Francek Fyrtok, 20.09.1920

Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.

Kochany Kocyndrze!

Już moja matka padali, chto jest kocyndrym, ôstanie nim do śmierci. Ale żeby kocyndra autōmobil mōgł ôpyrskać błotym, tegoch se nie myśloł, boch se miynił, iże to robiōm jyno cajtungi niymiecke. W tamtym tydniu loł deszcz jak farōna. Jechołech z koleksami autym. Korfanty se też przisiod. Pluta byla tako co niymara. Niebo płakało, jakby chciało zmyć ta krew, co szwandroki niymieccy na Gōrnym Ślōnsku wyloli. Autym jechało sie miynkko, bo droga rozmokła, była jak puch, abo ciasto na drożdżach. Auto sie jyno tak huśtało, jak keby se z pōłtora litra wypiło, a jechało tak cicho, bo skirz tej pluty, koła były w kaloszach. Kola na przodku jyno tak furczały i co chwila jakby wielkuchnym kropidłym: gich błotym na nasze gymby i nasze ancugi do kościoła. Ślips mōj był zabłocōny, a ô gymbie to ci niepowiym, żałuje iżech se na nia nie kupił kalosza. Keby tak była jechała moja libsta w bluzie z ajnsznytym, to bych sie był śmioł jak kōń. Korfanty abo sie urodził do auta, abo też auta lo niego zrobili, bo pyrskanie go jakoś ômijało i jeszcze farōn z nos szydził, jak na nos błoto sikało. A sikało czynsto, bo kałuży było kupa, co chwila kożde koło miało swoja kałuża ekstra.

Skirz gryncszucu i zielōnych spartakusōw dziouchy sie zepsuły. Ale terazki jeszcze bydzie gorzij. Pietryna Kryńcifortka już mie w sztychu ôstawiła. Nie moga pedzieć, już sie jedna zgłosiła jako erzac i napisała mi take pismo:

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Mōj złoty Fyrtolicku!

Jakech cytała w „Kocyndrze” tyn politycny listek ôd twoji Pietryny, to mi sie zaros zōłci uloło, bo wies (przeboc iże ci padōm za jedno) jo do ciebie juz dawno chciała pisać, jynoch nie miała tej ôdwagi. Przōd ci powiym coch jo za jedna. Joch jest z Kamiynia (ale nie z twardego jyno z parafii kamiyńskej) i mieskōm kole sw. Jōna. Ale nie dej sie tak blamować ôd tej Pietryny Kryńcifōrtki, ize mos wydziobane galoty. Tego se nie dej spodobać. Ôna bydzie jeździć na banie, naszafuje se jakego berlinioka i ciebie ôstawi za błozna. Zestarzejes sie, bydzies mioł krziwe nogi, nie bydzies chodzić sztram i zodno dzioucha cie nie bydzie chciała. Trzimej sie mie, boch tez fajno dzioucha i chodza modern. Na zima mōm do kościoła tako fajno garnitura i kafejowy pliśhut. Moja kamratka chciała ci pisać i chciała ôde mie antresy, alech ji nie dała, bo byś z niōm ônaczył i mie ôstawił w sztychu. Wies co? Coby my sie poznali przijdź na prōmynada, ale jak bydzie desc, bo to tam nie ma zodnych ludzi. Zatym do widzynio aze sie ôbejzdrzymy.

Karola Tycititam.

Tak pisze Karola. Ale czy bydzie lepszo ôd Pietryny? Chce bych prziszedł na prōmynada, a poczym jōm poznōm? Take pisma nie sōm ani tym, jakbych bez szyba patrzoł na bōnbōny. Skirz tego dowōm wszystkim do wiadōmości iże kożdo dzioucha, jak do mie pisze, musi napisać swoja antresa i kupa błoznōw, inaczej jakech Fyrtokym, tak nie grōm i kulki nazod. Już mie downo żodno dzioucha nie zaprosiła na muzyka; lotego ty Kocyndrze zrōb choć take starczyne weselisko.

Kero polityka jest teraz dobro? Czy tako papiorowo, czy też tako: lejmu! Jo padōm, iże ta drugo, bo po zycherce ôstało na Ślōnsku jyno kupa skoczek. A pōmyśl tam dlo mnie ô jakim kwatyrze, bo w rule już zimno. A może mnie kero dzioucha przigarnie, zaśpiewōm ji za to: „chodził do mnie cało zima”, dalej sie gwizdo. A może nos kto na kermasz abo na wesele zaprosi?

Twōj
Francek Fyrtok.