03.02.23 – 210. rocznica powstania niymieckiej fany na Ślonsku / 210. Jahrestag der Erschaffung der deutschen Fahne in Schlesien

Roztomili czytelnicy Wachtyrza,

Liebe Wachtyrz Leser,

dzisiejszo geszichta i rocznica z nią związano jest zarazem ciekawo, jak i smutno. Ciekawo dla Ślonzoków zapewne z tego powodu, ponieważ zdarzyła się tu na Ślonsku. Smutno i dziwno z tego powodu, że 99,9 % obecnych tzw. obywateli Niemiec nie ma zielonego pojęcia co oznaczają te barwy, gdzie i kiedy powstały ?

Temat jest także na tyle zastanawiający, że w obecnym jestestwie Niemiec niechętnie porusza się tematy historyczne związane z byłymi terenami, które teraz znajdują się na terenie Polski, Czech czy Rosji.

Podobny temat dotyczy historii powstania oficjalnej flagi niemieckiej, gdzie pytając o tą historię urodzonych po II wojnie światowej Niemców częściej trafi się na odpowiedzi typu 1817 związaną z pochodem 500 członków bractwa studenckiego w Lipsku i okazji obchodzenia 4 rocznicy “Bitwy Narodów” pod Lipskiem (w której zginął Józef Poniatowski). Innymi datami, które należy oczekiwać jest 1832 r. związany z tzw. “Hambacher Fest” lub 1848 r. związany z powstaniem pierwszego niemieckiego parlamentu we Frankfurcie (Kościół św. Pawła).

Dzisiejsze Niemcy w swoim wyrazie patriotyzmu mogłyby mieć szczęście, ponieważ są jedną z niewielu nacji, których powstanie flagi można przypisać do konkretnego zdarzenia historycznego, konkretnej daty, a nawet miejsca i budynku. Dzisiejszy Śiat może mieć problem z faktem, że obecnie używana flaga powstała na podstawie zrywu młodych ludzi, którzy położyli swoje życie na szali walki z tyranem i despotą. Dzisiejszy obraz Niemca. który szczególnie w Polsce się pielęgnuje to równanie, że Niemiec=Hitlerowcie, bez względu na jego poglądy i osiągnięcia. Także sami Niemcy mają ogólnie problem z wyrażaniem swojego patriotyzmu, ponieważ trauma II Wojny Światowej i usilne społeczne parcie na tzw. “Społeczeństwo Multikulti” powoduje, że Niemcy boją się wyrażać swoich poglądów patriotycznych, bo jeżeli tylko o jeden milimetr wychylą się w swoich prawicowych poglądach, to zaraz zostaną zaszeregowani do nacjonalistów lub dzisiaj już sławnych Reichbürger.

Die heutige Geschichte und der damit verbundene Jahrestag sind sowohl interessant als auch traurig. Interessant wahrscheinlich für Schlesier,weil es hier in Schlesien passiert ist. Traurig und seltsam, dass 99,9 % der gegenwärtigen und sogenannten deutschen Bürger keine Ahnung haben, was diese Farben bedeuten, wo und wann sie entstanden sind?

Das Thema ist auch deshalb so rätselhaft, weil im heutigen Deutschland historische Themen, die sich auf ehemalige deutsche Gebiete beziehen, die heute zu Polen, der Tschechischen Republik oder Russland gehören, nur ungern angesprochen werden.

Ähnliches gilt für die Entstehungsgeschichte der offiziellen deutschen Fahne. Fragt man Deutsche, die nach dem Zweiten Weltkrieg geboren wurden, nach dieser Geschichte ?, stößt man eher auf Antworten wie 1817 im Zusammenhang mit dem Aufmarsch von 500 Burschenschaftern in Leipzig und dem vierten Jahrestag der “Völkerschlacht” bei Leipzig (in der Joseph Poniatowski fiel). Weitere Termine, welche man erwarten kann, sind 1832 und das so genannte Hambacher Fest” oder 1848 die Gründung des ersten deutschen Parlaments in Frankfurt (Paulskirche).

