Godka Klachuli 10.03.1922
Wachtyrz prezyntuje artykuły po ślōnsku ze downych cajtōngōw. Trzeba je rozumieć we kōntekście historycznym i niy prezyntujōm ône ôpiniji ôd redakcyje.
Byłach wōm padōm tu kejś na bolu. Tak mie juz dzieci kusiły, aze mie skusiły, a nojbarzij mie namowiała Getruda z tym swojym zolytnikym. No i dałach sie namōwić, boch se tyz i padała, ize przeca miynsopust sie kōńcy i ôstatki na karku, a jo se jesce ani jednego kōnska nie wyskocyła. Kupa rozmajtych ludzi tam było na tym bolu, po pańsku, po chopsku i po miejsku poôbōcōnych. Fyrtok, Karlik i Gustlik tyz byli. Jeźli tak mōm ôtwarcie pedzieć, tōz mi sie, moji złoci, nie widziało na bolu, a nojbarzij mi sie nie podobały te nowe tańce, jakeś tam fokstroty, nozdepy, szymy i inksze. Jednego, jedniuśkego waloskach se, wōm padōm, wyskocyła z Karlikym, bo to statecny karlus. Fyrtok abo wykwiyloł, wōm padōm, mioł papiōrzanno copka na głowie i ciepoł jakymiś kōnfektami z papiōru na dziołchy. Ale mi sie nie podoboł, jak tańcowoł te nowe kōnski i azech sie, wōm padōm, wstydziła, bo bardzo noga cis do kroku tej dziołse; a ôna mu tyz i zamiast porzōndnie tańcōwać, to sie tak jyno pociskali po zolu. I to sōm te nowōmodne tańce! Ej! Nie ma to jak nase stare kōnski: polka, walosek, ôbracan, trojok, drybek i inksze. Jakech potym we strzoda była na popielcu, to mi było bardzo markotno i żałowałach bardzo, izech tam na tyn głupi bol poszła. Nō ale mie tyz tam juz teroz tak pryndko żodyn nie skusi, aze nie skusi.
Ta Gynewa to musi być piykne i wesołe miasto i tym kōnwisyjōm sie tam musi bardzo podobać, bo nie mogōm z tym narodzaniym skōńcyć. Ale jo zawse padała, ize take narady nie majōm być urzōndzane tam, kaj sōm bilijaty, tyjatry, piykne dziołchy i wino, jyno w jakym cajchałzie na grubie, w jakij cyngowni abo we szkole na Zopłociu. Możno sie teraz po Ôstatkach weznōm w kupa i z tymi naradami trocha popilnujōm, bo sie juz ludziōm mierznie, iz z tōm sprawōm ślōnskōm tak sie wlece i wlece, az sie cłowiekowi źle robi. Z tego ôdwlykanio to sie nojbarzij ciesōm miymce, szwarcowniki i złodzieje. A z tōm granicōm do Polski to tyz tak! Jak cłowiek porzōndny chce ôd nos jechać do Polski, to musi sie nałazić, zapłacić pora set marek, potym go na granicy całego ôbmacajōm, tak iz mu sie tej jazdy na drugi rołz ôdechce, a polske żydki za pora polskich marecek majōm przepustki i jezdzōm pora razy za dziyń na Ślōnsk, tu nakupujōm i nasiachrujōm, a potym se towor kozōm prześwarcōwać bez granica. Kole Kamiynia to nie jyno piniōndze ale nawet towary fōrami szmuglujōm.
Jo jyno jest, moji złoci, ciekawo, jak tyz to potym na granicy bydzie, jak przijdōm ci nowi zielōnkowie, co sie teraz ucōm w Cieszynie, bo sie tam, skiz tego ize tōm sprawōm rzōndzōm ludzie, co ani nasej ziymi, ani nasych ludzi nie znajōm, nawciskało dużo kōnkolu kursach śpiegōw, szmuglerōw i miyndzy pszynica i juz tam nasi porzōmni chłopcy trefiyli na tych rōzmajtych bandytōw co sie teroz niedowno, jak nōm pisoł tyn zolytnik ôd moji Stazyje, nożami tak poźgali ize jednego zaźgali na mier. Bydymy mieć pjyknych zielōnkōw, pra? Jo jest głupio baba i nie chca tam żodnymu prziganiać i robić przepisōw, ale mi sie zdo, ize jak dalij bydōm wszyndy rzōńdzić nie powołani, to byńdzie kepsko i możno byndōm nami rzōńdzić casym bylejake chachary i downiejse zaprzańce.
Dalszŏ tajla artykułu niżyj
Co wōm tyz jesce musa pedzieć. Tolich na to ôgłoszynie w „Kocyndrze” posła do Piekor do tego Siefra Kazimierza i kupiłach se, wōm padōm, tako piykno figura tego nasego Kościuski, izech ani w Krakowie takij nie widziała jakech tam była przed wojnōm na rekolekcyjach. Nie mogłach sie, wōm padōm, napatrzeć w tym sklepie na te roztolicne figury i ôbrazy ślicne. Po geltaku se jesce kupia Nojśw. Paniynka Czynstochowsko u Siefra. Musymy teroz dōmy i kanclaryja prziôzdobić w polske ôbrozki i figury, kej mōmy tako dobro polsko fabryka w Piekarach a powyciepōwać germańske figurki i ôbrozki.
Z Pietrkym my sie zaś poôstudzali, bo ôn mi padoł ize sie nie mōm wrozać do chłopskich zwiōnzkōw i nie pisać balachwastōw, a jo mu pedziała ize keby nie był mamlasym i nie był przisiōngoł na kilof, toby sie tyz mōg kaj dorwać za derektora abo za co, tak jak Sosiński i inksi. Sie musicie ludkowie nie dziwać iz my sie z mojym starym teroz cynsto powadzymy, bo przeca sie teroz wszyjscy wadzōm. Gazyty nase sie przegadujōm, partyje sie sarpiōm i ôpisujōm, gospodorze sie wadzōm a casym nawet bijōm z kōmornikami, we zwiōnzakch sie spierajōm ô posłōw i tak sie wszyjscy teroz do kupy wadzōm. A Niymcy sie śmiejōm i ôrganizujōm. Nawet w Nocelnej Radzie przisło do ôstudy i socyjaliści z niej wystōmpili, a teroz chodzōm na zolyty do miymieckich socyjalistōw, jak na przikłod w Zołynżu.
Nō, ale dość tych klachōw na dzisioj i do widzynio! Wasza
Rōźla Pyscycka.