Europejskie pojednanie dzięki regionom

03.05.24

Europejskie pojednanie dzięki regionom

1 maja obchodziliśmy 20 rocznicę, wstąpienia Polski i Czech, a tym samym Śląska do Unii Europejskiej. W 2004 roku Śląsk wrócił w pełni do struktur politycznych Europy Zachodniej, z których wyrwały go I i II wojny światowe. Dziś, 8 maja, wspominamy datę kapitulacji III Rzeszy i zakończenia II wojny światowej w Europie. Jutro będziemy obchodzimy Święto Europy – święto Unii Europejskiej. Sąsiedztwo obu dat nie jest zapewne przypadkowe. Symbolizuje ono, fakt, że po tragedii II wojny światowej, okresie nazizmu i faszyzmu w Europie, zbrodniach dokonanych przez Niemców i kolaborujących z nimi narodów, pojawiła się nadzieja na zjednoczenie Starego Kontynentu.

Fundamentem tego zjednoczenia jest pojednanie pomiędzy Francuzami i Niemcami. Dwa narody od wieków ze sobą rywalizujące, dla dobra Europy stworzyły idee mającą gwarantować pokój i dobrobyt. W procesie jednoczenia Europy istotną rolę odegrali również Włosi oraz kraje Beneluksu. Równie symboliczne w owym pojednaniu są dwa, dziś francuskie regiony – Alzacja i Lotaryngia. Przez ostatnie wieki były one areną francusko-niemieckiej rywalizacji.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Dziś Strasburg, największe miasto Alzacji jest stolicą Unii Europejskiej i siedzibą Parlamentu Europejskiego. Region ten cechuje się fascynującą kultura, łączącą wpływy francuskie i niemieckie, a także z jakże unikatową ludnością. Alzatczycy są obywatelami francuskimi posiadającymi silną tożsamość regionalną – alzacką, posługują się na co dzień językiem alzackim, dawnym dialektem języka niemieckiego. Dawna arena walk, dziś jest symbolem i stolicą pojednania Europejczyków.

Dej pozōr tyż:  Przegląd Kina Bułgarskiego - rozmowa z reżyserką Janą Lekarską

Z Lotaryngią związany był zaś Robert Schuman, francuski premier oraz jeden z architektów i ojców integracji Europejskiej. Lotaryńczyk, urodzony w Luksemburgu, studiujący na niemieckich Uniwersytetach, a finalnie francuski mąż stanu. Tylko człowiek wielu kultur może być ojcem idei zjednoczenia ponad narodowymi i językowymi podziałami i ograniczeniami. Robert Schuman, jako gorliwy katolik, jest również Sługą Bożym Kościoła Katolickiego.

Tworzenie Unii Europejskiej ma jeszcze jedną unikatową płaszczyznę pojednania, a mianowicie doszło do niespotykanego sojuszu chrześcijańskich demokratów i socjaldemokratów, którzy wspólnie pokładali nadzieję w europejskim uniwersalizmie, akceptującym wielokulturowość naszego kontynentu. Pogarda dla inności, strach przed różnorodnością i rządzenie poprzez kreowanie wzajemnych uprzedzeń są domenami ludzi małych. Może również my na Śląsku w końcu docenimy jakim bogactwem jest nasza regionalna różnorodność. Polacy, Ślązacy i Niemcy, różnych wyznań i światopoglądów będą wspólnie kreować region, który także mógłby być symbolem europejskie pojednania, gdyby nie ludzka zawiść.

 

Ojropejski ajnigōng dziynki regiōnōm

1 mŏja fajrowali my 20 rocznicã, wlyziyniŏ Polski a Czech, a bez to i Ślōnska do Ojropejskij Unije. W 2004 roku Ślōnsk wrōciōł w połni do sztruktur politycznych Zochodnij Ojropy, co z niyj wyciepły go I a II cołkiświatowe krig. Dzisiej, 8 mŏja, spōminōmy data kapitulacyje III Rajchu, a bez to i zakōńczynie II cołkiświatowygo krigu w Ojropie. Jutro bydymy spŏminali zaś Fest Ojropy – świynto Ojropejskij Unije. Sōmsiedztwo ôbōch datōw niy ma pewnikym przipadkowe. Symbolizyruje ôno, fakt, iże po tragedyje II cołkiświatowygo krigu, ôkresie nazizmu a faszizmu w Ojropie, gwŏłtach dokōnanych bez Niymcōw a kolabiyrujōncych z niymi nŏrodōw, ukŏzała sie nadzieja na ajnigōng Starego Kōntynyntu.