                   Pierwszy niemiecki parlament – Frankfurt 1848

                  Erstes deutsches Parlament – Frankfurt 1848

Die gegenwärtigen Deutschen könnten sich glücklich schätzen, falls sie ihren Patriotismus zum Ausdruck brächten, denn sie sind eine der wenigen Nationen, deren Entstehung ihrer Nationalfahne auf ein bestimmtes historisches Ereignis, ein bestimmtes Datum oder sogar auf einen Ort und ein Gebäude zurückgeführt werden kann. Die Deutschen könnten sich glücklich schätzen, wenn dieser Tag mit der ihm gebührenden Würde feiern würden ? Für die Welt heutzutage ist es kaum vorstellbar, dass die gegenwärtige deutsche Fahne auf der Grundlage des bestimmten Aufstandes junger Menschen geschaffen wurde, die ihr Leben für den Kampf gegen einen Tyrannen und Despoten aufs Spiel setzten. Die gegenwärtige Darstellung eines Deutschen, das vor allem in Polen gepflegt wird, entspricht der Gleichung: Deutscher=Nazi, unabhängig von seinen Ansichten oder Verdienste. Die Deutschen selbst haben auch ein generelles Problem damit, ihren Patriotismus zum Ausdruck zu bringen, denn das Trauma des Zweiten Weltkriegs und der starke gesellschaftliche Druck für eine so genannte “Multikulturelle Gesellschaft” macht den Deutschen Angst, ihre patriotischen Ansichten zu artikulieren, denn wenn sie sich dabei nur um einen Millimeter nach rechts bewegen, werden sie sofort als Nazi oder als einer der inzwischen berühmten Reichsbürger eingestufft.

Co do daty 1848 jest ona tylko w pewnej części prawdziwa, ponieważ nie jest to data powstania flagi Niemiec, a jedynie jej pierwszego zastosowania jako flagę “Związku niemieckiego”, założonego jeszcze przez niezależne Państwa jak Austria, Prusy czy Bawaria…

Na temat dokładnego dnia powstania tej flagi można mieć różne zdania, ponieważ wiąże się ona z procesem formowania tzw. “Ochotniczych korpusów Lützow’a”, który trwał od 29.01.1813 r. do czasu ich pobłogosławienia i wymarszu w dniu 27.03.1813 r. Dzień 03.02.1813 r przyjmuje się jako oficjalną datę z tego powodu, ponieważ w tym dniu wydano dekret o oficjalnym tworzeniu tzw. “Lützower Freikorps” oraz “Schwarze Jäger“. Druga wymieniona formacja była jednak nieliczną grupą w całości tworzonych formacji.

Was das Datum 1848 betrifft, so ist es nur teilweise richtig, weil es nicht das Datum des Entstehens der deutschen Flagge ist, sondern nur ihre erste Verwendung als Fahne des “Deutschen Bundes”, der noch von unabhängigen Staaten wie Österreich, Preußen und Bayern gegründet wurde. ….

Über das genaue Datum der Entstehung dieser Fahne gibt es unterschiedliche Auffassungen, weil sie mit dem Aufstellungsprozess des so genannten “Lützowschen Freikorps” zusammenhängt, der vom 29.01.1813 bis zu dessen Einsegnung und Ausmarsch am 27.03.1813 dauerte. Als offizielles Datum wird deshalb der 03.02.1813 angenommen, weil an diesem Tag der Allerhöchste Kabinetts-Ordre zur offiziellen Gründung des sogenannten “Lützower Freikorps” und der “Schwarzen Jäger” erlassen wurde. Die letztgenannte Formation war jedoch nur eine kleine Gruppe in der Gesamtheit der geschaffenen Formationen.

