Obrazy Górnego Śląska (#2): Domecko

Domecko (niem. Dometzko, 1936 – Althaus)

Mająca średniowieczny rodowód miejscowość w powiecie opolskim, w gminie Komprachcice, na kartach historii pojawiła się na przełomie XIII i XIV wieku pod nazwą Domeczco, Demeczko, Dometsko itp.

Nazwa miejscowości według Heinricha Adamy ma pochodzić od staropolskiego imienia założyciela oraz pierwszego właściciela Domasława, a znaczyć ma „Wieś Domasława”. Inni autorzy nazwę miejscowości wywodzą od słowa dom, domek lub własność Domka.

Tak, czy inaczej na terenie Domecka niemało jest domów i domków wartych zobaczenia. W tym zbudowany ok. 1800 roku i istniejący do dziś, jako własność prywatna, dwór z zabudowaniami gospodarczymi, do którego należał niewielki park. Park jakiś czas temu poddany rewitalizacji, niestety jest trochę zaniedbany. Być może dzięki temu nawet sarny czują się tam jak w lesie, co widać na jednym ze zdjęć.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Budynek dawnego dworu
Widok z Domecka w kierunku Chrząszczyc

W Domecku, podobnie jak w wielu miejscowościach tej części Górnego Śląska, zobaczyć można charakterystyczne kaplice przydrożne oraz zabudowania tradycyjnych opolskich domów, widoczne na zdjęciach.

Kapliczka z 1878 r. przy ul. Zamkowej
Kapliczka przy ul. Młyńskiej
Kapliczka przy ul. Młyńskiej
Kapliczka przydrożna

Majątek ziemski, jak w niemal każdej miejscowości na Śląsku, przechodził w ciągu dziejów z rąk do rąk. W 1443 r. jego właścicielem był niejaki Erenberg. Kilkadziesiąt lat później Buchta, potem Gerlach, a w okresie międzywojennym XX wieku Richard Neugebauer.

Zabudowania gospodarcze dawnego folwarku
Zabudowania gospodarcze dawnego folwarku
Zabudowania wiejskie

Pod względem przynależności kościelnej, Domecko należało do obszernej parafii katolickiej w Chrząszczycach. W latach 1957–1961 wybudowano w Domecku kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny, a w 1980 r. erygowano odrębną parafię. Ciekawostką jest to, że kościoły w Chrząszczycach i Domecku wzajemnie się widzą.

Dej pozōr tyż:  Lędziny: „Szłapcugiym bez gruba” - rozmowa z Moniką Kostyrą, liderką projektu
Budynek kościoła
Figura przed kościołem
Figura św. Krzysztofa na placu kościelnym
Jedna z figur na placu przed kościołem

Miejscowość położona jest nad Prószkowskim Potokiem, romantycznie wijącym się wśród starych drzew wzdłuż głównej drogi wyznaczającej oś wsi. Stojąc na wschodnim krańcu Domecka zobaczymy piękną panoramę, a wśród pól wzgórze z kościołem w Chrząszczycach.

Prószkowski Potok
Prószkowski Potok
Prószkowski Potok

Niewielu pewnie wie, że tuż obok wsi, w niewielkim zagajniku pośród pól, znajdują się pozostałości dawnego grodziska z XIII wieku. Dziś w tym miejscu zobaczymy jedynie niewielkie wzgórze otoczone dawną fosą.

Grodzisko
Pęknięte drzewo przy Grodzisku

Pozostałe obrazy z Domecka:

Domecko. Panorama wsi
Domecko. Droga do Komprachcic lub Pucnika, dawnego przysiółka domeckiego
Droga w kierunku Dziekaństwa
Kościół parafialny w Domecku wśród pól
Krzyż przy ul. Zamkowej
Mostek nad Prószkowskim Potokiem
Mur cmentarza przy drodze do Chrząszczyc
Panorama z kościołem w Domecku
Park w Domecku
Prószkowski Potok przy ul. Młyńskiej
Restauracja Stary Dom
Sarna w parku
Szkoła
Szkoła
Wschodnia ściana kościoła
Zabudowania wiejskie
Zabudowania wiejskie
Plac przed kościołem
Pomnik poświęcony poległym w I wojnie światowej

Obrazy Górnego Śląska (#1): Zacharzowice

 

dr Henryk Niestrój – Górnoślązak z dziada pradziada, którego korzenie sięgają okolic Tarnowskich Gór z jednej, a Opola z drugiej strony. Absolwent historii oraz administracji Uniwersytetu Opolskiego. Doktor nauk historycznych (Uniwersytet Opolski, 2006). W latach 2000-2002 studia w Szkole Archiwalnej w Marburgu (Archivschule Marburg – Institut für Archivwissenschaft).

Karierę zawodową zaczął w Dziale Naukowo-Badawczym Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu-Łambinowicach. Następnie – w Archiwum Państwowym w Opolu zatrudniony kolejno na stanowisku archiwisty, kierownika oddziału do spraw naukowych, popularyzacji i działań edukacyjnych oraz p.o. kierownika oddziału opracowania materiałów archiwalnych powstałych do 1945 r. W latach 2012-2016 – zastępca dyrektora, następnie p.o. dyrektora Narodowego Archiwum Cyfrowego, a w latach 2016-2019 – zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Obecnie pracuje w Archiwum Państwowym w Opolu.

Zainteresowania to: historia regionalna (autor kilku monografii miejscowości), dawne pismo niemieckie (odczytywanie i tłumaczenie) oraz fotografia.

Więcej informacji na moich stronach:

Albumy fotograficzne: https://arcaion.pl/

Silesia. Historia Górnego Śląska: http://silesia.arcaion.pl/

Dej pozōr tyż:  Lędziny: „Szłapcugiym bez gruba” - rozmowa z Moniką Kostyrą, liderką projektu

Rotulus. Archiwistyka, aktoznawstwo, neografia gotycka: http://rotulus.arcaion.pl/

Kurrenta. Odczytywanie i tłumaczenie neogotyku niemieckiego: http://kurrenta.arcaion.pl/

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza