Brawo Fojerman

W Mikołowie wczoraj 17.11.2018r bōł już VI Finał Kōnkursu „Napiszmy to po naszymu”. Kōnkurs szykuje Bibliotyka we Mikołowie. Wymyślōł tyn kōnkurs Jōzef Żur. Kożdy rok je inkszy tymat kōnkursu. Latoś trza było napisac 1-3 wiersze po ślōnsku, abo po polsku ô ślōnskij tymatyce.

Człōnek Demokratycznyj Uniji Regiōnalistōw Ślōnskich Stanisław Neblik, kery pisze pod pseudonimym FOJERMAN, dostoł latoś drugi plac za wiersze:
„Pogaduszki z Adamym”
„Gwiozdka”
„Kaj iś”

Łōńskigo roku trza było napisać po ślōnsku list do przociela kerego downo niy widzioł, a ôn dostoł wyrōżniyni.

Fojerman to znany ślōnski poeta eźli jedyn z najlepszych .W 2016 roku wydoł ksiōnżka „Do rymu po naszymu, abo ślōnski miszmasz”. We ksiōnżce były roztomańte utwory (wiersze, fraszki, limeryki, bojki atp)

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Terozki chce wydać coś we prozie, ôpowiadania po ślōnsku.

Kludzi zajta internetowo “Giskana Fojermana”. Je tyż wspōłautorym Internecowygo Słownika Godki Ślōnskij”DYKCJŌNORZ”(www.dykcjōnorz.eu), a razym ze kamratami z DURŚ uczy szkolorzy jak pisać po ślōnsku we Rybniku, Rudzie Ślōnskij a inszych placach.

Wiersze za kere dostoł nagroda:

Pogaduszki z Adamym

Pisoł żeś, Adam, kedyś „Pana Tadeusza”,
Tōż jo, Ślōnzok z Rybnika, tyż napisać musza
Ô mojim piyknym Ślōnsku, ô tej Ôjcowiźnie,
Bo kery sam choć trocha tej ślōnskości liźnie,
Tyn już serce ji ôddo, już je Ślōnzok cały.
Chcioł bych ôpisać wszystko, co ôczy widziały,
Dyć je żech zwykły synek, talyntu brakuje,
Tōż niech sie tyż nady mnōm czytelnik zlituje.
Jo niy byda sam pisoł żodnej epojeje,
Bo chca yno Wōm pedzieć, co sie u nas dzieje.
Adam bōł wielki pisorz, nazywany „wieszczym”,
A jo sie durch pisanio musza uczyć jeszcze,
Ale czuja, że ôba mōmy coś wspōlnego,
A choć niy poradza sam mianować tego,
To wiym, że Adam wtedy czuł sie tam choćby jo:
Niby je człowiek szczynśliwy, niby wszystko mo,
A czegoś mu brakuje, w sercu prōzno jakoś,
Tōż niyroz by tak siedzioł a bōł by zapłakoł,
Nad losym Matki biydnej, tak poniywiyranej.
Jo, synek tej Ziymie, tej godki zakozanej,
Niy moga sie dziwać, jak sie to wszystko traci,
Co tak procnie chowali te starziki nasi.
Kaj sōm te familoki, przi nich te chlywiki,
Te ławki przed laubōm? A kaj sōm te muzyki?
Te ôdpusty, uciecha, wszystko sie straciyło.
Czy mie sie to yno śni, czy tak richtig było?
Kaj sōm te piykne czasy, co my we przikopach
Raki se chytali, a fuzbal szło pokopać
Z kamratami ze szkoły, na łōnce przi lesie?
Terazki tak myśla, co nōm jeszcze prziniesie
Ta dymokracyjo, ta wolność, ta swoboda?
Nowe czasy, tōż dziynka, że jeszcze sam moga
Pisać po naszymu, dyć tyż do czasu możno,
Aż keryś sam „ôpcyjo cudzo” wy mie pozno.
Dyć co mi ôstało? Czego mi wziōnś niy mogōm?
Tego, żech je Ślōnzok a z tōm Matkōm, niybogōm,
Na dobre a złe. Dyć doś! Czas już stanyć z kolan.
Jo se po swojimu tyn mōj Ślōnsk widzieć wola:
Te nasze hołdy, lasy, łōnki, rzyki, strōmy,
Co szumiōm mi nad głowōm. My sie dogodōmy.
Ô tych starych czasach, jak sam piyrwej bywało,
Jak sie w krōtkich galotkach po rżysku lotało,
Drachy sie puszczało, a strzylało ze szlojdra.
Możno jeszcze dzisiej kaj we szopie tam znojda
Jaki stary gōmin, a łatka ze strzewika.
Tela człowiek umi: rozkraka zrobić z patyka,
A po lesie lotać, choćby te indianery.
Niech mi tego sprōbuje tyż zabrōnić kery.
Abo siedna na koło, a bez pole rusza.
Jo se na tym kole zaś poôbjyżdżać musza
Wszystki te stare kōnty, te miejsca w pamiynci.
Przeca tam mi wyntili żodyn niy wykrynci,
Żodyn mi sam niy koże pokozać paszportu,
Bo jo se byndaluja tak yno dlo szportu.
A że to robić musza w ukryciu, na niby?
Czasym tak je w życiu. Niy ma go, choć prawdziwy.
Twōj kraj dzisiej je wolny a Ty tyż, Adamie,
Tōż pokoż Pōnbōczkowi tyż roz za czas na mie.
Możno sam tyż doczkōmy kedyś takich czasōw,
Że godać sam bydymy piyknōm godkōm naszōm,
Jak nasze starziki. Żodyn nōm niy powiy,
Że miejsce ślōnskości je yno na kerchowie.
Przeca my sōm żywi, ludzie z krwie, a kości
I chcymy żyć we zgodzie, bez haje, a złości.
Kożdego przijmnymy sam, choćby przociela.
Dyć niech niy rozrobio. Styknie. I yno tela.
Miejsca sam je doś, roboty nōm tyż niy braknie
Na dłōgi lata. Niech sie zaś lepszy dzioć zacznie
A niech kwitnie nōm ślōnskość, jak te kwiotka polne.
Ślōnzoki w swojich sercach dycko bydōm wolne.

Gwiozdka

Wysoko, na miesiōnczku,
Siedzi gwiozdka malutko,
Trzimie sie mocno rōnczkōm
A popłakuje cichutko,

Bo sie boji, że śleci.
Jo tyż sie trocha boja,
Że już niy bydzie dlo dzieci
Po nocach bojek bojać.

Dyć, jak ta gwiozdka śleci,
Jo jōm chyca, we klinie,
A na miesiōnczek, dlo dzieci,
Wleza z niōm po drabinie.

Kaj iś?

Siod żech se pod strōmym,
A kole mie przeszol czas.
– Czamu tak siedzisz?

Siod żech se nad rzykōm,
A woda mie mijo wartko.
– Czamu tak siedzisz?

Siod żech se na łōnce,
Szmaterlok przelecioł z boku.
– Czamu tak siedzisz?

Siod żech se tak w ciyniu,
Jak mie żodyn niy widzioł,
A kōmbinowoł żech: kaj iś?