Ô heimacie z bajtlami i (niy ino) dlŏ bajtli
Ferajna spod Ôlesna (ale z członkami m.in. tyż pod Dobrodziyniym, powiecie Strzeleckim, Ôpolu i Wrocławiu) ô mianie „Stowarzyszenie Opowiadamy” na poczōntku tego roku rozmyślała jak tu zmajstrować projekty dlŏ bajtli ô heimacie – geszichcie, kulturze, przyrodzie a roztomajtnych inkszych. Tak zrodzioły siy dwa projekty ô kierych tero chcymy wōm pedzieć i z kierych dalyj mogecie skorzystać!
Piyrwszy to „dziecięcy apel przyrodniczy” na nasze by szło pedzieć „Apel bajtli ô natura”. Nojpiyrw Mateusz Pawełczyk, kierego ta akcja bōła idyjōm, złonaczoł kolorowanka. Znojdły siy w niyj na przykład: kwiŏtki łōnk kwiŏtkōwych, apele ô niywyciepywanie hasio do lasu, niemaryszyniy luftu (w myśl zasady co pŏlisz to wdychosz), zamlŏwaniy wody z dachrynny, niyużywanie trucizn we rolnictwie a ôgrodnictwie i kanc inkszych malunkōw. Ale tyż ôlesko Rosa pośrōdku lasōw czyli kościōł św. Any i elemynty edukacyji regionalnyj jak mapa Gōrnego Ślōnska i nasze Ślōnskie herby. Tukej mōmy do wŏs geszynk: pobiercie ta kolorowanka i wydrukujcie sobie a swoim pociechōm.
Rozdano 250 takich kolorowanek, a wto nojgryfniyj pokolorowoł abo dodoł swoje apele dostoł nagrody w postaci ślōnskich buchōw ze Silesia Progress. Ôdboły siy tyż warsztaty przyrodnicze dlŏ cołkich familii. Poprowadzioł je sōm Leszy/Lasowik! A boł to Teatr Trip ze Świōn, kiery tyż poprowadzioł animacje na dożynkach we Szywołdzie. Cołki projekt dofinansowano ze „Działaj Lokalnie” ôd Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności majstrowanym bez Akademia Rozwoju Filantropii a ôśrodek DL Stowarzyszenie LGD „Dolina Stobrawy”.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Drugi projekt „Kamera, dzieci, akcja…” to projekt złonaczony jeszcze barzyj z bajtlami, to ône miały srogi wpływ na scynariusz i kostiumy. Dziynki warsztatōm we dwōch wsiach- Szywołdzie a Gōnsiorowicach mōgecie terozki ôglōndać dwa nowe filmy. „Muzykant i Utopki” to filmowŏ adaptacjyjo lokalnyj legyndy ô chopie kiery szoł ze okolic Szywołdu, Małych Borek a Brońca ku Koloniji Biskupiyj i napotkoł utopka. Kilknanaście bajtli bastlowało swoje utopki na warsztatach kiere prowadzioła Wiktoria Krysiak. Kilka z bajtli potym tyż grało we filmie i richtig im to szło bo grajoncy muzykanta Kamil Biłaniuk, gryfnie pokozoł dziynki tymu lynk. Srogimi utopkami byli: Sylwia Pietruszka i sōm reżyser Mateusz Pawełczyk. Zdjyncia majstrowane boły we oryginalnym placu akcji legyndy czyli Dioblim Młynku, ale tyż we Rzyndowicach kole Dobrodziynia i w Malyj Panwi kole Zawadzkiego.
„Piyknŏ Rajza” je zaś na podstawie ôpowiadanio Kingii Janek i reżyserowoł to Mateusz Stróżyk. Tukej akcja i wszyjskie zdjyncia boły we Gōnsiorowicach. To rajza we śnie po „szlaku gąski”, naprŏwdy kanc wiedzy i edukacyji bajtle musiały przyswoić i przekozały dalyj we filmie. Grali:
Julia Mateja – głōwnŏ postać , Aleksandra Gawlik – gąska Flora, Michał Wieczorek – gąska Zigus, Karolina Gawlik – gąska Hajdla, Adam Szymeczek – gąska Otto, Emilia Wieczorek – gąska Ema, Mikołaj Gawlik – gąska Bastain, Michał Maseli – gąska Tonik, Zosia Szymeczek – gąska Elza, Dawid Lechowicz – gąska Jorg, Michalina Maseli – gąska Trauta, Franciszek Maseli – gąska Franc, Ania Lechowicz – gąska Izydor, Natalia Walczek – gąska Luise i Kaczka
Filmy tukej:
Muzykant i utoptki: youtu.be/GkV1rgZAo2s?si=KgYkfcI7SEymDSZg
Piyknŏ rajza: youtu.be/MiS9A_AmTUA?si=X0fPhtQuhgSwz9Fu
Obie przygody stały siy tyż komiksym po ślōnsku, a gratis tyż w formie komiksowyj downiyjszy film stowarzyszynio „Suchy Utopek”. Cołki tyn komiks ze historiami wszystkimi to dlo bajtli dowka gŏdki, elemynty wiedzy ô Ślōnsku i szacunku do kultury a przyrody. Komiksy sōm we bibliotekach we Ôpolu, Ôleśnie, Jemielnicy, Strzelcach a inkszych. Projekt współfinansowany boł ze budżetu Województwa Opolskiego „w ramach zadania publicznego w zakresie wsparcia działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych pn. „Opolska Wieś Przyszłości – Wieś dzieciom”.”