Moc kultury #15: Skrzywanek urwał się z nici

Aleksander Lubina
Moc kultury

Skrzywanek urwał się z nici

Nad nagrody cenił wieloletnią przyjaźń z Bohumilem Hrabalem, na podstawie którego nakręcił sześć filmów.

W 2006 oczarował świat szóstym obrazem na kanwie powieści przyjaciela Obsługiwałem angielskiego króla, historią o Janie Dziecku, kelnerze o losach trochę Boryczki z Zaklętych rewirów Worcella, trochę Jana Piszczyka Stawińskiego. Jan Dítě to jednak nie Kraków i nie Warszawa. To Praga, czeska Praga – złote miasto Golema, Kafki, Szwejka, Hrabala…

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

Ostře sledované vlaky, oczywiście na podstawie Hrabala, zawiozły dwudziestoośmioletniego reżysera do Oscara.

Oglądam z podziwem Hrusinskych, seniora i juniora, w Slavnosti sněženek, 1984, w nostalgicznej historii o życiu, pasjach, związkach w maleńkim Kersku, oczywiście  znów według Hrabala i znów z Rudolfem Hrušínským, a właściwie z Hrušínskými Rudolfami, starszym i młodszym

Postřižiny same w sobie są piękne, piękny jest browar, piękne są włosy, piersi i pośladki, wspaniała autobiografia Hrabala, bo film jest ewokacją dziecięcych wspomnień pisarza o mamusi Marišce i ujku Pepinie. Wyśmienita, pełna wdzięku niewyłącznie erotycznego wysmakowana czeska bajęda, przywołująca z niepamięci Tatiego, Fernandela i de Funesa (ciupkę).

Skowronki na uwięzi (Skřivánci na niti, Larks on a String), zrealizowane w 1969, zakazane w Czechosłowacji, musiały poczekać na wolne Czechy, bo rzecz to o obozie re-edukacyjnym, o obozie wychowującym w późnych latach czterdziestych ubiegłego wieku elementy burżuazyjne w osobach profesora, saksofonisty i mleczarza, ich przyjaciół i przyjaciółki  według jednej prawdziwej ideologii. Film nagrodzony berlińskim Złotym Niedźwiedziem w 1990.

Dej pozōr tyż:  Ożywienie We Ślōnsku
Jiří Menzel – fot. http://oiff.com.ua/en/index.htm / CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

W 1977 reżyser, dyrektor teatralny, aktor, scenarzysta podpisał tzw. Antykartę 1977, czego się nie wstydził, bo jak mówił: Wstydzić się mają ci, którzy go do tego zmusili.

Jiří Menzel (23 February 1938 – 5 September 2020) was a Czech film director, theatre director, actor, and screenwriter. His films often combine a humanistic view of the world with sarcasm and provocative cinematography. Some of these films are adapted from works by writers such as Bohumil Hrabal and Vladislav Vančura. (wiki)

A filmy należy oglądać.

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

Górnoślązak/Oberschlesier, germanista, andragog, tłumacz przysięgły; publicysta, pisarz, moderator procesów grupowych, edukator MEN, ekspert MEN, egzaminator MEN, doradca i konsultant oraz dyrektor w państwowych, samorządowych i prywatnych placówkach oświatowych; pracował w szkołach wyższych, średnich, w gimnazjach i w szkołach podstawowych. Współzałożyciel KTG Karasol.

Śledź autora:

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza