Godka Klachuli 6.03.1921

Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.

Moji Zloci!

Przeboćcie, ize wōm dzisioj nie napisa nic ô mojich ôdwiedzinach w ôleskim „krysie” skiz tego, ize musa przodzi pisać ô tym plebiscycie, co mo być napewno 10 marca.

Toz juz teroz wiymy, kedy tyn wielki dziyń tego plebiscytu tu u nos na Ślōnsku bydzie. Tak choćby chcioł, prawie w palmowo niedziela, coby nōm sie przipōmniało, ize jak w ta niedziela te palmy nasze, to jest te kiziki, sōm piersym znakiym wiosny, tak tyz i ta kartka „za Polskōm”, ktoro w ta niedziela ôddōmy, jest piersym znakiym naszej wolności. Teroz sōm bardzo ludzie niecierpliwi jak to tyn plebiscyt wypadnie, a niejednymu Miymcowi drżōm galoty i ôd strachu borok dyrgoce, bo wie, ize niedługo przijdzie ôddawis za te wszystke krziwdy, ktōre nōm tu wyrzōńdziły te gizdy, co tu przileciały z kroj światu. Ôni wiedzōm, ize ôstatnio godzina lo nich sie zbliżo i że my, co my tu ôd pradziadōw na tej ziymi siedzymy, przeca nareszcie tych pruskich basokōw i krziwdzicieli sie teraz pozbyndymy. My juz nie chcymy dłużej być pachołkami i dziewkami u tych cudzych „lōmpōw”, co tu jyno po to prziszli, aby sie zbogacić a przi tym nami pogardzać i pōmiatać.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Niektorzi nasi ludzie sie bardzo frasujōm nad tym, co tam w Lōndōnie Anglicy, Italjoki i inksi ô Ślōnsku radzōm. To jest głupi frasunek, bo ani Anglicy, ani Italjoki ani żodyn inkszy narōd na świecie nie bydzie głosowoł tu na Ślōnsku jyno my – i tak jak my przegłosujymy, tak też być musi. My sie nie śmiymy ôglōndać ani na prawo, ani na lewo, jyno wszyscy bez wyjōntku, cy stary cy młody, cy zdrowy, cy chory, w palmōmo niedziela pamiyntać ô wszystkich krziwdach, ktore nōm te pruske gizdy wyrzōńdziły i głos dać za Polskōm.

Ô chłopōw i chłopcōw to sie tam nie starōm, bo to widza po mojim Pietrku i po inkszych i wiym, ize ôni wszyscy az do jednego na plebiscyt pudōm i głos za Polskōm dajōm. Wiym tez, ize ôni i tych ymigrantōw weznōm na „ajnōncwancik” i ze se ich ôbejrzōm i jak pōmiyndzy nimi bydzie przijociel, znajōmy abo kolega, to mu w poru słowach te wszystke germańske cygaństwa z głowy wykurzōm. Jyno mi ô to chodzi, co by my wszystke kobiety i dziołchy nie dały sie ôd chłopōw zawstydzić i w palmowo niedziela wszystke swōj głos za Polskōm dały. Nos bob i dziołch jest wiyncej jak chłopōw i my, jak wszystke głos swōj ôddōmy, napewno nie jyno tych pora Miymcōw i zdrajcōw, ale tyz i tych smykōw ymigrantōw przegłosujymy. Pamiyntać musymy ize jak świat światym, tako sposobność do zymsty i do uwolniynio sie ôd tych sztajfirōw, pyskocy, basokōw, cyganōw germańskich jak nōm sie teroz wydarziła, juz nie przidzie. I my musymy pamiyntać nie jyno ô nos, ale i ô naszych dzieciach i wnukach, coby ône nie były take pogardzōne i coby nimi bylejaki rechtōr i „beamter” pruski nie pōmiatoł i nie śmioł sie z nich tak, jak to z nami robili. Tōz moje złote kobiety i dziołski, jak przijdzie palmowo niedziela, wszystke do jednej, chustkōm sie ôdzioć abo „hut” na głowa wrazić – i na plebiscyt! Ale nie jyno wy same idźcie, ale po drodze zabiercie wszystke baby i dziołchy, przimōwcie im tak do sumiynio i do serca i zabiercie je ze sobōm do głosowanio.

My tu kole Bytōmia i kole Katowic to juz wiymy, ize żodno porzōndno kobieta ani dziołcha abo „frelka” inacej głosować nie bydzie, jyno za Polskōm. I byle jyno te wszystke inksze kobietki i dziołski w inkszych „krysach” prziszły po rozum do głowy i wziyny se z nos przikłod, to i ône mogōm sie uwolnić ôd tych cudzych przibłyndōw i docekać sie wolności swojej mowy i swojej wiary tak jak my. I to Wōm jesce powiym: Wsystko, kaj sōm gruby i werki napewno do Polski należeć bydzie, bo wiynkso cyńść ludzi tu za Polskōm głosować bydzie. To tez, cego Boze nie dej, ale gdyby tam u Wos w „Bożych strōnach” na wsi wiynkszość głosowała za Miymcami, wtedy miyndzy Wami a nami bydzie granica i wasze chłopy, Wasi ôjcowie, synowie, bracia, a też dziołchy, co tu na robota przijeżdżajōm, stracōm ta robota i wy potym geltak bydziecie widzieć na miesiōncku! Z tych pora jutrzin pola, co mocie abo nie mocie, nie wyżyjecie. Jak wasze krysy noleżeć bydōm do Polski, to ziymia tych grofōw, hercokōw, barōnōw i tych rozmajitych „vōn” bydzie noleżeć do wos, bo polski rzōnd rozdzieli te grunta dworske miyndzy ludzi ze wsi i ze dworu. A jak bydziecie głosować za Miymcami, to grunta dworske bydōm dalej noleżeć do tych basokōw, tu wasi robota stracōm, zostanie wōm bieda i wyndrōwka w świat! Ôd was zależy, by i grunta dworske noleżały do wos i by chłopy wasze i zarobki tu u nos w grubach i werkach mieli. Tōz wybierajcie i nie rōbcie wstydu sobie i inkszym i wszystke idźcie na plebiscyt i ôddejcie głos za Polskōm!

Tōz do widzynio
Rōźla Pyscycka.