Jeżeli chodzi o “ojców” powstania tej flagi należałoby w tym miejscu wymienić cztery osoby:

Was die “Väter” der Schaffung deutscher Fahne anbelangt, so sind hier vier Personen zu erwähnen:

a) Inicjatorzy / Initiatoren

https://pl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Ludwig_Jahn

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karl_Friedrich_Friesen

b) wykonawcy / Ausführer

https://pl.wikipedia.org/wiki/Gerhard_von_Scharnhorst

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwig_Adolf_Wilhelm_von_L%C3%BCtzow

Początkowo oporne formowanie korpusów dostało wiatru w plecy po opublikowanej odezwie Króla Prus Friedricha Wilhelma III, który w opublikowanej odezwie z 17.03.1813 r wzywa swój lud do aktywnej walki z Napoleonem.

Większość ochotników tych korpusów tworzyła młodzież wrocławska, studencka, która ze względu na ograniczone własne fundusze jak i organizatorów tego ruchu farbowała swoje ubrania na czarno, dopinała czerwone przepustki lub przepasała czerwone pasy dodając do tego brązowe guziki, które w ewolucji tej historii często się później opisuje jako złote. Dlatego należy pamiętać, że oficjalnymi kolorami flagi Niemiec jest czarny, czerwony i złoty a nie jak wielu twierdzi żółty. W przekazie poetyckim barwy oznaczają drogę: z czarnej niewoli, poprzez ofiarę krwi do złotej wolności.

Najsławniejszymi członkami tych formacji byli późniejsi sławni poeci Joseph von Eichendorff, Maksymilian von Scheckendorf  i Theodor Körner, przy czym dwóch pierwszych stawia się obecnie jako filary niemieckiej literatury a ostatni zakończył swoją służbę już 26 sierpnia 1813 r. ginąc w walce niedaleko wsi Rosenow.

Die zunächst zögerliche Aufstellung der Freikorps bekam Rückenwind nach der Proklamation des preußischen Königs Friedrich Wilhelm III., der im den veröffentlichten Aufruf “An mein Volk” vom 17.03.1813 zum aktiven Kampf gegen Napoleon forderte.

Die Mehrzahl der Freiwilligen dieser Freikorps bestand aus jungen Studenten aus Breslau, die aufgrund ihrer eigenen begrenzten Mittel und der der Organisatoren dieser Bewegung ihre Kleidung schwarz färbten, rote Pässe anzogen oder rote Gürtel mit braunen Knöpfen trugen, welche in der weiteren Entwicklung dieser Geschichte später oft als Gold bezeichnet werden. Es ist daher wichtig, sich daran zu erinnern, dass die offiziellen Farben der deutschen Fahne Schwarz, Rot und Gold sind und nicht Gelb, wie viele behaupten. In der poetischen Botschaft symbolisieren die Farben den Weg: von der schwarzen Sklaverei über das Blutopfer zur goldenen Freiheit.

Bekannteste Mitglieder dieser Formationen waren die später berühmten Dichter Joseph von Eichendorff, Maximilian von Scheckendorf und Theodor Körner, wobei die beiden erstgenannten heute als Säulen der deutschen Literatur gelten und der letztgenannte seinen Dienst bereits am 26. August 1813 mit dem Tod in der Schlacht bei dem Dorf Rosenow beendete.

Grób Joseph’a von Eichendorff na cmentarzu w Nysie

Das Grab von Joseph von Eichendorff auf dem Friedhof von Neisse

Ciekawostką tej formacji był fakt, że jednym z doboszy była kobieta Eleonora Prohaska, która dopiero po jej śmiertelnym trafieniu przyznała konając, że jest kobietą.

Interessant an dieser Formation war, dass einer der Trommler eine Frau war, Eleonora Prohaska, die erst im Sterben zugab, dass sie eine Frau war, nachdem sie tödlich getroffen wurde.

Obraz przedstawiający moment śmierci Eleonory

Darstellung des Eleonoras Todesmomentes

Korzystając z praw autora tego tekstu właśnie tej osobie chciałbym poświęcić ten dzisiejszy dzień dedykując jej utwór “mały dobosz”.

In Anbetracht der Rechte des Verfassers dieses Textes möchte ich diesen Tag gerade dieser Person widmen, indem ich ihr das Lied “Der kleine Trommler” widme.

