Zdarzyło się w marcu – śląskie kalendarium

URODZILI SIĘ:
18.III.1294 – Henryk VI Dobry (zm. 13.XI.1335) książę wrocławski;
10.III.1788 – Joseph Karl Benedikt Freiherr von Eichendorff (zm. 26.XI.1857) poeta, tłumacz;
17.III.1793 – Franciszek Klingohr (zm.2.IX.1853) nauczyciel, pianista, kompozytor, dyrygent;
10.III.1825 – Max Waldau (Richard Georg Spiller von Hauenschild) poeta, pisarz (zm.  20.I.1855 w Tscheid, dzisiaj Szczyty)
14.III.1854 – Paul Ehrlich (zm. 20.VIII.1915) lekarz, laureat Nagrody Nobla;
11.III.1907 – Helmut James von Moltke (zm.. 23.I.1945) prawnik, twórca antyhitlerowskiego „Kręgu z Krzyżowej”;
9.III.1889 – Kazimierz Konstanty Demel (zm. 27.IX.1978) ekolog, biolog morza, zoolog, oceanograf;
22.III.1917 – Ewald Cebula (zm. 1.II.2004) piłkarz, mistrz Polski, reprezentant Polski;
9.III.1919 – Franciszek Hawanek (zm. 17.IX.1987) historyk dziejów społeczno – politycznych Śląska;
9.III.1931 – Janusz Kidawa, reżyser;
11.III.1931 – Janosch właśc. Horst Eckert, pisarz, rysownik;
2.III.1943 – Zygfryd Blaut „Malina”, „Drops” (zm. 20.IV.2005) piłkarz, mistrz Polski, reprezentant Polski;
24.III.1948 – Jerzy Kukuczka (zm. 24.X.1989) alpinista, zdobywca „Korony Himalajów”;
8.III.1953 – Ewa Ziętek, aktorka teatralna i filmowa;
6.III.1968 – Kamil Durczok, dziennikarz;
1.III.1977 – Leszek Blanik, sportowiec, medalista olimpijski, mistrz świata;
2.III.1978 – Sebastian Riedel, muzyk;

ZMARLI:
14.III.1397 – Henryk VIII Wróbel, ks. głogowski, prawdopodobnie jego wojska jako pierwsze na Śląsku używały broni palnej;
3.III.1421 – Jan Kropidło (ur. ok. 1360-1364) biskup, bratanek Władysława Opolczyka;
27.III.1532 – Jan II ks. opolski, ostatni z opolskich Piastów, twórca Ordunku Górnego (pierwszej ustawy górniczej) oraz Przywileju Hanuszowego (pierwszej śląskiej „konstytucji”);
17.III.1620 – Jan Sarkander (ur..20.XII.1576) duchowny katolicki, święty;
22.III.1627 – Georgius Aelurius właśc. Georg Katschker (ur. 1596) pastor, pierwszy historiograf ziemi kłodzkiej;
23.III.1723 – Jan Chrystian Günther (ur. 8.IV.1695) poeta, “odnowiciel poezji śląskiej”;
9.III.1742 – Michael Klahr (Starszy) (ur. 1693) rzeźbiarz,
23.III.1863 – Józef Lompa (ur. 26.VI.1797) polski działacz narodowy, poeta, publicysta – współpracownik wielu ówczesnych pism, prozaik, autor polskich podręczników szkolnych;
5.III.1888 – Robert Spiske (ur. 29.I.1821) ksiądz, założyciel „Stowarzyszenia św. Jadwigi”, błogosławiony;
5.III.1895 – Konstanty Damrot pseud. Czesław Lubiąski (ur. 14.IX.1841) ksiądz, publicysta, poeta;
27.III.1923 – Wawrzyniec Hajda „Śląski Wernyhora” (ur. 8.VIII.1844) działacz ludowy i poeta, górnik;
31.III.1930 – Emil Krebs (ur. 15.XI.1867) wybitny poliglota, prawnik, dyplomata;
10.III.1946 – Józef Piernikarczyk (ur. 1885) historyk, odnalazł i opublikował Ordunek Górny z 1528r.; 17.III.1954 – Stanisław Ligoń (ur. 27.VII.1879) pisarz, malarz, ilustrator, działacz kulturalny, reżyser, aktor, polski działacz narodowy;
12.III.1957 – Maksymilian Jasionowski „Marek z Chin”, „Staropolanin” (ur. 12.X.1867) pisarz ludowy, społecznik, polski działacz narodowy;
5.III.2006 – Roman Ogaza (ur. 17.XI.1952) piłkarz, mistrz Polski, reprezentant Polski;

