O Górnym Śląsku na lekcjach języka obcego
Aleksander Lubina
O Górnym Śląsku na lekcjach języka obcego
w szkole podstawowej w klasach IV-VIII
Cykl: Współczesna edukacja na Górnym Śląsku
Współczesna edukacja na Górnym Śląsku postrzegana jest różnie. Wielu oczekuje wprowadzania edukacji regionalnej do szkół. Ale taka edukacja jest możliwa od zawsze, a od roku 2017 w szkołach podstawowych według obowiązującej (znowelizowanej) podstawy programowej.
W konsekwencji pisząc ten cykl uparcie powtarzam tezę:
W obecnych warunkach edukację regionalną (środowiskową) oraz kształcenie językowe (uczenie/nauczanie języka śląskiego) można/należy prowadzić w ramach podstawy programowej. O czym powinni wiedzieć przede wszystkim rodzice, ale także wójtowie, starostowie, burmistrzowie i prezydenci miast oraz dyrektorzy szkół i nauczycielki/nauczyciele.
Kto ponosi odpowiedzialność za rzetelną edukację?
Adresatami cyklu są rodzice i dziadkowie, ale także wójtowie, starostowie, burmistrzowie i prezydenci miast jako organy prowadzące placówki oświatowe oraz dyrektorzy szkół i nauczycielki/nauczyciele wszystkich typów placówek oświatowych.
Po zapisach ogólnych podstaw programowych dla przedszkola, szkoły podstawowej oraz szkoły ponadpodstawowej przejdę do podstaw programowych poszczególnych przedmiotów nauczania, a następnie do metod i technik umożliwiających skuteczne uczenie się.
Za wykształcenie, które jest składową wychowania Górnoślązaczek i Górnoślązaków ich odpowiadają rodzice i dziadkowie. To oni w ramach przysługujących im praw, o których już pisałem, powinni nadzorować nauczycieli i dyrektorów.
Na rodzicach i dziadkach ciąży także obowiązek uczenia się przez całe życie, popularne long life learning.
Podobne obowiązki mają polityczki i politycy. Z tą różnicą, że polityczki i politycy biorą za to pieniądze. Politykami i polityczkami zostali jednak z wyboru, bardzo często szermując hasłami regionalnymi i oświatowymi.
Pieniądze biorą także politycy samorządowi: radni miast i gmin, wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast – oni także mają decydujący głos przy powoływaniu dyrektorów szkół.
Dyrektorzy sprawują bezpośredni nadzór nad pracą nauczycieli!
Przypomnę kolejny raz – podstawa programowa to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności, które muszą być uwzględnione w programie nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych.
Podstawę programową określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
Podstawę programową dla wszystkich rodzajów szkół ogłasza minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
Podstawę programową znajdujemy w Dzienniku Ustaw z 2017 r. pozycja 356.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356)
Całość podstawy programowej tu:
https://www.ore.edu.pl/category/ksztalcenie-i-wychowanie/podstawa-programowa/
Język obcy – szkoła podstawowa I-VIII
Wstęp
Podstawa programowa kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego jest wspólna dla wszystkich języków obcych nowożytnych i w szkole podstawowej obejmuje następujące etapy edukacyjne:
1. I etap edukacyjny – klasy I–III szkoły podstawowej;
2. II etap edukacyjny – klasy IV–VIII szkoły podstawowej.
Na I etapie edukacyjnym każdy uczeń obowiązkowo uczy się jednego języka obcego nowożytnego, natomiast od klasy VII na II etapie edukacyjnym – dwóch języków obcych nowożytnych. Dodatkowo – również od klasy VII szkoły podstawowej – przewidziano możliwość nauczania jednego z dwóch obowiązkowych języków obcych nowożytnych w zwiększonej liczbie godzin w oddziałach dwujęzycznych. Z powyższych względów stworzono kilka wariantów podstawy programowej kształcenia ogólnego odpowiadających sytuacjom wynikającym z rozpoczynania lub kontynuacji nauki danego języka obcego nowożytnego na kolejnych etapach edukacyjnych, z zastrzeżeniem, że należy zapewnić uczniowi możliwość kontynuacji nauki tego samego języka obcego nowożytnego jako pierwszego na wszystkich etapach edukacyjnych, tj. od I klasy szkoły podstawowej do ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej (czyli przez 12 albo 13 lat).
Wszystkie warianty podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego zostały opracowane w nawiązaniu do poziomów biegłości w zakresie poszczególnych umiejętności językowych określonych w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (ESOKJ), opracowanym przez Radę Europy.
https://www.ore.edu.pl/zesp%C3%B3%C5%82-kompetencji-j%C4%99zykowych-i-wiedzy-o-kulturze/europejskie-portfoliojezykowe-epj/epj-6-10-lat).
Zajęcia z języka obcego nowożytnego, dla których naturalne i pożądane są ćwiczenia bazujące na pracy w parach lub w grupach, dają również doskonałą możliwość rozwijania tzw. umiejętności miękkich, w tym umiejętności współpracy, oceny mocnych i słabych stron własnych oraz kolegów/koleżanek, doceniania wkładu pracy kolegów/ koleżanek np. w ramach pracy projektowej.
Źródła:
Egzamin maturalny formule 2023/podstawaprogramowa/
https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/egzamin-maturalny-w-formule-2023/podstawa-programowa/
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
Dz.U. z 2017 r., poz. 356
1) kształcenie regionalne/środowiskowe, inaczej edukacja regionalna ma dwa znaczenia:
a) edukacja o regionie;
b) edukacja w regionie.
Bez uczciwej oświaty w regionie, nie ma mowy o uczciwym kształceniu regionalnym/środowiskowym. Czytamy o tym, kiedy mowa o: zajęciach terenowych 4), wyposażeniu pracowni 5) i niezbędnym sprzęcie 6).
2) Krajobraz kulturowy: ogół obiektów i cech fizycznych, obserwowalne wzrokowo wyrażenie kultury ludzkiej na powierzchni Ziemi, łączący elementy środowiska przyrodniczego i kulturowego. Krajobraz kulturowy jest wynikiem przekształcania krajobrazu naturalnego przez grupę lub kilka grup kulturowych i nakładania zróżnicowanych elementów kulturowych różnego wieku na tę samą rzeźbę terenu. Przestrzeń przyrodnicza, która znajduje się w sferze oddziaływań człowieka przyjmuje formę kulturową, wyrażoną w postaci krajobrazu kulturowego. Krajobraz ten można rozumieć jako antropogenicznie ukształtowany fragment przestrzeni geograficznej, powstały w wyniku zespolenia oddziaływań środowiskowych i kulturowych, tworzących specyficzną strukturę, objawiającą się regionalną odrębnością, postrzeganą jako swoistą fizjonomię. (Myga-Piątek, 2001, Nita, Myga-Piątek, 2006).