Jak wspominałem, że co do dokładnej daty powstania można mieć różne zdania ? o tyle co do miejsca powstania flagi Niemiec z pewnością możemy mówić o Rogowie Sobóckim (Rogau-Rosenau). Zawężając tą terminologię pokusiłbym się o dalsze zawężenie tego miejsca czyli nieistniejącego już niestety Kościoła Ewangelickiego w Rogowie Sobóckim, gdzie 27.03.1813  w uroczystym nabożeństwie 260 kawalerzystów i 900 piechurów zostało pobłogosławionych oraz wymaszerowało do Saksonii.

Wie ich bereits erwähnt habe, kann es über das genaue Entstehungsdatum unterschiedliche Meinungen geben? Was den Herkunftsort der deutschen Fahne betrifft, so kann man mit Sicherheit von Rogów Sobócki (Rogau-Rosenau) sprechen. Wenn man diesen Begriff weiter eingrenzt, so kann man versuchen, ihn auf die leider nicht mehr existierende evangelische Kirche in Rogów Sobócki festzulegen, wo am 27.03.1813 in einem feierlichen Gottesdienst 260 Kavalleristen und 900 Infanteristen eingesegnet wurden und nach Sachsen abmarschierten.

Obraz przedstawiający błogosławieństwo korpusu Lützow’a

Gemälde mit der Darstellung der Einsegnung des Lützow-Korps

Były Kościół Ewangelicki w Rogowie Sobóckim

Ehemalige evangelische Kirche in Rogau-Rosenau

Kończąc mój dzisiejszy artykuł chciałbym właśnie nawiązać do tego miejsca, ponieważ po pierwsze to kolejny ślonski zabytek, który jak wiele podobnych zniknął z powierzchni ziemi w 1945 r.

Rozpatrując jednak wagę historyczną tego miejsca uważam, że jest to miejsce wstydu zarówno dla polskiej nacji, (która już wielokrotnie pokazała jak potrafi dbać o historię na tzw. ziemiach odzyskanych) jak również dla Niemiec, gdzie nie dosyć, że się nie dba o ten przekaz historyczny, to nawet nie wspomina o tej dacie i miejscu. Dziwi mnie także postawa Mniejszości Niemieckiej ulokowanej w większości na Ślonsku i tylko ok. 100 km od tego miejsca, że nie celebruje tego dnia i w tym miejscu, a ponadto nie porusza tego tematu w ramach swoich wydawnictw ?

Ich will meinen heutigen Artikel mit einem Hinweis auf diesen Ort abschließen, denn erstens ist er ein weiteres schlesisches Denkmal, das wie viele andere seiner Art 1945 vom Erdboden verschwunden ist.

In Anbetracht der historischen Bedeutung dieses Ortes denke ich jedoch, dass es gegenwärtig ein Ort der Schande ist, sowohl für die polnische Nation (die bereits viele Male gezeigt hat, wie sie sich um die Geschichte in den so genannten wiedergewonnenen Gebieten kümmern kann) als auch für Deutschland, das sich keinerlei um diese historische Botschaft kümmert. Oft wird dieses Datum und dieser Ort nicht einmal in den Nachrichten erwähnt. Ich wundere mich auch über die Haltung der deutschen Minderheit bei Oppeln, die hauptsächlich in Schlesien und nur etwa 100 km von diesem Ort entfernt lebt, dass sie diesen Tag und diesen Ort nicht feiert und dieses Thema auch nicht in ihren Veröffentlichungen anspricht.

Dla zainteresowanych znalezieniem tego miejsca punktem orientacyjnym jest dawny krzyż pokutny i pręgierz w Rogowie Sobóckim.

Das ehemalige Bußkreuz und der Pranger in Rogau-Rosenau sind ein Anhaltspunkt für alle, welche diese historische Stätte finden wollen.

