Obrazy Górnego Śląska (#1): Zacharzowice

Artykuł otwiera cykl fotorelacji z miejscowości historycznego Górnego Śląska. Dobór kolejnych miejscowości będzie zupełnie przypadkowy, chociaż zapewne będą przeważały te położone w okolicach Opola. Zarówno opis, jak i dobór obiektów fotograficznych nie zawsze będzie ściśle powiązany z tym, co można przeczytać o tych miejscowościach w opracowaniach historycznych, folderach promocyjnych albo na Wikipedii. Naturalnie zobaczymy te budowle, które są ważne w danej miejscowości, ale także te miejsca, o których być może nawet mieszkańcy nie słyszeli, albo nie doceniają ich piękna. Jako historyk i archiwista, w opisie skoncentruję się często na wskazaniu źródeł dotyczących historii miejscowości i jej mieszkańców (źródeł genealogicznych). Jako fotograf-amator postaram się wskazać miejsca, w które warto się wybrać o wschodzie słońca, albo i w nocy. Przede wszystkim zaś będą to obrazy Górnego Śląska często mocno odbiegające od stereotypowych, ograniczonych do jego części przemysłowej.

Zacharzowice (niem Sacharsowitz, 1936 Maiwald)

Wieś położona położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Wielowieś.

Zacharzowice, których nazwa jak twierdzi Heinrich Adamy wywodzi się od Wsi Zachariasza są otoczone polami i lasami, oraz schowane jakby od strony drogi nr 901 Pyskowice – Wielowieś. Położone na pagórkowatym terenie zachodnich rubieży województwa śląskiego nieduża wioska licząca ok. 300 mieszkańców była siedzibą wielu rodów szlacheckich. Między innymi Wrochemów. W 1861 r. przypadła niejakiemu panu Richterowi. Dwór, w którym rezydował właściciel ziemski zachował się w dobrym stanie do dnia dzisiejszego. Powierzchnia majątku w drugiej połowie XIX w. wynosiła 1540 mórg.

Jednakże perełką wartą obejrzenia jest drewniany kościółek w centrum wsi. Otoczony niewielkim cmentarzem, na terenie którego znajdziemy także ciekawą starą pompę wody. Teren wokół kościoła jest bardzo ładnie utrzymany, mimo że niedaleko znajdują się mokradła, będące pozostałością zapewne po dawnym stawie wiejskim, a gdzie spotkać można rankiem bociana, a nawet czaplę.

Kościół św. Wawrzyńca, będący kościołem filialnym parafii w Sierotach, liczy sobie ponad pół tysiąca lat! Ta drewniana budowla z 1570 r. zbudowana w konstrukcji zrębowej, posiada wieżę z 1675 r. W środku zobaczymy ołtarz neobarokowy z 2. połowy XIX wieku oraz dwa ołtarze boczne: świętych Szymona i Judy Tadeusza oraz św. Anny. Organy w kościele pochodzą z 1880 r. Na uwagę zasługuje także pięknie zdobiony sufit.

dr Henryk Niestrój – Górnoślązak z dziada pradziada, którego korzenie sięgają okolic Tarnowskich Gór z jednej, a Opola z drugiej strony. Absolwent historii oraz administracji Uniwersytetu Opolskiego. Doktor nauk historycznych (Uniwersytet Opolski, 2006). W latach 2000-2002 studia w Szkole Archiwalnej w Marburgu (Archivschule Marburg – Institut für Archivwissenschaft).

Karierę zawodową zaczął w Dziale Naukowo-Badawczym Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu-Łambinowicach. Następnie – w Archiwum Państwowym w Opolu zatrudniony kolejno na stanowisku archiwisty, kierownika oddziału do spraw naukowych, popularyzacji i działań edukacyjnych oraz p.o. kierownika oddziału opracowania materiałów archiwalnych powstałych do 1945 r. W latach 2012-2016 – zastępca dyrektora, następnie p.o. dyrektora Narodowego Archiwum Cyfrowego, a w latach 2016-2019 – zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Obecnie pracuje w Archiwum Państwowym w Opolu.

Zainteresowania to: historia regionalna (autor kilku monografii miejscowości), dawne pismo niemieckie (odczytywanie i tłumaczenie) oraz fotografia.

Więcej informacji na moich stronach:

Albumy fotograficzne: https://arcaion.pl/

Silesia. Historia Górnego Śląska: http://silesia.arcaion.pl/

Rotulus. Archiwistyka, aktoznawstwo, neografia gotycka: http://rotulus.arcaion.pl/

Kurrenta. Odczytywanie i tłumaczenie neogotyku niemieckiego: http://kurrenta.arcaion.pl/