym kosztowoł możno tela, co sōm lot. Sam nigdy niy bydzie dobrze, podwiyl piniōndze, zamiast na fligry, infrastruktura, bydōm dować na hotele, skuli ôdwołanych lotōw.
c.d.n.