Dej pozōr tyż:  Bartodziej & Soika: W cieniu wyborów

Fōndamyntym tego ajnigōngu je cuzamynarbajt miyndzy Francuzōma a Niymcōma. Dwa nŏrody, kere ôd stŏleci ze sobōm wojowały, dlŏ powodzyniŏ Ojropy szafnyły idyje co mō gwarantiyrować  friden a wolsztand. W procesie ferajningōngu Ojropy srogo rolã ôdegrali tyż Włosi a tyż landy ôd Beneluxu. Ynlich symboliczne w  tym ajnigōngu sōm dwa, dzisioj francuske regiōny – Alzacyjŏ a Lotaringiŏ. Bez ôstatnie stŏlecia bōły ône arynōm francusko-niymieckiygo kōnfliktu.

Dzisioj Strasburg, nojsrogsze miasto Alzacyje je hauptsztatym Ojropejskij Unije a siydzibōm Ojropejskigo Parlamyntu. Regiōn tyn karakteryziyruje sie fascynujōncōm kulturōm, kero łōnczy erbizna francusko a niymiecko, a tyż z regiōnalnym niyôbyczajnym geselszaftym. Alzatczyki sōm ôbywatelōma francuskimi a majōm  siylnõ idyntyfikacyjŏ regiōnalnõ – alzackŏ. Na bez dziyń gŏdajōm gŏdkōm alzackōm, dŏwnym dialektym gŏdki niymieckiyj. Dŏwnŏ aryna bojōw, dzisioj je symbolym a hauptsztatym ajnigōngu Ojropejczykōw.

Z Lotaryngiōm zwiōnzany bōł zaś Robert Schuman, francuski prymier jak tyż jedyn z architektōw a fatrōw ojropejskij integracyje. Lotarińczyk, narodzōny w Luksymburgu, sztudiyrowoł na niymieckich uniwerzytetach, a yndlich tyż francuski sztatman. Ino czowiek mocki kultur moge być fatrym idyje ajnigōngu pōnad nŏrodowymi a gŏdkowymi abtajlōma a ôgraniczyniōma. Robert Schuman, kery bōł  echt katolikiym, je tyż terŏźnie Pōnbōczkowym Bedyntrym Katolickigo Kościoła.

Etwiklōng Ojropejskij Unije mŏ jeszcze jednã niyôbyczajno płŏszczyznã ajnigōngu, a prziszło do bezprzikłodnego aliancu krześcijōńskich dymokratōw a socjaldymokratōw, kerzi pospōł mieli nadziejo we ojropejskim uniwerzaliźmie, kery akcyptuje macka kulturowy karakter naszego kōntynyntu. Ôbrzidzynie a furcht przed roztōmajtościōm a reskyrowanie bez kryowanie wzajymnych niynawiści, a ôstuda, sōm dōmynoma ino małych ludkōw. Może tyż my na Ślōnsku w kōńcu bydzimy sztolc z bogajstwa naszyj regiōnalnyj roztōmajtość. Polŏki, Ślōnzŏki a Niymcy, roztōmajtych zawiyrzyń a weltanszaungōw, bydōm pospōł kryować regiōn, kery tyż mōgby robić za symbol ojropejskiygo ajnigōngu, keby niy ino czowieczo zowiść.

Dej pozōr tyż:  Propozycja wytycznych programowych nauczania języka śląskiego i kultury śląskiej

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Jedyn kōmyntŏrz ô „Europejskie pojednanie dzięki regionom

  • 15 mŏja 2024 ô 11:16
    Permalink

    Alzatczycy mają alzacką tożsamość narodową, a nie regionalną. Tożsamość regionalną lansuje tam Unser Land – Partit Alsacienne, co sprawia, że ma tam podobnie słabe poparcie, jak u nas tak samo regionalistyczny RAŚ. Jeszcze słabsze poparcie ma tam National Front Elsass-Lothringen, który jest skrajną prawicą z resentymentami do III Rzeszy oraz bliskimi kontaktami z NPD i FPÖ, co w Alzacji dobrze się nie kojarzy. Mimo faktu, że większość Alzatczyków uważa swoją alzackość za wyłączną tożsamość narodową, to nie ma to przełożenia politycznego. Mając do wyboru nieakcepowalną alzacką skrajną prawicę i jałowych alzackich regionalistów, większość Alzatczyków glosuje na partie francuskie, zgodnie ze światpoglądem i poglądami ekonomicznymi.

    Ôdpowiydz

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza