Rŏman Pawlyta: Po welōnku je przed welōnkym
We niydziyla, po prawie tydniu, skōnczyło sie welowaniy nowego europejskiego parlamyntu.
Jake sōm terŏzki ryzultaty?
Na poczōntku trza pedzieć co po 20 lŏtach zajś wiyncyj jak poła ludzi co mōgli, poszli tyż welować. We Polsce, na zicher i na Gōrnym Ślōnsku, bōło to po prŏwdzie trocha manij jak 50% ale nigdy prandzyj welować niy poszło wiyncyj jak 30%. I to trza mieć we zocy.
Jak ludzie welowali we rōztomajtnych krajach Europejskiej Unie? I sam sōm tyż rōztomajtne ryzultaty. Chadeki i socjaldemokraty straciōły na tela co piyrwszy rŏz we historyje europarlamyntu niz bandōm mieć wiyncyj jak poła posłōw.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Kanc sie gŏdało co we tym roku narodowe populisty i nacjōnalisty bandōm rzōndzić we Unie. Tak sie tyż niy stało. Je ich tera wiyncyj ale do kupy niy majōm ani 200 posłōw na 751 wszystkich. Te partyje wygrały we Wielkiej Brytanii (Farage), Francyji (Le Pen), Italii (Salvini), Polsce (Kaczyński) i na Wyngrzech (Orban) ale chto bandzie chcioł iść ze niymi we koalicyjŏ? Orban i jego partyjŏ po prowdzie sōm we frakcyji europejskich chadekōw ale jak dugo jeszczy? Do tego trza dodać co nacjōnalisty skiś narodowego egoizmu niy umiōm rzōndzić do kupy.
Wiyncyj posłōw majōm terŏzki tyż liberały i zielōni. Wyglōndŏ na to co ci piyrwsi wlazōm do rzōndzōncej koalicyji chadekōw i socjaldemokratōw. Europejskŏ Unia bandzie sie dalij zmiyniac bo i świat niy stoji na placu. Tymatōw do roboty je za dojś – imigracyjŏ, zmiana klimatu, ludzie bez roboty (barzij na połedniu Europy), agresywnŏ Rusyjŏ, kōnflikt USA i Chin, etc. Niy ma jednak co marzić ô przestawiyniu zygŏrōw ô 20-30 lŏt do zadku coby zajś bōło dobrze jak piyrwej. Po piyrwsze piyrwej tyz niy bōło wszystko blank dobrze a po druge świat idzie dalij i nikt we Ameryce, Chinach abo Indiach niy bandzie czekoł na nŏs.
Na kōniec pŏra słōwek ô ślōnskej reprezyntacyji we Brukseli. Je tam pŏra Ślōnzŏkōw ale tak richtich ślōnskymi sprawōnkōma interesowoł sie yno chadek Marek Plura. Dostoł tera 3-4 razy wiyncyj gosōw jak 5 lŏt nazŏd ale we tym roku to niy stykło. Do europarlamyntu dostoł sie za to Łukasz Kohut ze Wiosny Biedronia. Je to lewicowŏ partyjŏ ale ôberzymy jak sie bandzie staroł ô ślōnske sprawunki.
Wszystke ryzultaty idzie kuknōńć sam: https://www.politico.eu/article/how-europe-voted-election-2019-parliament-results/
Rŏman Pawlyta – pochodzi spod Ôpolŏ. Skōńczōł geografijŏ i politologiajŏ w Berlinie, robi i żyje w Kazachstanie.