Buks Fyrtok z Ruły 22.07.1920
Kochany Kocyndrze!
Chcesz, abych pisoł ô szkole i rechtorach, Ale to nie lo mnie, bo niymōm elf pod nosym i kurza se cygarety. Napisza ci za to ô ôwiyńzinie, kero jest drogo, a drożyzna jest tōnio,
Ôwiyńzina jest drogo skiż tego, iże familijo wołōw i krōw bardzo sie szanuje i trzymo sie w zocy. Godołech bez dwie godziny z wołami skiż drożyzny, ale ô tym potym. Ludzie już downo nie widzieli prowdziwego woła i prowdziwej krowy, lotego musza dziepiero ôpisać co to wōł a co to krowa. Potym dziepiero powiym, co mi taki hōnorowy wōł ô drożyźnie pedzioł.
Krowa mo mlyko, jeżeli nie ryczy, ale niekedy mo take rozwodniōne mlyko, jakby jōm bez pōmyłka z drugej strōny wydojili. Wōł nie mo mlyka. Ôd krowy mōmy masło i syr, a jeżeli jest nieuczciwo to mōmy margaryna abo kunerol, czego ô wole pedzieć nie można. Z wołu mōmy ôwiynzina, i z krowy tyż, bo jest rōwnouprawniōno.
Wōł jak bōł dzieckym, nazywoł sie cielyńciym, skiż czego ô niekerych ludziach, bez tyn przykłod ô autōmistach, padōmy: „Zapōmnioł wōł, jak cielyńciym bōł”. Ale jak wōł jest starszy, to mo rozum, bo sie nigdy nie żyni, czego ô krowie pedzieć nie można, a ô zbuczku wcale nie, bo zbuczek sie ciyngym żyni.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Rōd ôwiynzi spysznioł skiż drożyzny i z byle kim godać nie chce. Tako staro kamynba zadziero rogi i nosa, jak moja zeszłoroczno ôsimnostka, jak w ôdpust przy huśtawce paradziła sie w jedbownej zopasce – a wōł myśli, że jest strykym ministra, boczy sie i macho ôgōnym, jakby świat i ludzie byli luftym. Choć ôwiynzina jest czynsto tak twardo jak podeszwa ze starego policjanta co mioł urszwiegermuter bez zymbōw, to i krowa i woły paradzōm sie ôgōnami i z bele kim sie nie ôddowajōm. Nie dziwić sie, bo we wszystkich parlamyntach, sejmach i magistratach nojwiynksi politycy ô wołach i świniach godajōm. Bez to sie woły psujōm.
I godej tu z niymi, kedy wōł ani wejrzy na ciebie, skoro gazety kożdy dziyń ô drogej ôwiynzinie i drożyznie mlyka piszōm. Dzisiej woły majōm reszpecht jyno przed ministrym, posłym abo redachtorym, bo to sōm jejich koleksy i przyjociele, a z tobōm prostokym godać nie bydzie. Dzisiej wōł to wielki pōn, abo jaki sekretorz, abo też naôpak.
Spytołech sie woła, czymu mlyko take droge a ôn wejrzoł na mnie jak Urbanek i ôdpedzioł, iże ô take gupstwo mōm sie krowy spytać, to nie jego rzecz. Ôn sie interesuje jyno politykōm, bo bydzie kandydować do sejmu i bydzie ministrym. Wtedy bydzie dziepiero ôwiyńzina drogo i twardo. Wōł padoł, iże drożyzna to nic, a na twardej ôwiynzinie dużo sie uszporuje, I mo recht. Taki kōnsek ôwiyńziny dzisiejszej to i dwa tygodnie wyndruje po żołōndku. Joch, bez tyn przykłod, w Zielōne Świōntki, w Berlinie zjodł kōnsek ôwiyńziny, to jeszcze dzisiej nie moga patrzeć na miynso i dużoch bōł bez to uszporowoł, keby nie libsta, boch jej musioł nowo kipa kupić i taki boa. Pytołech sie też ô zielōnkōw, ale wōł z ôbrzydzynio splunōn w bok – bōł to bildowany wōł – że ślina zahaczyła mu sie ô brzuch. Toch sie go już nie mōg spytać, czy Hilger jeszcze drugi roz pojedzie po psidrek do Spaa, czy nie.
Skiż tego drożyzny bydzie co roz to wiyncej i bydzie co roz to tōńszo, bo tako jest polityka wołōw.
Trzimej sie starej czopy
Francek Fyrtok.
Wszyjske teksty muszōm być rozumiane we kōntekście historycznym i niy przedstawiajōm ôpiniji redakcyje Wachtyrza.
