Erwin Sōwka niy żyje
Dzisiej, 21 stycznia, umar Erwin Sōwka, ślōnski malyrz prymitywista, grubiorz ze gruby Wieczorek we Janowie, ôstatni żyjōncy twōrca Grupy Janowskij.
Narodziōł sie we grubiorskij familiji na Giszowcu. Malowoł ôd szesnostego roku życio. Robiōł na grubie Giesche społym ze Ewaldym Gawlikym.
We swojij twōrczości nawiōnzowoł do grubiorskich mitōw i kultury antycznego wschodu. Czynsto przedstawioł kobiyce akty na tle Nikiszowca, dōmōw z wielgij platy, zegrōdkōw działkowych, grubiorzi i jejich pōmiyszkań.
Jego roboty prezyntowane były na Ślōnsku i za granicōm m.in. we Francyji, Italiji, i Chorwacyji, a znojś je idzie we zbiorach m.in.: Państwowego Muzeum Etnograficznego we Warszawie, Muzeum Norodowego we Wrocławiu, Muzeum Ślōnskigo w Katowicach, jak tyż we mocy polskich i zagranicznych prywatnych kolekcyji.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Ô malyrzu było stworzōnych pora filmōw, m.in. Lech Majewski sfilmowoł połnometrażowo ôpowiyść ô malyrzu i Grupie Janowskiej pt. „Angelus”.
W 2012 ôstoł laureatym Cegły Janoscha, nadgrody, co ja prziznowo katowsko redakcyjo Gazety Wyborczyj za zasugi w zachowowaniu kulturowyj tożsamości Gōrnego Ślōnska i rozsławianiu regiōnu. W 2013 bōł ôdznaczōny Złotōm Ôdznakōm Hōnorowōm za Zasugi dlo Wojewōdztwa Ślōnskigo. We 2017 roku dostoł strzybrno medalijo „Zasużōny Kulturze Gloria Artis”.
Erwin Sōwka, fot. Adrian Tync / Wikimedia Commons
jgt70@web.de
A dyc sam chop mo rychtig recht, joch zacol cytac ich sie wystroszyl tego ausdruka. nojprzod mi do dowy przilazlo, tyn malyrz prymitywnie mauje, cytuja slonski malyrz prymitywista….zas slonzoka za prymitywa robjom ..pjeronie dej se pokoj, a niyskoroch przi cytaniu sie kapnol, tus lo forma kunsztu sam sie rozlazi, jo bych niy lodlaziyl lod tych inkszych mianow za fest, yno ganc ajnfach po naszymu a dyc podpasowac pod inksze, tosz kozdy ze inkszych nacyji poradzi pokopic, podom pora mjonow……..Naivny Pyndzyl…… Naivne Malunki…Naivno Grajfka…Naivny Kunsztstyl….. Naivno Artka…..te v bych pedzol zaczimac tosz to je bardzi spodobnione.. bardzi alegancko..pozdrowjom wos herclich..
Fajnie coście spōmnieli! Btw. za nic niy poradzã ździerżeć pojyńć “prymitywista/prymitywizm”, niy byłoby dobrze jakigo snadniyjszego miōna na to po ślōnsku wymyślec/stosować/popularyzować? Z niymiecka “Naive Kunst”, ze czeska “Naivní umění” ze francuska “arte Naíf” abo angielska “Naïve art”, brzmi stokroć manij ôszkliwie. Bez przikłŏd “naiwistyczne kōnszta” a “naiwistyczny kōnsztler”. Jŏ wiã co prościyjszy do ôdbioru je ślōnski ze leksykōm podanōm na polski, ale sam to niy bardzo mi sie widzi taki manewer.
Dziynkujymy za ôpinijo. Jak za 10 lot zaś bydymy pisać ô najiwiźmie, to użyjymy takij terminologije. 😉