Trwa spis próbny. Można deklarować narodowość śląską?
Latem zeszłego roku pytaliśmy Główny Urząd Statyczny o formę Narodowego Spisu Powszechnego w roku 2021 oraz możliwość deklarowania narodowości Śląskiej. GUS w lipcu 2019 roku udzielił nam odpowiedzi, w której m.in. informował, że “nie będzie stosowany żaden zamknięty katalog dopuszczalnych rodzajów narodowości (etnonimów) czy rodzajów języka, a konstrukcja pytania w formularzu umożliwi wyrażenie dowolnej – pojedynczej lub podwójnej – identyfikacji narodowo etnicznej oraz wskazanie dowolnych języków kontaktów domowych, w tym jednego lub dwóch języków niepolskich.”
Obecnie (od 1 do 31 kwietnia) w 16 wybranych gminach w Polsce trwa próbny spis, a właściwie samopsis, gdyż Spis Powszechny 2021 ma mieć formę internetową i każdy będzie mógł sam się spisać bez wizyty rachmistrza. W trzech województwach śląskich wybrano następujące gminy:
Prószków – gmina miejsko-wiejska, powiat opolski, województwo opolskie
Kłodzko – gmina wiejska, powiat kłodzki, województwo dolnośląskie
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Wojkowice – gmina miejska, powiat będziński, województwo śląskie.
O ile nie dziwi wybór Prószkowa, uważanego za jeden z mateczników mniejszości niemieckiej, to wybór Wojkowic z powiatu będzińskiego raczej nie będzie sprzyjał przetestowaniu deklarowania narodowości śląskiej.
Próbny samospis trwa już 3 tydzień, a nam udało się dotrzeć do zdjęć formularza w pytaniach dotyczących narodowości, dzięki czemu mogliśmy sprawdzić zapewnienia GUS z ubiegłego roku.
Najpierw będziemy zapytani o naszą narodowość. Do wyboru będzie polska, 13 mniejszości ustawowych (zarówno narodowych jak i etnicznych) oraz inna. W takich sytuacjach pokazuje się między innymi po co Ślązakom potrzebny jest status mniejszości etnicznej.
Po zaznaczeniu opcji inna, otworzy się pole, gdzie będziemy mogli podać narodowość śląską.
Kolejne pytanie będzie dotyczyć naszej ewentualnej dodatkowej przynależności do innego narodu lub wspólnoty etnicznej.
Za udostępnienie screenów dziękujemy Arturowi Jabłońskiemu z Kaszëbskej Jednoty.
Przypomnijmy, że w ostatnim spisie powszechnym z 2011 roku 846,7 tys. osób w Polsce zadeklarowało narodowość śląska, z tego 375,6 tys. jako jedyną, a 435,8 tys. jako pierwszą. Język śląski jako domowy wybrało 529,4 tysięcy osób, z czego 126,5 tysięcy mówi w domu wyłącznie po śląsku.
A jak będzie w roku 2021? Patrząc na formę spisu zależeć to powinno tym razem głównie od samoświadomości Ślązaków.
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 odbędzie się od 1 kwietnia 2021 do 30 czerwca 2021 roku.
