Opole: Finisaż wystaw czeskich w MŚO

W sobotę, 29 sierpnia 2020, zaplanowano finisaż wystaw czeskich w opolskim muzeum.

W grudniu 2019 roku otworzyliśmy w Muzeum Śląska Opolskiego dwie wystawy czeskiej sztuki, które łączy osoba prof. Jindřicha Štreita. Ich ekspozycja, planowana na miesiące zimowe i wiosenne, z powodu epidemii nieoczekiwanie przeciągnęła się aż do końca wakacji. W ostatnią sobotę wakacji zapraszamy Państwa na pożegnalne spotkanie z tymi wystawami. Chcemy także zamknąć cykl projekcji filmów towarzyszący ekspozycjom, przerwany w marcu, a prezentujący bohaterów czeskiej  „aksamitnej rewolucji”.

 

W programie:

godz. 18:30

ostatnie oprowadzanie kuratorskie po wystawach:

POZA MIASTEM. SOWINIEC JAKO NIEOFICJALNE CENTRUM CZECHOSŁOWACKIEJ KULTURY 1974–1989
Kolekcja prof. Jindřicha Štreita
//
GDZIE JEST MÓJ DOM?
2013–2017
fotografie prof. Jindřicha Štreita

oprowadza dr Joanna Filipczyk

sale wystaw czasowych, I piętro

 

godz. 19:30

projekcja filmu

Obywatel Havel (Občan Havel), 2008, reż. Miroslav Janek, Pavel Koutecký

121 min.

Film dokumentalny opowiadający o Václavie Havlu (1936-2011) – pisarzu, dramaturgu, polityku, ostatnim prezydencie Czechosłowacji i pierwszym prezydencie Republiki Czeskiej.

Pavel Koutecký od 1992 roku stale towarzyszył Havlovi z kamerą,  w ciągu kolejnych 13 lat skompletował 45 godzin materiału wideo i dwa razy tyle nagrań dźwiękowych. Po tragicznej śmierci Kouteckiego w 2006 roku ostateczną wersję filmu o Havlu zmontował Miroslav Janek.

 

taras nowego budynku MSO, Mały Rynek 7a

w razie niepogody – sale odczytowe MŚO

///

Na całe wydarzenie wstęp wolny.

Zwiedzających prosimy o zakrywanie nosa i ust oraz o dezynfekcję rąk przy wejściu do muzeum.

Szersza informacje o wystawach:

Wystawa Poza miastem! Sowiniec jako nieoficjalne centrum czechosłowackiej kultury  prezentuje wybór z kolekcji, którą prof. Jindřich Štreit zgromadził podczas swej aktywności kuratorskiej prowadzonej w ramach nieoficjalnego obiegu za czasów Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej. W latach 1974-89 w Sowincu, niewielkiej miejscowości  w Niskim Jesioniku, położonej pomiędzy Bruntalem a Ołomuńcem, około 130 km od Opola,  Jindřich Štreit  prowadził galerię, która konsekwentnie prezentowała i wspierała niezależną twórczość artystyczną,  nierzadko stojącą w sprzeczności z oficjalną polityką kulturalną państwa. Tytułowe poetyckie określenie „poza miastem“ ma wskazywać na działalność z dala od oficjalnych centrów sztuki. Jednocześnie warto podkreślić, że mimo peryferyjnego położenia galeria Štreita prezentowała najciekawsze tendencje aktualnej sztuki czeskiej i słowackiej, sięgając często po działania o charakterze eksperymentalnym i konceptualnym.

W budynku dawnej szkoły w Sowińcu odbywały się spotkania niezależnych artystów z całej republiki, a każdy wernisaż był manifestacją przeciwko totalitarnemu systemowi. W ciągu piętnastu lat odbyło się tam  67 monograficznych i zbiorowych wystaw, na które złożyły się prace ponad stu artystów. Towarzyszyły im dyskusje z autorami, teoretykami sztuki oraz prezentacje twórczości muzycznej i teatralnej.

