Klachule ze Zowodzio: ETOS I HOLOGRAMY
– Pani Bregulino, a Wōm to sie niy cni tak ciyngym siedzieć w tym ôknie i ino filować na tyn plac? – spytała sie trocha frechownie Drzyzdzyno. Zaroz sama trocha sie wylynkała tego, co pedziała, coby do jakijś szpicatyj godki niy prziszło, nale tedy ôwdy miała taki gyfil, co jakoś myśl za tela dugo smyko jij sie po gowie, aże yntliś musi to pedzieć. Staro Bregulino wejrzała na nia i szczyliła afa, kero godo: „Wyście sōm richtiś tako pitomo, abo ino udowocie?” Dobrze szczylono afa to je tak, choby ftoś sie Wos ô cosik pytoł, beztōż niy idzie niy ôdpedzieć, nale, zouwizou, Bregulino do tego jeszcze spytała sie ofyn:
– Nale ô co sie Wōm rozchodzi? Po jakiymu miałoby sie cnić?
– No, wiycie – napoczła tuplikować Drzyzdzyno – Kożdy jedyn dziyń durś jedne i te same… Mie na tyn bajszpil…
– Dyć to sie rozchodzi ô etos, pra? – pedziała Bregulino, a afa, kero szczyliła pedziała: „Tako staro, a ciyngym trza jij erklerować take proste rzeczy”.
– No, ja, etos, toć… – Drzyzdzynie zrobiyło sie trocha niypeć.
– Już sie tak niy lyjcie żurym, chobyście niy poradzili spokopić, co to je ślōnski etos. Kożdy wiy, co ôd iks lot kożdy musi robiyć swoje, bo inakszyj to ku czymu by tukej prziszło? To ino hadziaje niy majōm we zocy swojij roboty. Bele jak robić, ja, to je hadziajstwo! My sōm inksze! Mus je mus! Mōj Breguła durś łaził do roboty, a terozki, kej je na pynzyji, to łazi do szynku. Rozchodzi sie ô to, coby kożdy wiydzioł, co mo do roboty. Jo wstowōm, skludzōm chaupa, warza ôbiod i ida do ôkna. Dyć musza wiydzieć, co sie wyrobio na tym świecie…
– No, ja, nale we Internecu byście wiyncyj sie dowiydzieli…
– Ja, ja, na zicher, we Internecu znojda po wiela sōm truskawki na torgu – frōnkła Bregulino. Drzyzdzynie przyszło do gowy, co na zicher kajś je take forum, kaj poradzi znojś tako informacyjo, nale niy pedziała tego po głośnymu.
– Z etosem rozchodzi sie ô to, co kożdy wiy, co mo robić, choby i prawie niy miōł na to chynci – ôsprowiała za tyn czos Bregulino – Ja, toć, szło by zrobić to gibcij, bele sie niy narobić, pra? Nale to niy ô to sie rozchodzi! Wōm sie zdowo, co jo zowdy rada robia to, co musza? Niy roz mi sie niy chce, możno tyż bych chciała być choby te biznes-baby…
– Ja, biznes-baby, Jezderkusie… – znerwowała sie Drzyzdzyno.
– Tako to ino patrzy swojigo gyszeftu, a cōłko normalno robota mo w rzici. Kożdy by tak chcioł, pra? Chaupy niy posprzōnto, ôbiadu chopu niy zrobi, gibcij pōdzie na ôbiod do jakigoś restojrantu gorolskigo! Ani ôkiyn na świynta niy umyje! Jo bych tyż tak mogła! Bych sie ôblykła ancug choby chop i epne krōmfleki, o, i byda epno biznes-baba!
Drzyzdzyno wyforsztelowała sie Breguliny lotać we ancugu i na epnych krōmflekach. Sōmsiadka była fest rubo i ciynżko miałaby znojś taki ancug. Nale dyć fater ôd Drzyzdzyny tyż byli rube, a znodli ancug i galoty, do kerych by wlazło sztyrych chudszych chopōw. Poska niy nosili, ino zowdy houzyntregle. Nale za to we krōmflekach niy lotali. Beztōż Drzyzdzyno prziszła ku tymu, co jednak niy poradzi sie forsztelować Breguliny przeblyczonyj za biznes-baby.
– Tako baba to mo kajś cōłki nasz ślōnski etos, naszo tradycjo… I tak sie wszysko popśniło, ku czymu by to prziszło eli by my pociepali nasz etos?
– No, a te nowe technologije? – ciepła ôroz Drzyzdzyno. Bregulino szczyliła afa: „Jerōna, ô czym Wy fandzolicie?!”, beztōż jejij sōmsiadka gibko zmiarkowała, co musi pedzieć wiyncyj – No, wiycie, terozki to już robota, na tyn bajszpil, na grubie je blank inkszo jak piyrwyj. Wszysko sie zmiynio, skuli postympu…
– Ja, ja, postymp, dejcie mi pokōj z tym postympym… – Bregulino frechownie wlazła jij w godka, co trocha jōm znerwowało.
– Wiycie, nasz synek ôstatnio rajzowoł na urlaub ze swojōm… Poczkejcie, niych sie spōmna, kaj to ône byli…
– We Chorwacji – cera ôd Bregułōw kożdego roku cisła ze swojim chopym-krojcokem na Chorwacjo, beztōż Bregulino ciynżko miała spokopić, co ludzie jeżdżōm tyż kajś indzij.
– Niy, niy… We Londynie! Ja, ône we Londynie byli i godali, co hań je taki zōmek, kaj turystōw witajōm hologramy. Wiycie, to je take pierōństwo, kere wyglōndo jak normalny chop, nale to ino sie Wōm zdowo… Beztōż te Angliki poradzōm uszporować na szauszpilerach, styknie ino, co pokożōm ludziōm takigo holograma, kery ciyngym robi jedne, a te same…
– Pitome ludzie – pedziała Bregulino.
– Ja, ale to sie niy ino ô piyniōndze rozchodzi przeca. Idzie ô to, co taki szauszpiler mo fraj i sie aluje, bo cōłko robota robi za niego hologram. Forsztelujcie sie ino, jakby tak we kożdym ôknie na Zowodziu siedzioł taki hologram. Wszysko byłoby gynau tak, jak mo być. We kożdym ôknie hologram ôd jednyj klachule, we szynku hologramy ôd Waszego Breguły i mojigo Drzyzgi, a my za tyn czos mogliby my robić to, czymu sōm my richtiś rade.
– Choby co?
– Pierōn wiy, co sie nōm podobo. Sameście godali, co niy rade sztyjc siydzicie w tym ôknie. Dyć sam na placu i tak sie psinco wyrobio.
Bregulino napoczła filować we fynsterbret, choby ôroz wydoł jij sie fest interesantny. Szło zmiarkować, co żuchlo we gowie, co jij pedziała sōmsiadka.
– No, a kaj nasz ślōnski etos? – spytała sie yntliś.
– Smolić etos! – rozhajcowała sie Drzyzdzyno – Dyć to sie niy rozchodzi ô to, coby robić cosik, czymu my niy sōm rade, kej niy muszymy tego robić, pra?
Bregulino poprowiyła sie na swojim zegōwku. Bez pora sekund filowała kajś hań fōrt daleko, chocioż psinco tak po prowdzie poradziła zoboczyć.
– Wiycie co, ôd tego postympu, to mie sie zachciało iś do ustympu – bulkła yntliś, coby było klar: godka je fertiś.