Nagroda im. Josepha hrabiego von Eichendorffa dla Ryszarda Kaczmarka

Ligota Łabędzka 2025

Klub Twórców Górnośląskich
przyznaje
Nagrodę im. Josepha hrabiego von Eichendorffa
Ryszardowi Kaczmarkowi
zasłużonemu dla „piękna, dobra i prawdy” w kulturze Śląska.

Profesor Ryszard Kaczmarek to jedna z najważniejszych postaci współczesnej historiografii Górnego Śląska. A jego spojrzenie na region jest wyjątkowo trzeźwe, oparte na źródłach i wolne od politycznych uproszczeń.
prof. Ryszard Kaczmarek to autor kluczowych książek o śląskiej tożsamości i losach mieszkańców regionu.
W wywiadach podkreśla, że daty symboliczne dla Polski — jak 11 listopada 1918 — na Górnym Śląsku miały zupełnie inne znaczenie. Dla Górnoślązaków najważniejsze było zakończenie I wojny światowej, a nie odzyskanie niepodległości przez Polskę.
Kaczmarek zwraca uwagę, że mieszkańcy Górnego Śląska:
• służyli w armiach niemieckich,
• migrowali do RFN i NRD,
• żyli na styku kultur i państw.
W jego najnowszej książce Czy jestem Niemcem? analizuje powojenne migracje i tożsamościowe dylematy Ślązaków.
Profesor podkreśla, że powstania to przede wszystkim spór o władzę i lojalność na poziomie lokalnym, a nie prosty konflikt narodowy.
Jego głos jest ważny, bo łączy: rzetelność archiwisty, wrażliwość na lokalną pamięć, i odwagę w mówieniu rzeczy niepopularnych, ale zgodnych z faktami.