Kolekcja dzieł zgromadzona w tym czasie przez prof. Jindřicha Štreita stanowi wyjątkowy zapis przemian czechosłowackiej sztuki nieoficjalnej i półoficjalnej. Mówi też wiele o historycznych i społecznych uwarunkowaniach tamtych czasów w Europie Środkowej.

Wśród artystów, których prace znajdziemy na ekspozycji znaleźli sie m.in. Václav Boštík, Vladimír Boudník, Mikuláš Medek, Bohuslav Reynek, Adriena Šimotová, Stanislav Kolíbal, Karel Malich, Karel Nepraš, Jiří Kolář, Zdeněk Sýkora, Milan Grygar, Vladimír Janoušek, Věra Janoušková, Jiří John, Jiří Valoch, Stanislav Zippe, Olbram Zoubek, Jan Zrzavý i inni.

///

Wystawa fotografii Jindřicha Štreita „Gdzie jest mój dom?” (Kde domov můj?)  to cykl realizowany przez artystę w latach 2013-2017, w którym portretuje bezdomnych. Niektóre fotografie zostały wydane także w formie artystycznej książki fotograficznej pod tym samym tytułem (2016). Polskim widzom warto zwrócić uwagę, że tytuł, który autor nadał swoim pracom jest nie tylko prostym pytaniem o dom, ale jednocześnie także pierwszymi słowami hymnu Republiki Czeskiej, co każe zastanowić się nad zjawiskiem bezdomności w szerokim kontekście społecznym.

Jak podkreśla w krytycznym omówieniu cyklu Jiří Siostrzonek:  „Większość fotografii Štreita – paradoksalnie – pokazuje indywidualność i poczucie własnej wartości. Bezdomni noszą ze sobą swoją historię oraz obecną sytuację jak ślimak muszlę. Autor portretuje swych bohaterów z wielkim szacunkiem dla ich pragnienia, by żyć godnie – na miarę możliwości”.

///

JINDŘICH ŠTREIT (1946, Vsetín)

fotograf, jeden z najważniejszych współczesnych czeskich dokumentalistów.

Ukończył wychowanie plastyczne na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu (1967) i Szkołę Fotografii Artystycznej Związku Czeskich Fotografów (1977). Intensywnie fotografuje od czasów studenckich. Od lat 70. XX wieku rozwija swój cykl fotografii ze środowiska wiejskiego. Od 1974 roku prowadził galerię w Sovincu, w której prezentował szereg prac niezależnych artystów. Pracował jako nauczyciel i jako kierownik szkoły podstawowej. W 1982 roku został aresztowany, oskarżony o „hańbienie państwa” swoimi pracami fotograficznymi i skazany na dziesięć miesięcy więzienia w zawieszeniu. W związku z tym zmuszony był zrezygnować z pracy pedagogicznej, pracował m.in. jako dyspozytor w państwowym gospodarstwie rolnym. Od 1990 roku jest pedagogiem (od 1999 roku profesorem) Instytutu Fotografii Twórczej Uniwersytetu Śląskiego w Opawie.

Wydał dziesiątki albumów z fotografią dokumentalną (m.in. Vesnice je svět, 1993; Lidé olomouckého okresu, 1995; Cesta ke svobodě, 1999; Brána naděje, 2000; Tak daleko, tak blízko, 2005; Vítkovice, 2008; Kde domov můj, 2016), miał ponad 1100 indywidualnych wystaw, setki innych przygotował jako kurator. Jego prace znajdują się w wielu ważnych zbiorach (Galeria Morawska w Brnie, Muzeum Przemysłu Artystycznego w Pradze, Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Słowacka Galeria Narodowa w Bratysławie, Museum Ludwig w Kolonii, Victoria & Albert Museum w Londynie, Międzynarodowe Centrum Fotografii w Nowym Jorku, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie, Metropolitalne Muzeum Fotografii w Tokio i inne).

 

Zdjęcie tytułowe: MŚO,  fot.: Pudelek (Marcin Szala) / CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons