Marcin Melon: Zen na hołdzie
Napisała do mie na facebooku pani Natalia Krupa: „Dobry! Wiycie możno kaj idzie sie trefić z jakimś oficjalnym Rzecznikiem Ślōnskich Stworokōw, coby pedzioł swoja opinio na tymat nowyj inicjatywy instytucji <Katowice Miasto Ogrodōw>?” Toć, wiym! Nale ô kero inicjatywa sie rozchodzi? Aaa, pani Kamila Szejnoch, artystka ze Warszawy (ô, Jezderkusie!) prziszła ku tymu, coby zbajstlować Japońsko Zegroda Zen na hołdzie we Murckach.
Do tych, kere niy czytali mojich „hanusikowych” kryminałōw: ta hołda to je bina, na keryj rozgrywo sie ôstatnio scyna „Kōmisorza Hanusika”. Ja, ja, to je ta „Srogo Chaja” (ô keryj ponoć nawet kapelōnki śpiywajōm we kościołach!), nasz ślōnski Armageddon i Ragnarōk w jednym, dziyń, w kerym epno armia Utopcōw, Połednic, Bebokōw, Fojermonōw, Jaroszkōw i inkszego pierōństwa napoczła chajać sie ze Ślōnzokami i Gorolami. Ta warszawsko idyjo skuplowanio hołdy z buddyzmym i Zen fest zeszterowała pani Natalie, kero je fankōm Hanusika (pozdrowiōm). I niy ino ônyj. Pod artiklym na zajcie „Gazety Wyborczyj” ciepiōm sie tyż inksze Ślōnzoki: „Nasz Hajmat zowdy bōł wierny krześcijōńskij tradycji! Niy bydōm nōm warszawioki swojigo gorolskigo buddyzmu sam na Ślōnsk smyczyć!” A pani Natalia prziszła ku tymu, co możno by Zefel Walynciok (fto czytoł Hanusika, zno Zefla) jakiś protest zbajstlowoł. Bo, pado Natalia, „tyn ôgrōd sam tukej pasuje choby gumiklyjzy do szokolady…”
Pierōn wiy, coby na to pedzioł Zefel, ôstatnio żech go trefiył we Bilbao. Nale jo som tyż mōm ciynżko pedzieć, co myśla. Bo z jednyj strony poradza spokopić, co tukej sie rozchodzi ô ślōnsko tradycjo, nale z drugij: jo żech je ôstatnio coroz to bardzij rod buddyjskim idyjōm… Wiyncyj: wydowo mi sie, co ta nasza ślōnsko hobbicio mentalność je blank buddyjsko i blank Zen.
Napoczōn żech czytać ô tym buddyźmie łōńskigo roku i niy byda Wōm wiyszoł nudli i fuloł, co jo je już terozki fest ôświycony ekszpert. Im wiyncyj czytōm, tym wiyncyj czuja sie choby tyn borok, kery łazi po chaupie po ciymoku i szuko kaj je szalter. Nale poradza spokopić tela, co buddysty to sōm ludzie, kere majōm dystans do cōłkigo tego świata i samych siebie i poradzōm żyć tukej i terozki, a niy ciyngiym pitać myślami do przodku abo do zadku. Fest mi to pasuje i wetna sie, co niy ino mie. Widzioł żech te myślyniy Zen u niy jednego ślōnskigo starzika, u mojigo tyż, chocioż żodyn z nich niy wiedzioł co to je Zen. Dyć co inkszego robi starzik, kery siedzi przed familokem i kurzi fajka? Medytuje! To je nic inkszego jak sati, na kere Angliki i Hamerykony godajōm mindfulness. Tukej niy było tego polskigo „achcich na skryncie”, tego ciepanio sie ô bele co i cichtowanio na przileżitość do nowyj chaje. Te buddyjske myślyniy znod żech tyż na kartach Twardochowego „Dracha” (niy gorsz sie, Szczepan, kożdy mo prawo znojś cosik inkszego). A kej medytujesz to chobyś zjeżdżoł na gruba we szoli, coroz to głymbij i głymbij, ino niy do Ziymi, a do siebie samego. Nale przeca wszysko to je jedne i te same, pra?
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
No ja, ino co z tym naszym ôdwiycznym ślōnskim katolicyzmym? Dyć ôn zowdy sam bōł, choby modro kapusta na ôbiod w niydziela i tyta u piyrszoka. Buddysty psinco majōm do katolikōw, nale Ponbōczek już buddystōm taki rod niy sōm. A wiadomo, noblesse oblige, dyć niy po darmo Ponbōczek godajōm po naszymu (niy wiedziliście? niy znocie ślōnskich wicōw!). A jak wyciepali Lucyfera i inksze diobły z nieba to kaj? Do Hameryki? Do Sosnowca? Niy, do Bierunia! Kożdy gupi sie pomiarkuje, co my sōm nacyjo bez Ponbōczka wybrano. I co? Mōmy mu terozki narobić ôstudy i zbajstlować japońsko zegroda Zen na hołdzie?
Som ani niy wiym co mōm ôdpisać pani Natalii. A jak Wōm sie zdowo? Bo jo jednak rod medytuja. Nojlepij chyba na smyntorzach. Nale na hołdzie, we japońskij zegrodzie tyż bych rod pomedytowoł.Beztōż dowōm Pani, pani Kamilo, zielone światło. Ino niych Pani dowo pozōr, coby z pomsty jakiś Utopek Wos niy chycił za szłapa i niy zasmyczył do stowu!
Marcin Melon – nowiniorz, felietōnista, rechtōr, Ślōnzok. Dwa razy wygroł konkurs na “Jednoaktōwka po ślōnsku”. Autor kultowej seryje ô “Kōmisorzu Hanusiku“.