Hanek tuplikuje – kontynuacja cyklu Hanek duplikuje

2 mŏja 20181 mŏja 2018 Redakcyjŏ

Podstawa programowa II. Etapu edukacyjnego: klasy IV–VIII język polski cz.1 (klasy IV–VI)

Hanek duplikuje / Hanek tuplikuje jest propozycją rozmowy, jest wymianą poglądów, ze wskazaniem pewnych elementów nieobecnych w dyskusji o edukacji regionalnej. Dodam – w dyskusji wysoce nieowocnej.
W poprzednich częściach cyklu Hanek duplikuje była mowa o prawach dziecka i rodzica zapisanych przez ONZ oraz Rzeczpospolitą oraz o tym, czym w istocie jest Postawa programowa, wskazałem miejsca mówiące o obowiązku uwzględnienia najbliższego otoczenia dziecka w (systemowym, a więc celowym) procesie edukacyjnym.
Po prostu nie sposób było mi pominąć znaczenie najbliższego otoczenia ucznia jako miejsca i przedmiotu edukacji, oraz prawa do nauczania i uczenia się o najbliższym otoczeniu i prawa do poznawania jego teraźniejszości i przeszłości.
Zasadniczo w znanych mi teoriach metodycznych (jak nauczać) obowiązkiem nauczyciela jest określenie celu dla każdej lekcji każdego przedmiotu. (do czego będę często wracał). Uczeń powinien wiedzieć, czego się nauczył podczas lekcji i jakie to ma zastosowanie tu i teraz. Tu – czyli w jego otoczeniu, w jego regionie. Można zaryzykować więc tezę, że jakakolwiek lekcja bez elementów regionalizmu jest lekcją niezbyt uzasadnioną z powodu braku możliwości zastosowania celu – jest lekcją bez celu operacyjnego. Określenie celu danej lekcji jest wymagane także po to, aby określić, czy założony cel lekcyjny został zrealizowany.

Wskażę w moich komentarzach do Podstawy programowej, gdzie i jak można podjąć rozmowę o edukacji regionalnej.

Poniżej skupię się na celach założonych dla klas IV-VIII w nauczaniu języka polskiego, za jakiś czas:

II ETAP EDUKACYJNY: KLASY IV–VIII JĘZYK POLSKI
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Wyrabianie i rozwijanie zdolności rozumienia utworów literackich oraz innych tekstów kultury. (Moje wątpliwości: Nie jestem przekonany o możliwości realizacji tak zapisanego celu bez zdolności rozumienia utworów literackich z najbliższej okolicy, z regionu, w tym także tych napisanych, bądź przetłumaczonych na język domowy ucznia i jego rodziny.)
2. Znajomość wybranych utworów z literatury polskiej i światowej oraz umiejętność mówienia o nich z wykorzystaniem potrzebnej terminologii. (Moje wątpliwości: Widzę tu możliwość uwzględnienia literatury regionalne wśród literatury światowej – w oryginale lub w przekładzie, także w tłumaczeniu uczniowskim.)
3. Kształtowanie umiejętności uczestniczenia w kulturze polskiej i europejskiej, szczególnie w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym. (Moje wątpliwości: Nie widzę możliwości uczestniczenie w kulturze europejskiej z pominięciem kultury regionu.)
4. Rozwijanie zdolności dostrzegania wartości: prawdy, dobra, piękna, szacunku dla człowieka i kierowania się tymi wartościami. (Moje wątpliwości: Nie widzę żadnej możliwości realizacji tego celu z równoczesnym pomijaniem kultury regionu.)
5. Kształcenie postawy szacunku dla przeszłości i tradycji literackiej jako podstawy tożsamości narodowej. (Moje wątpliwości: podobnie jak w punkcie 4.)
6. Poznawanie wybranych dzieł wielkich pisarzy polskich w kontekście podstawowych informacji o epokach, w których tworzyli (zwłaszcza w klasach VII i VIII).
7. Rozwijanie zainteresowania kulturą w środowisku lokalnym i potrzeby uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych. (Bez jakichkolwiek wątpliwości mowa tu o edukacji regionalnej)