Mirosław Syniawa: Z autobusowych ôbserwacyj
Anna Achmatowa napisała w jednym wierszu:
Kejbyście znali, jake niykej ściepki
Sōm glebōm wiersza, kery, cōż sam gŏdać,
Niy wiy, co gańba, blank jak mlyczy łebki,
Knefliki, lebioda.
Tery wōń świyżŏ, wrzask z ôbdŏlu groźny,
Pleśń tajymniczŏ, co na ścianie siadŏ…
I już wiersz źwiyńczy, czuły i szkowroźny,
Wōm i mie na radość.
Ja, prostota tymatu żŏdyn rŏz niy je wadōm wiersza. Czasym, jak prawie poeta morduje sie z twōrczōm blokadōm, prosty tymat może mu drek pōmōż. Bezto wierzã dŏwŏ sie poetōm na takõ przileżytość dorady: kej siedzisz przi szrajbtiszu nad prōznōm szkartkōm i niy wiysz, ô czym pisać, to wejzdrzij ku wiyrchu. Możno na gipsdece je pajynczyna – dycki to jakiś tymat. Abo kuknij na swoje nogi w laciach pod szrajbtiszym i sprōbuj je ôpisać…
Dlō mie jednym z takich miyjsc, kaj łacno znojś tymat do nowego wiersza, je autobus (snadnōm rzeczōm może to być i bana). Trza jyno – rzecz nojważniyjszŏ – schować smartfōna do taszy i zamiast w smartfōna dziwać sie na to, co dzieje sie naôbkoło nŏs. Niydŏwno z autobusowych ôbserwacyj uplōntoł mi sie taki wiersz:
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
AUTOBUS DO SZCZYŃŚCIŎ
W przōniu poczōntek wszyjsko mŏ…
Robert Rożdiestwienski
Wsiedli ôd reszty ludzi tak festelnie inksi,
blank choćby światło jakeś jasne ôd nich biyło,
choćby niy ciepali ciyni.
I ôn i ôna mieli możno lŏt sztyrdziści,
ale niy wiyncyj, jak już to mynij.
W ôkazowaniu uczuć ôn bōł szporobliwy,
dyć jyj za swojã rynkã trzimać sie pozwolōł,
a ôna jak modŏ koza
aż cołkŏ prōmiyniała, to, co wrze w niyj driny,
ludziōm i światu rada pokŏzać.
Ni lyku na to niy ma, ni żŏdnyj ôchrōny,
a wiek? Tyż nojmyńszego niy mŏ sam znaczyniŏ,
bo czyś je stary, czy mody,
źle sie nōm żyje, kedy przŏć kōmu niy mōmy
i nōm, borŏkōm, niy przaje żŏdyn.
Podug R. R. poczōntkym bezma kożdyj rzeczy:
marzyń i ôlśniyń, czynu, strachu, niynawiści
je nic inkszego jak przōnie.
Myślã se, że ideał bōłby blisko, kejby
wszyjsko to miało tyż w przōniu kōniec.
Jak żech wysiadoł, dalij dziwali se w ôczy.
Dźwiyrze sie za mnōm klapły, ôni pojechali,
wiyncyj niy widziołch ich ôbu.
Czego bych mioł im życzyć? Możno tego, coby
do szczyńściŏ dowiōz ich tyn autobus.
Mirosław Syniawa – urodzony 1958 w Chorzowie, tłumacz poezji światowej na język śląski (m.in. wierszy zebranych w tomie “Dante i inksi”), autor poezji po śląsku (m.in. “Cebulowŏ Ksiynga Umartych“) oraz prozy pisanej w języku polskim (“Nunquam Otiosus”), współautor “Gōrnoślōnskygo ślabikŏrza”.