Józef Mackiewicz: Patriotyzm landszaftu

Przekłŏd fragmyntu rōmanu ôd Jōzefa Mackiewicza “Lewa wolna” (Lewŏ fraj), w kerym pisŏrz rozrōżniŏ trzi zorty patriotyzmu. Jōzef Maciekwicz (narodziōł sie we 1902 roku we Petersburgu, a umrził we 1985 we Mōnachium) to durch niedocyniany wybitny polski (choć sōm ô sobie kiedyś napisoł, co jego nŏrodowoś to je antykōmunista, a plac pochodzyniŏ Wielke Ksiynstwo Litewske) pisŏrz pograniczŏ, powŏżany bez noblisty Czesława Miłosza za nojważniyjszego polskygo rōmanopisŏrza we 20. storŏczu.

Dwa razy nōminōwany do literackygo Nobla, a we polskim systymie edukacji szkolnej nie istnieje. Możno skuli tego, że nie pasuje żŏdnej ôpcji politycznej: z jednej strōny kōnsekwytny antykōmunista, z drugej krytyk Kościoła Katolickygo, z trzeciej przeciwnik granicy na Ôdrze i Nysie (pisoł, że abo akceptuje sie Jałta w całości, abo we całości sie jōm ôdciepuje), z czwortej przeciwnik nŏrodowych patriotyzmōw, ô czym poczytŏcie niżyj.

Tejla w ramach stympu, a terã zaprŏszōm do przekładu fragmyntu ô patriotyźmie landszaftu:

Gŏdŏ mi jedyn mōndry czowiek (…), iże sōm trzi zorty patriotyzmu.
Patriotyzm nŏrodny, patriotyzm doktryny i patriotyzm landszaftu.
Nŏrodny zajmuje sie ino ludźmi, kere zamiyszkujōm dany landszaft.
Doktrynalny – ani ludźmi, ani landszaftym, ino zaszczepianiym doktryny.
Dopiyro patriotyzm landszaftu (…) ôbyjmuje cołkość, bo i luft, i lasy, i pola, i barzoły, i czowieka za składŏwõ tajlã landszaftu.
Nŏrodowi patriociŏ na przikłŏd, dlŏ nich nojsrogsze szczyńście ludzkości, coby jak nojwiyncyj ludzi gŏdało unbedingt tōm samōm gŏdkōm, ale, brōń Boże, niy inkszōm.
Abo: kaj na rynku stoł kościōł, postawiã cerkew.
Abo: kaj stoła cerkew postawiã musowo kościōł.
A dlŏ mie – gŏdŏ – eli italijański barok, abo bizantyjskŏ kopuła,
i minaret, i synagoga tak samo przinŏleżōm do landszaftu jak jezioro, abo rzyka, abo rynek, przi kerym stojōm. (…)
A jak ty wszyjskim wrōnōm kŏżesz krakać pod batutōm
i liście na strōmach przikrojisz na jedyn muster, to co ôstanie z landszaftu?

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Jōzef Mackiewicz, Lewa wolna (1965)