Dej pozōr tyż:  Zdarzyło się w lipcu – śląskie kalendarium

ZDARZYŁO SIĘ:
18.III.1281 – Joannici ze Strzegomia otrzymują ziemie w Kotlinie Jeleniogórskiej wraz z przywilejem wykorzystywania gorących źródeł w Cieplicach;
9.III.1589 – układ będzińsko-bytomski zawarty pomiędzy Polską a Habsburgami;
9.III.1741 – Prusacy zdobywają Głogów;
23-30.III.1793 – powstanie tkaczy na Pogórzu Sudeckim;
11.III.1812 – królewski edykt dający równouprawnienie Żydom w wykonywaniu handlu i dostępie do urzędów miejskich;
17.III.1813 – Fryderyk Wilhelm III wydał we Wrocławiu odezwę „ Do mojego ludu”, dekret o ustanowieniu orderu Żelaznego Krzyża;
27.III.1813 – ochotniczy korpus mjr Adolfa Lützowa wyrusza w pole. Kolory mundurów korpusu obecnie składają się na kolory flagi niemieckiej. Trzon korpusu stanowiła wrocławska młodzież akademicka;
III.1848 – początek „Wiosny Ludów” na Śląsku;
2.III.1851 – ustawa uwłaszczeniowa chłopów;
III.1891 – w Wałbrzychu powstają pierwsze na Śląsku filie Związku Niemieckich Górników;
III.1919 – strajki i protesty robotnicze na Śląsku, w zamieszkach giną ludzie;
8.III.1919 – odezwa kard. Bertrama: „Łagodźcie i poskaramiajcie narodowe zróżnicowania i przeciwieństwa”;
III.1920 – Komisja Międzusojusznicza postanawia, że Sipo może być wyposażone w lekką broń, rząd niemiecki intensywniej zaczyna wspierać finansowo i materialnie Organizację Bojową Górnego Śląska – Kampforganization Oberschlesien (KOOS);
1.III.1921 – tajny polsko-francuski układ w sprawie utworzenia wspólnych górnośląskich spółek bankowych i kopalnianych;
10-19.III.1921 – specjalne pociągi z uprawnionymi do głosowania przybywają na Górny Śląsk;
13.III.1921 – pierwszy projekt „III powstania” zostaje przedłożony w polskim komisariacie plebiscytowym;
20.III.1921 – Plebiscyt na Górnym Śląsku;
23.III.1921 – ogłoszenie przebiegu tzw. linii Korfantego; oficjalna uchwała rządu polskiego o nie podejmowaniu militarnych operacji na Górnym Śląsku;
15.III.1925 – powstanie śląskiego okręgu NSDAP;
1.III.1933 – oddanie do użytku magistrali węglowej Śląsk-Gdynia;
21.III.1934 – początek budowy „Autostrady Śląskiej” (Berlin-Bytom);
22.III.1936 – początek strajku okupacyjnego 1100 górników w kopalni „Ślask”;
III.1938 – powstaje Związek Polaków w Czechosłowacji;
III.1941 – początek wpisywania ludności obszarów wcielonych do Rzeszy na niemiecką listę narodowościową (Deutsche Volksliste, DVL);
15-31.III.1945 – armia radziecka przeprowadza operację opolską mającą udaremnić niemieckie próby odblokowania Wrocławia;
6.III.1945 – Radio Katowice rozpoczyna emisję programu;
11.III.1945 – utworzenie województwa śląsko-dąbrowskiego;
19.III.1945 – początek obejmowania przez władze polskie zachodniej części Górnego Śląska, która przed II wojną światową była w granicach Niemiec;
8.III.1953 – Katowice zostają Stalinogrodem;
21.III.1954 – Katastrofa na KWK” Barbara-Wyzwolenie”, ginie 82 (wg niektórych źródeł 100) górników, więźniów z obozu w Łagiewnikach i żołnierzy z batalionów pracy;
13-16.III.1968 – studencki strajki w Wrocławiu;
III.1979 – Pierwszy wrocławski Przegląd Piosenki Aktorskiej;
10.III.1994 – powstanie Uniwersytetu Opolskiego;

Dej pozōr tyż:  Cisza imperium. Ostatnie pożegnanie hrabiny Joanny Schaffgotsch

INNE WAŻNE DATY:
1.III. – święto Balearów;
17.III. – dzień św. Patryka, święto Irlandii;
19.III. – Dzień Jedności Kaszubów;

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Jedyn kōmyntŏrz ô „Zdarzyło się w marcu – śląskie kalendarium

  • 3 marca 2022 ô 09:12
    Permalink

    Krzyż żelazny ustanowiono 10 marca 1813 roku. Na tydzień wcześniej niż ogłoszono Odezwę.

    Ôdpowiydz

Ôstŏw ôdpowiydź do Orszulka Pociep ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza