Francek Fyrtok 20.02.1921
Wachtyrz prezyntuje ślōnske artykuły ze starych cajtōngōw przepisane do alfabetu ślabikŏrzowego. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ône ôpiniji ôd redakcyje.
Kochany Hanysie!
Medykuja nad tym, czy Ôstatki były lo nos profitym czy nie. Wszystko to goliło jak farōna. Chłopcy i dziouchy potargali buty, a jeszcze nie mieli dość, Zaś muzykanci mieli sto miechōw radości, bo patrzeli na nogi, jak fikały, i tak se grali: „A jo grōm, a jo grōm, a ci błozny buty drzōm, jeszcze mi za to zapłacōm, co podeszwy potracōm”. Joch podeszw nie stracił, boch mioł wojańske buty. Jak ech tupnōnł, to elekstryka gasła i dylōwka pynkała. Aże karczmarz przichodził do mie i padōł: Herr Fyrtok kōmmyn Sie ejinyn trinkyn – bo chcioł abych nie tańczył. Jak ech sie go zapytoł czy w piwnicy pod zolym mo handgranaty, pedzioł mi: Herr Fyrtok trinkyn Sie noch ejinyn, wir sind gute Freunde. Dziouchy mie zabrały do tańca i tak sie skōńczyło z karczmorzym.
Teroz bez wielki post trzeba se statkować. Joch już zaczōn. Prziciagnōnłech poska, chodza w starych łachach. Ale dziouchy tak sie strojōm, jak keby postu nie było. Joch zawsze padoł, iże dziouchy sōm gorsze ôd chłopcōw.
Teroz sie mo ku Wielkanocy i ku plebiscycie, tōż Niymcy wskrzeszajōm nieboszczykōw. Keby mi tak hajmacryje wskrzesili jako libsta, to bych nic nie padoł, ale Ślōnska pojechali abo też nie pojechali na Niymcy, to już trocha za dużo. Keby tak poradzili wskrzesić tych wszystkich Gōrnoślōnzakōw, co padli na wojnie za ciōngle głodny futerland niymiecki i za Wilusia, toby była uciecha, ale też wtedy Niymcy dostaliby szmary jeszcze wiynksze jak pod Verdunym. Ale by to było cioranie aże hinter Deutschland.
To Waffynquester dobrze wie i skiż tego ciōngle mōwi do hajmaczbōjōw: immer feste druff. Szkoda, iże Quester nie sprowadził jeszcze na Ślōnsk Panzerschiffōw, bo te maschinyngwery i handgranaty przidajōm sie lo małych synkōw. Mōj synek sie zno na ajergranatach bo ciōngle ciepie kamiyniami za psami.
Ulitzka i Quester namowiajōm Urbanka, żeby sie ôżynił. Insi radzōm mu, że mo ciepnōńć ślepkiym na dziouchy, to ôdrazu pozno, kero bydzie jego. Tōż Urbanek ôbstalowoł se u masarza krowskich i świńskich ślepi, aby mioł brunotne i siwe do ciepanio. Ôn robi wszystko tuplowanie. Jak ćmi, to też, co bardzo czynsto robi, a jak pisze noty, telegramy, abo ôgłoszynia do jakego blatu, to sie aż kurzi za nim jak z lokōmotywy.
Ale mosz szczyńście Hanysie! Zameldowali cie do głosowania i Urbanek i Ulitzka rozpoznali cie jako swojego brata. Nie dziw, bo swoja fotografio zawsze drukujesz. Jo sie z Ulitzkōm też znōm, choć ech z nim krōw nie posł ani na ptoki z nim nie chodził.
W Mikulczycach majōm ludzie co chwila jakoś szarpaczka, bo Darymnik se myśli wiyncej niż krziwe drei i bardzo rod kedy go sie prowadzi na ratusz bez szpaler. Ale jeszcze wiyncej nos dzwigo Tōmek, bo tōmkowol w radzie gminnej za Abwehr i za to dostoł kilofek na „Abwehr” jedyn i drugi przilepnik. Kōmunista Szega chcioł im namajtać, ale inszy kōmunista Biyniek ôbrōnił szlachcica.
Na prziszly roz napisza ci ô nich wiyncej.
Francek Fyrtok.