O wydawnictwie Silesia Progress Pyjtra Długosza
Aleksander Lubina
Z szacunkiem o wydawnictwie Silesia Progress pana Pyjtra Długosza
Szacunek wobec samego siebie, swoich przodków i potomków wymaga ciągłej pracy nad osobowością, nad tożsamością, czyli wymaga poszukiwania odpowiedzi na pytanie kim jestem i kim chcę być, na kim chcę się wzorować, czyją drogą chcę podążać.
Jednym z najlepszych sposobów jest czytanie i słuchanie książek.
Czytanie i słuchanie książek odróżnia ludzi od zwierząt innych gatunków.
I. Od roku 2012 książki nieodzowne dla doskonalenia czytelników nie tylko na Górnym Śląsku wydaje Silesia Progress. To owoc tytanicznej pracy Pyjtra Długosza. Wśród prawie stu wydanych przez niego pozycji są dzieła wyjątkowe i tym samym obowiązkowe dla świadomych siebie Górnoślązaczek i Górnoślązaków. Jeśli nie czytasz, to podaruj komuś bliskiemu lub nieznajomemu książkę Silesii Progress, tak zrobisz coś pożytecznego.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Polecam w pierwszej kolejności:
1) Wiatr od wschodu Augusta Scholtisa w tłumaczeniu Aloisa Smolorza. Legendarną powieść w roku 2015 83 lata po ukazaniu się pierwodruku wydał Peter Długosz. Na Scholtisie wzorował się Günther Grass, a tłumaczenie Aloisa Smolorza jest świetne. Swoje wyjątkowe umiejętności Alois Smolorz potwierdził tłumacząc Woźnicę Henschela Gerharta Hauptmanna na polski i śląski;
2) Hanyska i Dzieci Hanyski, w których Helena Buchner opowiedziała o życiu Górnoślązaczki zanim Alojzy Lysko zdobył popularność dzięki monodramowi Mianujom mie Hanka;
3) Niebieska walizka – pożegnanie z Breslau Marianny Wheelegham w tłumaczeniu Marcina Melona. Wheelegham przedstawiła losy dziewczynki i jej rodziny z Bresłau w czasach nazizmu i latach powojennych;
4) Listy z Rzymu Zbigniewa Kadłubka to pierwsza w dziejach istotna książka po Śląsku;
5) Joseph Eichendorff inaczej Margarethy Korzeniewicz to z kolei pierwsza biografia poety po polsku;
6) Kanon światowej literatury „dziecięcej” po śląsku w tłumaczeniu Rafała Szymy i Grzegorza Kulika i Grzegorza Buchalika to nie tylko wydarzenie:
a) Pippi Långstrump – Astrid Lindgren + audiobook, tłumaczenie Rafała Szymy
b) “Mały książe” w śląskiej wersji językowej przetłumaczony przez Grzegorza Kulika, tłumacza m.in. „Hobita”, “Dracha”. Godniyj Pieśni”.
c) śląska wersja książki “Alicja w krainie dziwów” z oryginalnymi ilustracjami Johna Tenniela oraz audiobookiem czytanym po śląsku przez Annę Bączek-Lieber – tłumaczenie Grzegorz Kulik.
d) Niedźwiodek A.A. Milne’a, arcydzieła literatury światowej. Integralną częścią książki są oryginalne ilustracje Ernesta Sheparda. Wydanie uzupełnia słowniczek wyrazów śląskich i audiobook w wykonaniu Mirosława Neinerta.
e) Francusko klasyka “Le Petit Nicolas” ôd Rene Goscinnego ze ôryginalnymi ôbrozkami Jean-Jacques’a Sempé we ślōnskim przekładzie Grzegorza Buchalika!
Mirosława Syniawy poezje i tłumaczenia poezji światowej oraz Tkaczy Gerharta Hauptmann.Tak Mirosław Syniowa pisze o
REMEMBER TAM O’SHANTER’S MARE – SPŌMNIJCIE SE TAMOWÃ KLACZKÃ
Wiersze i śpiywki Roberta Burnsa
ze ślōnskimi translacyjami ôd Mirka Syniawy
Niyjedyn możno mi powiy: dyć kaj Szkocyjŏ, chopie, a kaj Ślōnsk? Jŏ se atoli myślã, że kej w Szkocyji sōm Morawy (dŏwnymu krōlestwu Moray, w kerym rzōńdziōł krōl Macbeth, łacińske krōniki dŏwały czynsto miano Moravia), to i na Ślōnsk musi być tamstōnd niydaleko. I jak czytōm jedyn abo drugi Burnsōw wiersz, to widzã, że Szkot niy jyno mŏ take same poczucie humoru jak Ślōnzŏk, ale tyż tak jak Ślōnzŏk niyrŏd mŏ zazbyt ugrzeczniōnõ, zazbyt „ulizanõ” gŏdkã. Jak już mŏ co pedzieć, to żŏdyn rŏz na ôkōłki, a dycki prosto do ôcz. I zdŏ mi sie, że te poczucie humoru do kupy z chropatościōm gŏdki to je dobry pōnkt wyjściŏ do szukaniŏ tego, co Szkot mŏ ze Ślōnzŏkym spōlnego.
7) Oczywiście nie należy przeoczyć książek Henryka Wańka, Szczepana Twardocha oraz autorów i autorek piszących po czesku: Petra Čichoňa, Leoša Kyšy, znanego pod pseudonimem Fran¬tišek Kotleta. Anny Malchárkovej, Evy Tvrdej.
Miłośnicy literatury popularnej znajdą w Silesii Progress kryminały Marcina Melona, Moniki Kassner, Marcina Szewczyka.
II. W sklepie Silesii Progress (ôd 2007) dostępne są także wyjątkowe dzieła innych wydawnictw weźmy na przykład:
1) Wielki Janja Arnolda Ulitza z roku 1953, przetłumaczony i wydany pierwszy raz po polsku w roku2023. Powieść katowicka;
2) Ślōnzoki – Mariana Kulika bez politycznego retuszu, ” Autentyczne, traumatyczne, nieocenzurowane wspomnienia Ślązaków z lat 1939-1956″;
3) Ślązacy. Schlesier – tomów 8, Fundacja Nauki i Kultury profesor Joanny Rostropowicz.
Ważną pozycją Silesii Progress jest “Jak pisać po ślōnsku?” Rafała Szymy
Dyć żodyn nos tego niy uczōł! Prowda – na nauka pisanio we wielkich, ôficjalnych godkach mōmy cołkie lata, ciźba rechtorōw, kilogramy ksiōnżek i ćwiczyń. A nasza ślōnsko godka, co dopiyro niydowno prziszła ku tymu, coby sie jakoś czyńścij sama zapisować, tego wszyskigo niy mo. Durch ale idzie sie nauczyć czytać i pisać po ślōnsku, a tyn heft to je pōmoc w tym, coby to zrobić samymu.Znojdziesz sam wszysko, co je potrzebne:
– nojważniyjsze prawidła
– nojpopularniyjsze zwyki
– wyklarowanie, co piszymy jednako, a co podug lokalnyj godki
– ćwiczynia i plac do włosnyj roboty
– przikłady tekstōw z roztōmajtych strōn Gōrnego Ślōnska
Naucz sie pisać po ślōnsku… To niy ma ciynżkie!