Niestety Rogów Sobócki to kolejny przykład, gdzie historia musiała ustąpić konsumpcji i na miejscu dawnego kościoła znajdziecie obecnie jedynie market spożywczy…

Leider ist Rogów Sobócki ein weiteres Beispiel dafür, dass die Geschichte dem Konsum weichen musste, und an der Stelle der ehemaligen Kirche befindet sich heute nur noch ein Lebensmittelmarkt….

Trocha szkoda, że 30 lat po tzw. Mszy Pojednania żadna ze stron nie wpadła na pomysł, żeby w tym miejscu postawić zwykłą tablicę informującą o doniosłości tego miejsca…

Dlatego w ramach ślonskiej pamięci historycznej oraz takich portali jak Wachtyrz trza “wachować tako geszichta” …

Es ist auch ein wenig schade, dass 30 Jahre nach der so genannten Versöhnungsmesse keine der Parteien auf die Idee gekommen ist, an dieser Stelle eine einfache Informationstafel anzubringen, um die Menschen über die Bedeutung dieses Ortes zu informieren ….

Deshalb müssen wir uns im Rahmen des schlesischen Geschichtsgedächtnisses und von Informationsportalen wie Wachtyrz selbst um die Erhaltung dieser Geschichte kümmern …

Dla pasjonatów ślonskiej geszichty należy z tym wydarzeniem także wymienić powstanie odznaczenia Krzyża Żelaznego, który często też jest mylony z wydarzeniami wojny prusko-fancuskiej z 1871 lub pierwszej wojny światowej ? Krzyż żelazny został ustanowiony przez Króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III w dniu 10.03.1813 r., we Wrocałwiu czyli stolicy Ślonska.

Für die Fans der schlesischen Geschichte sollte mit diesem Ereignis auch mit der Schaffung des Eisernen Kreuzes in Verbindung gebracht werden, das oft mit den Ereignissen des preußisch-französischen Krieges von 1871 oder des Ersten Weltkrieges verwechselt wird ? Das Eiserne Kreuz wurde von König von Preußen Friedrich Wilhelm III am 10.03.1813 in Breslau, der Hauptstadt von Schlesien, gestiftet.

Krzyż żelazny z 1813 r.

Eisernes Kreuz vom 1813.

Pierwszym odznaczonym tego orderu był generał pruski Karl August Ferdinand von Borcke ze Stargardu za udział w bitwie pod Lüneburg’iem 21.04.1813 r.

Der erste Empfänger dieses Verdienstkreuzes war der preußische General Karl August Ferdinand von Borcke aus Stargard für seine Teilnahme an der Schlacht bei Lüneburg am 21.04.1813.

Generał pruski Karl August Ferdinand von Borcke

Der preußische General Karl August Ferdinand von Borcke

P.S.: W dniu 03.02. każdy kto uważa się Ślonzokiem ? powinien skłonić się może do refleksji w zakresie śpiewania hymnu Polskiego, szczególnie jego drugiej zwrotki, która niestety chwali dyktatora i despotę. Ja mam zawsze mieszane uczucia widząc Ślonzoków, którzy z pełną piersią śpiewają polski hymn (a szczególnie jego drugą zwrotkę) na meczach czy turniejach ? bo przyznacie, że to trochę dziwne kiedy nasi przodkowie składali ofiarę życia w walce z Napoleonem ? a my dzisiaj śpiewamy, że ta postać historyczna dała nam przykład jak zwyciężać mamy ? Paradoksem tego hymnu dla Ślonzoków jest także fakt, że to właśnie późniejszy Ślonzok z wyboru Gebhard von Blücher pokonał Bonaparte’go zarówno pod Lipskiem jak i po Waterloo (także chętnie zapominana historia na Świecie, ponieważ obecnie całość zasług bitwy pod Waterloo przypisuje się Wellingtonowi ?) Osobiście nie chciałbym, żeby taka refleksja kogokolwiek i do czegokolwiek zmuszała lub co gorsza jakieś grona poróżniła ? ten problem powinien każdy ocenić i rozwiązać wg swojego przekonania i sumienia….

Gebhard von Blücher  i Arthur Wellesley (1. książę Wellington)